Чэхаславацкая сацыялістычная рэспубліка

	Чэхаславацкая сацыялістычная рэспубліка; Československá socialistická republika
Сьцяг	Герб
	Нацыянальны дэвіз: Pravda vítězí; (Праўда пераможа)
	Дзяржаўны гімн: «Kde domov můj a Nad Tatrou sa blýska»
Афіцыйная мова	чэская, славацкая, рэгіянальная вугорская
Сталіца	Прага
Найбуйнейшы горад	Прага
Форма кіраваньня	народна-дэмакратычная рэспубліка (1948—1960),; сацыялістычная рэспубліка (1960—1968),; фэдэратыўная сацыялістычная рэспубліка (1969—1990)
Плошча; • агульная	; 127 900 км²
Насельніцтва; • агульнае (1961)	; 13 741 529
Этнічны склад	чэхі, славакі, вугорцы
Канфэсійны склад	дзяржаўны атэізм, далей пераважна каталіцтва
Валюта	Чэхаславацкая крона (KČS)
Незалежнасьць; 9 траўня 1948	Прыняцьце канстытуцыі

Чэхаслава́цкая сацыялісты́чная рэспу́бліка (па-чэску: Československá socialistická republika, па-славацку: Československá socialistická republika), скарочана ЧССР (ČSSR) — былая дзяржава ў Цэнтральнай Эўропе, якая існавала ў 1948—1990 роках. Уваходзіла ў блёк сацыялістычных дзяржаваў^[1].

Абвешчаная ў 1948 року пасьля прыходу да ўлады камуністаў у выніку путчу. Пасьля прыняцьця ў 1960 року новае канстытуцыі традыцыйная назва Чэхаславацкая рэспубліка была замененая на Чэхаславацкую сацыялістычную рэспубліку як сымбаль «канчатковае перамогі сацыялізму» ў дзяржаве. Былі таксама зьмененыя некаторыя іншыя дзяржаўныя сымбалі.

У 1969 ЧССР сталася фэдэратыўнай рэспублікай. У 1990 афіцыйны назоў быў зьменены на Чэхаславацкая фэдэратыўная рэспубліка^[2].

Крыніцы

^ Rao, B. V. (2006), History of Modern Europe Ad 1789—2002: A.D. 1789—2002, Sterling Publishers Pvt. Ltd.
^ znění ústavního zákona o změně názvu Československé socialistické republiky

Літаратура

Jan Rychlík. Češi a Slováci ve 20. století : spolupráce a konflikty 1914-1992. — Praha: Vyšehrad, 2012. — 688 с. — ISBN 978-80-7429-133-3

[1] Rao, B. V. (2006), History of Modern Europe Ad 1789—2002: A.D. 1789—2002, Sterling Publishers Pvt. Ltd.

[2] znění ústavního zákona o změně názvu Československé socialistické republiky

[1]

[2]

Храналягічная шкала чэхаславацкай дзяржаўнасьці
Храналёгія	Стварэньне да 1918	1918—1938	Другая сусьветная вайна 1938—1945		1945—1948	Дзяржаўны пераварот 1948—1989		Аксамітная рэвалюцыя 1989—1992	Падзел ад 1993
Багемія Маравія Сылезія	у складзе Аўстрыйскае імпэрыі	Першая рэспубліка (ČSR, 1918—1938) Канстытуцыя (1920)	Судэцкая вобласьць анэксаваная нацысцкай Нямеччынай (1938—1945)		Трэцяя рэспубліка (ČSR, 1945—1948)	Чэхаславацкая рэспубліка (ČSR, 1948—1960) абвешчаная народна-дэмакратычнай паводле канстытуцыі	Чэхаславацкая сацыялістычная рэспубліка (ČSSR, 1960—1989)	Чэская і Славацкая фэдэратыўная рэспубліка (ČSFR, 1990—1992)	Чэская рэспубліка (ад 1993)
Багемія Маравія Сылезія	у складзе Аўстрыйскае імпэрыі		Другая рэспубліка (ČSR, 1938—1939) Улучаючы аўтаномныя рэгіёны Славаччыны і Карпацкае Русі	Пратэктарат Багеміі і Маравіі (1939—1945)			Пасьля Праскай вясны складалася з: Чэскае сацыялістычнае рэспублікі (ČSR, 1969—1992) Славацкае сацыялістычнае рэспублікі (SSR, 1969—1992)		Чэская рэспубліка (ад 1993)
Славаччына	тэрыторыя Каралеўства Вугоршчына			Першая рэспубліка (1939—1945)					Славацкая рэспубліка (ад 1993)
Славаччына				Паўднёвая Славаччына і Карпацкая Ўкраіна анэксаваныя Вугоршчынай (1939—1945)					Славацкая рэспубліка (ад 1993)
Карпацкая Русь					Закарпацкая вобласьць Украінскай ССР (1944/1946—1991)			Закарпацкая вобласьць Украіны (ад 1991)
	глядзіце: Аўстра-Вугоршчына		Чэхаславацкі ўрад у выгнаньні

