Сьнежань: розьніца паміж вэрсіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

Лінейны

Вэрсія ад 01:28, 6 сьнежня 2018

← сьнежань →
Пн	Аў	Ср	Чц	Пт	Сб	Нд
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30	31
2024 год Усе дні

Сьне́жань — апошні, дванаццаты месяц году ў грэгарыянскім календары. Мае 31 дзень. У Паўночнай паўкулі — зімовы месяц, у Паўднёвай — летні.

Назва гэтага месяца ў многіх эўрапейскіх мовах паходзіць ад лацінскай December (дзясяты месяц), бо ў рымскім календары пэўны час было толькі 10 месяцаў, студзень і люты былі даданыя пазьней.

У выданьнях Францішка Скарыны падаецца народная назва — прасинецъ^[1], у «Храналёгіі» Андрэя Рымшы (1581) згадваецца як просинецъ^[2]. Сучасная назва, ужываная ў літаратурнай мове, паходзіць ад словаў сьнег, сьнежны ды ўзьнікла ў асяродзьдзі газэты «Наша ніва» і набыла больш-менш канчатковую форму ў 1912, калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзеныя прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэньнямі. Пасьлядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся варыянты назвы: у 1907 — грудзень, у 1908 — грудзень (дзекабр), у 1909 — сьнежань (дзекабр), у 1910—1912 — сьнежань; у далейшым — сьнежань («ад сьнегу»)^[3].

Галоўныя сьвяты ў сьнежні: Каляды і Новы год.

У Паўночнай паўкулі ў сьнежні адбываецца зімняе сонцастаяньне — найкарацейшы сьветлавы дзень; у Паўднёвай паўкулі — летняе сонцастаяньне.

Крыніцы

^ Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А.Ф. Коршунава, паказальнікі А.Ф. Коршунава, В.А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990.
^ Рымша 1974. С. 33.
^ Крамко, І. І., Юрэвіч, А. К., Яновіч, А. І. 1968. С. 138, 139.

Літаратура

Крамко, І. І., Юрэвіч, А. К., Яновіч, А. І. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. У 2 т. / Акадэмія навук БССР, інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа. — Мн.: Навука і тэхніка, 1968. — Т. 2. — С. 138, 139. — 342 с.
Андрей Рымша. [Хронология (1581)] / Транслитерация О. Лицкевича по факсимиле в изд.: Запаско Я. П. Мистецька спадщина Iвана Федорова. — Львів: 1974. — С. 33, 36.
Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А.Ф. Коршунава, паказальнікі А.Ф. Коршунава, В.А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — 207 с. — 4250 ас. — ISBN 5-343-00151-3

Вонкавыя спасылкі

Сьнежань — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

[СкТв-1] Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А.Ф. Коршунава, паказальнікі А.Ф. Коршунава, В.А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990.

[FOOTNOTEРымша197433-2] Рымша 1974. С. 33.

[FOOTNOTEГБЛМ1968138,_139-3] Крамко, І. І., Юрэвіч, А. К., Яновіч, А. І. 1968. С. 138, 139.

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{КаляндарСьнежань}}
+[[Файл:Äpfel im Dezember 2.JPG|значак|Засьнежаная [[яблыня]]]]
+'''Сьне́жань''' — апошні, дванаццаты [[месяц (адзінка вымярэньня часу)|месяц]] [[год]]у ў [[грэгарыянскі каляндар|грэгарыянскім календары]]. Мае 31 [[дзень]]. У [[Паўночная паўкуля|Паўночнай паўкулі]] — [[Зіма|зімовы]] месяц, у [[Паўднёвая паўкуля|Паўднёвай]] — [[Лета|летні]].
+Назва гэтага месяца ў многіх эўрапейскіх мовах паходзіць ад лацінскай ''December'' (дзясяты месяц), бо ў рымскім календары пэўны час было толькі 10 месяцаў, [[студзень]] і [[люты]] былі даданыя пазьней.
-'''Сьне́жань''' — апошні, дванаццаты [[месяц (адзінка вымярэньня часу)|месяц]] [[год|году]] ў [[грэгарыянскі каляндар|грэгарыянскім календары]]. Мае 31 [[дзень]].
+У выданьнях [[Францішак Скарына|Францішка Скарыны]] падаецца народная назва — ''прасинецъ''<ref name="СкТв">{{Літаратура/Скарына Ф. Творы|к}}</ref>, у «[[Храналёгія (Андрэй Рымша)|Храналёгіі]]» [[Андрэй Рымша|Андрэя Рымшы]] (1581) згадваецца як ''просинецъ''{{Зноска|Рымша|1974|Рымша|33}}. Сучасная назва, ужываная ў літаратурнай мове, паходзіць ад словаў ''сьнег'', ''сьнежны'' ды ўзьнікла ў асяродзьдзі газэты «[[Наша ніва (1906)|Наша ніва]]» і набыла больш-менш канчатковую форму ў 1912, калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзеныя прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэньнямі. Пасьлядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся варыянты назвы: у 1907 — ''грудзень'', у 1908 — ''грудзень (дзекабр)'', у 1909 — ''сьнежань (дзекабр)'', у 1910—1912 — ''сьнежань''; у далейшым — ''сьнежань'' («''ад сьнегу''»){{Зноска|ГБЛМ|1968|Крамко, І. І., Юрэвіч, А. К., Яновіч, А. І.|138, 139}}.
-Назва гэтага месяца ў многіх эўрапейскіх мовах паходзіць ад лацінскай ''December'' (дзясяты месяц, бо пэўны час было толькі 10 месяцаў, [[студзень]] і [[люты]] былі даданыя пазьней), а ў беларускай — ад словаў ''сьнег'', ''сьнежны''.
 Галоўныя сьвяты ў сьнежні: [[Каляды (сьвята)|Каляды]] і [[Новы год]].
+У [[Паўночная паўкуля|Паўночнай паўкулі]] ў сьнежні адбываецца [[зімняе сонцастаяньне]] — найкарацейшы сьветлавы дзень; у [[Паўднёвая паўкуля|Паўднёвай паўкулі]] — [[летняе сонцастаяньне]].
-{{Месяцы}}
+== Крыніцы ==
+{{Крыніцы}}
+== Літаратура ==
+* {{Літаратура/Гісторыя беларускай літаратурнай мовы
+|том            = 2
+|старонкі       = 138, 139
+|частка         =
+|ref            = ГБЛМ
+}}
+* {{Кніга
+|аўтар          = [[Андрэй Рымша|Андрей Рымша]].
+|імя            =
+|прозьвішча     =
+|частка         =
+|загаловак      = [Хронология] (1581)
+|арыгінал       =
+|спасылка       = http://starbel.by/kultura/hron.htm
+|адказны        = Транслитерация О. Лицкевича по факсимиле в изд.: Запаско Я. П. Мистецька спадщина Iвана Федорова
+|выданьне       =
+|месца          = Львів
+|выдавецтва     =
+|год            = 1974
+|том            =
+|старонкі       = 33, 36
+|старонак       =
+|сэрыя          =
+|isbn           =
+|наклад         =
+|ref            = Рымша
+}}
+* {{Літаратура/Скарына Ф. Творы}}
 == Вонкавыя спасылкі ==
-{{Commons|Category:December|выгляд=міні}}
+{{Commons|Category:December}}
+{{Месяцы}}
 [[Катэгорыя:Сьнежань| ]]