Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля (Сноў)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Краіна	Беларусь
Вёска	Сноў
Каардынаты	53°13′11″ пн. ш. 26°24′30″ у. д.
Канфэсія	Каталіцкая царква
Эпархія	Менска-Магілёўская архідыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока
Першае згадваньне	1760
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвято́га Я́на Хрысьці́целя — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Снове. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка пад адрасам вуліца Нясьвіская, 15. Дзее. Твор архітэктуры барока.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Парафія ў Снове існуе 1650 году. Мураваны касьцёл збудавалі ў 1760 годзе з фундацыі Яна Хрызастома Рдултоўскага.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Сноў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. Аднак па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) у 1866 годзе расейскія ўлады гвалтоўна зачынілі касьцёл і перарабілі яго пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). У 1884 годзе расейскія ўлады перабудавалі касьцёл ў маскоўскім стылі.

Найноўшы час

У 1921 годзе ўлады міжваеннай Польскай Рэспублікі вярнулі будынак касьцёла каталікам. У 1940-я гады савецкія ўлады зачынілі касьцёл.

У 1991 годзе будынак касьцёла вярнулі каталікам, пачаліся рэстаўрацыйныя працы.

Архітэктура

Помнік архітэктуры барока. Да выцягнутага прастакутнага ў пляне аб’ёму, накрытага 2-схільным дахам, з усходу далучаецца паўцыркульная апсыда. На супрацьлеглым заходнім (галоўным) фасадзе з бакощ выступаюць прастакутныя часткі — асновы 3-ярусных чацьверыковых вежаў. Роўніца галоўнага фасаду вэртыкальна падзяляцца на тры часткі: цэнтральную і две бакавыя. Цэнтральная ў тры разы шырэйшая за бакавыя і адпавядае асноўнаму аб’ёму, вузкія бакавыя часткі адпавядаюць аб’ёмам вежаў. Цэнтральная частка фасаду вылучаецца дзьвюма пілястрамі дарычнага ордара, у цэнтры паміж якімі галоўны ўваход. Абапал уваходу дзьве нішы з скульптурнымі выявамі Сьвятых Апосталаў Яна і Паўла. Над уваходам і над нішамі — тры аконныя праёмы з лучковым завяршэньнем. Галоўным фасадам над пілястрамі праходзіць шырокі антаблемэнт, які падзяляе сьцяну фасаду на дзьве часткі. Бакавыя вэртыкальныя часткі фасаду завяршаюцца 2-яруснымі вежамі, а цэнтральная — шырокай атыкавай сьценкай. У цэнтры атыка 2-ярусны франтон з паўцыркульнымі сьценкамі. Бакавыя фасады таксама маюць 3-часткавы падзел. Дамінантай выступае бакавая частка вежы з шатровым верхам, больш нізкія сьцены асноўнага аб’ёму. Да цыліндрычнай апсыды далучаецца бакавая закрысьція. Закругленая сьцяна апсыды праразаеца двума невялікімі вокнамі.

Усярэдзіне высокая заля мае скляпеністае перакрыцьце на папружных арках. Над апсыдай — конхавае скляпеньне. Бакавыя сьцены інтэр’еру дэкаруюцца дарычнымі пілястрамі, што праходзяць паміж аконных праёмаў. Пры ўваходзе месьціцца галерэя хораў, якая мае драўляную агароджу. Мураваны алтар у стылі барока мае адзіную вось сымэтрыі і тры вэртыкальныя часткі. На супрацьлеглых сьценах апсыды захаваліся дзьве надмагільныя дошкі канца XVІІІ ст. (пахаваньні знаходзяцца ў крыпце). Насьценная размалёўка не захавалася.

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  каля 1900 г.
• 
  1918 г.
• 
  1918 г.
• 
  1918 г.

• 
  8 чэрвеня 1923 г.
• 
  да 1939 г.
• 
  1930-я гг.
• 
  1930-я гг.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку апсыды
• 
  Уваход

Літаратура

• Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.
• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Нясьвіжскага р-на. — Мн.: БелЭн, 2001. — 628, [1] с. ISBN 985-11-0206-7.

Вонкавыя спасылкі

• Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля ў Снове, Radzima.org