п а р Усходні блёк
Савецкі Саюз Камунізм
Утварэньне	Ялцінская канфэрэнцыя савецкія акупацыі Бэсарабія і Паўночная Букавіна Балтыйскія дзяржавы Вугоршчына Румынія Пераварот у Чэхаславаччыне 1948 году Блякада Заходняга Бэрліну Адмова ад пляну Маршала Савецка-югаслаўскі канфлікт
Дзяржавы	Альбанія (да 1961) Баўгарыя Вугоршчына Польшча Румынія Усходняя Нямеччына Чэхаславаччына Югаславія (да 1948)
Арганізацыі	Камінфармбюро Савет эканамічнай узаемадапамогі (СЭУ) Варшаўская дамова Сусьветная фэдэрацыя прафсаюзаў (СФП) Сусьветная фэдэрацыя дэмакратычнай моладзі (СФДМ)
Апазыцыя і пратэсты	Гаранскі рух Цазінскі бунт (1950) Пльзеньскае паўстаньне (1953) Паўстаньне ва Ўсходняй Нямеччыне (1953) Пратэсты ў Познані (1956) Вугорская рэвалюцыя (1956) Праская вясна / Інтэрвэнцыя Варшаўскага пакту ў Чэхаславаччыну Пратэсты ў Польшчы (1970) Харвацкая вясна Пратэсты ў Польшчы (1976) Салідарнасьць / Ваеннае становішча ў Польшчы Пратэсты ў Косаве (1981)
Жыцьцё	Эміграцыя і ўцёкі Саветызацыя Балтыйскіх дзяржаваў
Развал	Восень народаў Вэндэнская рэвалюцыя Падзеньне Бэрлінскага муру Падзеньне камуністычнага ладу ў Вугоршчыне Аксамітная рэвалюцыя Румынская рэвалюцыя Падзеньне камуністычнага ладу ў Альбаніі Сьпяваючая рэвалюцыя Распад СССР Аксамітны развод Студзеньскія падзеі ў Вільні Студзеньскія падзеі ў Рызе Распад Югаславіі Югаслаўскія войны

п а р Арганізацыя Варшаўскай дамовы
Краіны	Альбанія (1955—1968) Баўгарыя Вугоршчына НДР (1956—1990) Польшча Румынія СССР Чэхаславаччына
Узброеныя сілы	Альбанская народная армія (1955—1968) Баўгарская народная армія Вугорская народная армія Нацыянальная народная армія (1956—1990) Народнае войска польскае Румынская народная армія Узброеныя сілы СССР Чэхаславацкая народная армія
Глядзіце таксама	Узброеныя сілы СССР за мяжой Нямеччына Поўдзень Поўнач Цэнтар Апэрацыя „Віхор“ (1956) Апэрацыя „Дунай“ (1968)

п а р Савет эканамічнай узаемадапамогі
Сябры	Альбанія (да 1964) Баўгарыя Віетнам (з 1978) Вугоршчына Куба (з 1970) Манголія (з 1960) Усходняя Нямеччына (з 1950) Польшча Румынія СССР Чэхаславаччына
Асацыяваныя сябры	Югаславія (з 1964)
Назіральніцы	Ангола (з 1976) Аўганістан (з 1986) Емэн (з 1986) Ірак (з 1975) Кітай (да 1961) Лаос (з 1986) Мазамбік Мэксыка (з 1975) Паўночная Карэя (з 1956) Нікарагуа (з 1984) Фінляндыя (з 1973) Этыёпія (з 1986)