Орлен Летува

	«Орлен Летува»
	лет. Orlen Lietuva
Тып	акцыянэрнае таварыства
Заснаваная	1980
Заснавальнікі	Міністэрства нафтаперапрацоўчай і нафтахімічнай прамысловасьці СССР
Уласьнікі	ПНК «Орлен» (100%)
Краіна	Летува
Разьмяшчэньне	Цельшыцкі павет
Адрас	Мажэйкаўскі раён, в. Юадэйкі, Мажэйкаўская вул., д. 75
Ключавыя фігуры	Міхал Рудніцкі, Пшамыслаў Гартлінскі
Галіна	прамысловасьць
Прадукцыя	авіягаза, бітум, бэнзін, дызэльнае паліва, звадкаваны нафтавы газ, мазута, серка
Абарачэньне	▲4006,655 млн эўра (2017 г.; $4540,698 млн)
Апэрацыйны прыбытак	▲249,737 млн эўра (2017 г.; $285,608 млн)
Чысты прыбытак	▼211,457 млн эўра (2017 г.; $241,420 млн)
Лік супрацоўнікаў	1597 (2018 г.)
Матчына кампанія	Польскі нафтаканцэрн «Орлен» (Плоцк)
Даччыныя кампаніі	ЗАТ «Эмас» (в. Юадэйкі, Мажэйкаўскі раён)
Аўдытар	ЗАТ «Дэлойт Летува» (Вільня)
	orlenlietuva.lt
	«Орлен Летува» у Вікісховішчы

Каардынаты: 56°23′36″ пн. ш. 22°10′34″ у. д. / 56.39333° пн. ш. 22.17611° у. д. / 56.39333; 22.17611

«О́рлен Летува́»^[4] («Орлен Летувы»^[5], «Арлен Летува»^[6]) — нафтаперапрацоўчае прадпрыемства Летувы, заснаванае ў 1980 годзе ў вёсцы Юадэйкі Мажэйкаўскага раёну ў якасьці Мажэйкаўскага нафтаперапрацоўчага заводу (НПЗ).

На 2019 год прадпрыемства валодала адзіным нафтаперапрацоўчым заводам у краінах Прыбалтыкі, сеткай аўтазаправачных станцыяў і марскім тэрміналам. У 2018 годзе НПЗ перапрацаваў 8 млн тонаў нафты. АТ «Орлен Летува» было найбольшым падаткаплатнікам Летувы і мела найбольшае абарачэньне ў краіне. Прадпрыемства было найбольшым пастаўніком бэнзіну і дызэльнага паліва ў Летуве, Латвіі і Эстоніі. Адзіным пайшчыкам і ўласьнікам прадпрыемства быў Польскі нафтаканцэрн «Орлен»^[7]. На 2019 году глыбіня перапрацоўкі нафты складала 72,5 %^[8].

Будова

На 2019 год АТ «Орлен Летува» ўлучала: 1) Мажэйкаўскі НПЗ, заснаваны ў 1980 годзе; 2) Бутынскі партовы нафтаналіўны тэрмінал (Паланскае гарадзкое самакіраваньне), запушчаны ў 1999 годзе; 3) нафтаперапамовачную станцыю (НПС) ў Біржах (Панявескі павет), створаную ў 1970 годзе для нафтаправоду «Сяброўства». Мажэйкаўскі НПЗ месьціўся за 18 км на паўночны захад ад гораду Мажэйкі і за 90 км ад Бутынскага тэрміналу Клайпедзкага порту ў Летуве і Вэнтсьпілскага порту ў Латвіі. Увесну 2002 году ад Бутынскага тэрміналу да Мажэйкаўскага НПЗ праклалі нафтаправод працягласьцю 92,5 км. Біржанская НПС загадвала 220 км нафтаправоду на поўначы Летувы, які вядзе да заводу^[9]. Гадавая магутнасьць Мажэйкаўскага НПЗ складала 15 млн тонаў нафты. Таксама на заводзе перапрацоўвалі газавы кандэнсат, мазуту і прамежкавыя дыстыляты. Зь ліпеня 2006 году асноўную частку нафты на НПЗ пастаўлялі праз Бутынскі нафтавы тэрмінал. Рэшту дастаўлялі грузавікамі ад вытворцаў нафты ў Летуве^[10].

Бутынскі тэрмінал, пабудаваны ў 1999 годзе, быў разьлічаны на прыём і адгрузку да 14 млн тонаў нафты за год. Тэрмінал месьціўся ў незамярзальнай частцы Балтыйскага мора. Бутынскі тэрмінал улучаў: 1) нафтаправод да Мажэйкаўскага НПЗ, 2) берагавое абсталяваньне, 3) нафтавыя рэзэрвуары ў Бутынзе, 4) марскі трубаправод, 5) буй швартоўкі. Трубаправоды АТ «Орлен Летува» ўлучалі: 2 нафтаперапамповачныя станцыі (НПС) пад Біржамі, НПС пад Янішкамі, нафтаправоды да Мажэйкаўскага НПЗ і Бутынскага тэрміналу, нафтаправод і дызэльны трубаправод да Вэнтсьпілсу. Нафтаправод «Полацак — Біржы — Вэнтсьпілс», пабудаваны ў 1968 годзе, меў працягласьць 87 км у Летуве, гадавую магутнасьць у 13 млн тонаў і дыямэтар 72 см. Трубаправод «Ілукстэ — Біржы — Вэнтсьпілс», пабудаваны ў 1971 годзе, меў працягласьць 87 км у Летуве, гадавую магутнасьць у 8 млн тонаў дызэльнага паліва і дыямэтар 53 см. Нафтаправод «Полацак — Біржы — Мажэйкі», пабудаваны ў 1979 годзе, меў працягласьць 225,5 км, прапускную магутнасьць — 16 млн тонаў за год і дыямэтар 72 см. Нафтаперапамповачныя станцыі месьціліся прыблізна праз кожныя 120 км. Кляпаны ўсталёўвалі на трубаправодах праз блізу кожныя 20 км. Галоўная дыспэтчарская служба ў Біржах кіравала кляпанамі і НПС большасьці трубаправодаў, празь якія вызначала ціск у трубах. Толькі кляпанамі і НПС нафтаправоду «Мажэйкі — Бутынга» кіравалі з Бутынскага кантрольнага пакою^[11].

З 2009 году АТ «Орлен Летува» мела даччынае ЗАТ «Эмас», што ўсталёўвала і рамантавала электраабсталяваньне. За мяжой у краінах Прыбалтыкі працавалі 2 гандлёвыя дамы, заснаваныя ў 2003 годзе: ТАА «Орлен Латвія» і АТ «Орлен Эстонія»^[12]. У складзе прадпрыемства працаваў Асяродак дасьледаваньня якасьці, заснаваны ў 1979 годзе ў якасьці галоўнай працоўні Мажэйкаўскага НПЗ. З 2001 году Асяродак улучаў аддзел абслугі і 3 працоўні: 1) сьветлых нафтапрадуктаў, 2) звадкаванага нафтавага газу (ЗНГ), серкі і цяжкіх нафтапрадуктаў, 3) выпрабаваньняў і ўваходнага кантролю сыравіны^[13].

Вырабы

На 2019 год АТ «Орлен Летува» выпускала:

бэнзін А95 і А98, у тым ліку А95 зь біяэтанолем;
дызэльнае паліва — арктычнае 0-га, 1-га і 2-га гатункаў, зімовае, летняе і міжсэзоннае, з мэтылавымі этэрамі тлустых кісьляў,
- афарбаванае дызэльнае паліва для ацяпленьня і сельскай гаспадаркі, у тым ліку з мэтылавымі этэрамі тлустых кісьляў (МЭТК);
марскі газойль, у тым ліку з МЭТК;
авіягаза гатунку А-1 (тэмпэратура замярзаньня -47 °C);
топачная мазута;
аўтамабільны звадкаваны нафтавы газ (ЗНГ) — зімовы і летні;
побытавы звадкаваны вуглевадародны газ;
прапан-прапіленавы ЗНГ;
дарожны і дахавы бітум;
крупчастая газападобныя серка^[14].

Мінуўшчына

24 чэрвеня 1970 году Міністэрства нафтаперапрацоўчай і нафтахімічнай прамысловасьці СССР зацьвердзіла мясьціну ў Мажэйкаўскім раёне Летувіскай ССР для будоўлі нафтаперапрацоўчага заводу. Увосень 1971 году пачалі будаваць пад’язную аўтадарогу і чыгунку. У 1972 году пачалося будаўніцтва заводу. У 1979 годзе скончылі нафтаправод «Полацак — Біржы — Мажэйкі». У 1980 годзе на Мажэйкаўскім нафтаперапрацоўчым заводзе пусьцілі камбінаваную ўстаноўку ЛК-6У распрацоўкі «Лендзіпранафтахіму» (Ленінград, Расейская СФСР), што ўлучала атмасфэрную перагонку, каталітычны рыформінг(uk), гідраачыстку паліва і газафракцыйную ўстаноўку. У 1982 годзе ўзьвялі вытворчасьць бітуму. У 1984 годзе пусьцілі 2-ю ўстаноўку ЛК-6У. У 1989 годзе здалі ўстаноўку перапрацоўкі мазуты КТ-1/1, што ўлучала вакуўмную перагонку мазуты, вісбрэкінг(uk) гудрону, каталітычны крэкінг, абсорбцыю і газафракцыяваньне^[15].

У 1995 годзе нафтаперапрацоўчы завод «Нафта» пераўтварылі ў акцыянэрнае таварыства «Мажэйкаўская нафта». 10 % паёў прадпрыемства разьмеркавалі між супрацоўнікамі заводу. 1 сьнежня 1998 году ў склад АТ «Мажэйкаўская нафта» ўлучылі 2 прадпрыемствы — АТ «Бутынская нафта» (Паланскае гарадзкое самакіраваньне), заснаванае ў 1995 годзе для будаўніцтва Бутынскага нафтавага тэрміналу, і АТ «Нафтаправод», створанае ў 1992 годзе для кіраваньня летувіскай часткай нафтаправоду «Сяброўства». На 1999 год глыбіня перапрацоўкі нафты складала 68,9 %^[8]. Улетку 1999 году скончылі будаўніцтва Бутынскага тэрміналу, дзе 22 ліпеня 1999 году заправілі 1-ы танкер. 29 кастрычніка 1999 году амэрыканскі вытворца газатурбінных рухавікоў «Ўільямс Інтэрнэшнл» (Понтыяк, штат Мічыган) набыў 33 % паёў АТ «Мажэйкаўская нафта». 18 ліпеня 2002 году ўрад Летувы прадаў 26,85 % паёў расейскаму ААТ «Юкас» (Масква), што належала Міхаілу Хадаркоўскаму. 18 верасьня 2002 году «Ўільямс Інтэрнэшнл» таксама прадаў 26,85 % паёў «Юкасу», які ў выніку атрымаў кантрольны пакет паёў. У верасьні 2003 году запусьцілі ўстаноўку ізамэрызацыі. У 2004 годзе адчынілі чыгуначную эстакаду для наліву нафтапрадуктаў. У 2005 годзе АТ «Мажэйкаўская нафта» набыло кантрольны пакет паёў АТ «Мажэйкаўская электрастанцыя». 18 сьнежня 2006 году Польскі нафтаканцэрн «Орлен» набыў 53,7 % паёў «Мажэйкаўскай нафты» ў «Юкаса» за $1,492 млрд і 30,66 % паёў ва ўраду Летувы за $852 тыс. У жніўні 2007 году здалі ўстаноўку каталітычнага крэкінгу для серкаачысткі бэнзіну. У чэрвені 2009 году адчынілі новую вытворчасьць вадароду. 1 верасьня 2009 году «Мажэйкаўская нафта» зьмяніла назву на «Орлен Летува». У красавіку 2013 году пусьцілі ўстаноўку серкавай дэгазацыі і грануляваньня. У лютым 2014 году ўвялі ў дзеяньне ўстаноўку вакуўмнай перагонкі і вісбрэкінгу. У студзені 2018 году ў Бутынскім тэрмінале адчынілі 6 нафтавых рэзэрвуараў^[15].

Кіраўнікі

Аляксандар Маслаў (1975—1984)
Браніслаў Вайнора (1984—1995)
Гедзімін Кес (1995—1999)
Відмонт Мацэвіч (1999)
Стывэн Гункус (1999—2000)
Джэймз Стыл (2000—2002)
Томас Шнайдэр (2002)
Пол Інгліш (2002—2007)
Марэк Мрачкоўскі (2007—2009)
Хрысьціян Патэр (2009—2010)
Ірыней Фанфара (2010—2019)
Міхал Рудніцкі (з 2019 году)

Крыніцы

^ Асноўныя кантакты (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Управа (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Саўлюс Бакас. Кансалідаваная фінансавая справаздача за 2017 год (лет.) // АТ «Орлен Летува», 14 сакавіка 2018 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Таварныя знакі (рас.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Кіеў можа адмовіцца ад беларускага бэнзіну // Прэс-цэнтар «Хартыя'97», 6 верасьня 2019 г. Праверана 24 красавіка 2021 г.
^ Кіеў можа адмовіцца ад беларускага бэнзіну // Тэлеканал «Белсат», 6 верасьня 2019 г. Праверана 24 красавіка 2021 г.
^ Акцыянэрнае таварыства (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ ^а ^б Нафтаперагонны завод (анг.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ АТ «Орлен Летува» (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Нафтаперапрацоўчы завод (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Тэрмінал і трубаправоды (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Група АТ «Орлен Летува» (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Асяродак дасьледаваньня якасьці (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ Вырабы (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
^ ^а ^б Гісторыя (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

Вонкавыя спасылкі

Цэны на вырабы (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.
- Кантракты (лет.)
- Частыя пытаньні (лет.)
- Кантакты гуртовага збыту (анг.)
- Агульныя ўмовы куплі-продажу тавараў (рас.)
- Навіны (лет.)
Кантакты (лет.) // ЗАТ «Эмас», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

Гэта — накід артыкула па эканоміцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[1] Асноўныя кантакты (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[2] Управа (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[3] Саўлюс Бакас. Кансалідаваная фінансавая справаздача за 2017 год (лет.) // АТ «Орлен Летува», 14 сакавіка 2018 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[4] Таварныя знакі (рас.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[5] Кіеў можа адмовіцца ад беларускага бэнзіну // Прэс-цэнтар «Хартыя'97», 6 верасьня 2019 г. Праверана 24 красавіка 2021 г.

[6] Кіеў можа адмовіцца ад беларускага бэнзіну // Тэлеканал «Белсат», 6 верасьня 2019 г. Праверана 24 красавіка 2021 г.

[7] Акцыянэрнае таварыства (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[б-8] а ^б Нафтаперагонны завод (анг.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[9] АТ «Орлен Летува» (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[10] Нафтаперапрацоўчы завод (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[11] Тэрмінал і трубаправоды (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[12] Група АТ «Орлен Летува» (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[13] Асяродак дасьледаваньня якасьці (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[14] Вырабы (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[а-15] а ^б Гісторыя (лет.) // АТ «Орлен Летува», 2019 г. Праверана 14 траўня 2019 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]