Голда Мэір

	Голда Мэір ; גולדה מאיר
4-ты Прэм'ер-міністар Ізраілю
	17 сакавіка 1969 — 3 чэрвеня 1974
Папярэднік:	Ляві Эшкаль
Наступнік:	Іцхак Рабін
2-гі Міністар замежных справаў Ізраілю
	18 чэрвеня 1956 — 12 студзеня 1966
Папярэднік:	Машэ Шарэт
Наступнік:	Аба Эбан
Асабістыя зьвесткі
Нарадзілася:	3 траўня 1898; Кіеў, Расейская Імпэрыя
Памерла:	8 сьнежня 1978[…] (80 гадоў); Ерусалім, Ізраіль
Партыя:	Мапаі[d]; Маарах[d]; Авода[d];
Сужэнец:	Morris Meyerson[d]
Дзеці:	Мэнахем, Сара
Бацька:	Мойшэ-Іцхок Мабовіч
Маці:	Блюма Мабовіч
Адукацыя:	педагагічны каледж
Узнагароды:	Colorado Women's Hall of Fame[d] (1985) ганаровы доктар Бар-Іланавага ўнівэрсытэту[d] ганаровы доктар Габрэйскага ўнівэрсытэту ў Ерусаліме[d] ганаровы доктар Брандэйскага ўнівэрсытэту[d] ганаровы грамадзянін Ерусаліму[d]
	Голда Мэір ; גולדה מאיר у Вікісховішчы

Голда Мэір (іўрыт: גּוֹלְדָּה מֵאִיר He-Golda Meir.ogg (зьвесткі); дзявочае прозьвішча — Мабовіч, прозьвішча па мужу — Мэерсон 3 траўня 1898, Кіеў — 8 сьнежня 1978, Ерусалім) — дзяржаўная дзяячка і дыпляматка Ізраіля. Прэм’ер-міністарка Ізраіля (1969—1974), міністарка замежных справаў (1956—1966). Генэральная сакратарка сацыял-дэмакратычнай партыі Ізраіля. З 1972 году віцэ-прэзыдэнтка, з 1976 году — ганаровая прэзыдэнтка Сацыялістычнага інтэрнацыяналу. Акрамя гэтага была першай амбасадаркай Ізраіля ў СССР, займала пасаду міністаркі працы. Яе дзяцінства прайшло на беларускай зямлі — у Пінску. Яе подпіс, сярод іншых, стаіць пад Дэклярацыяй Незалежнасьці Ізраіля.

Біяграфія

Дзяцінства й маладосьць

Адна з самых знакамітых жанчын XX стагодзьдзя нарадзілася ў 1898 годзе ў Расейскай імпэрыі, у Кіеве, у сям’і цесьляра Мойшэ Іцхoка і Блюмы Мабавіч. У 1903 годзе Мабавічы, асьцерагаючыся пагромаў, пераехалі з Кіева ў Пінск, у дом бабулі і дзядулі Голды. У пошуках лепшага жыцьця Мошэ Іцхак Мабавіч эміграваў у Амэрыку. Праз тры гады, ў 1906 годзе, жонка з трыма дачкамі выехала да яго.

Голда Мэір зь дзевяці гадоў пачала працаваць у краме, якой валодала яе маці ў Мілуокі. Чатырнаццацігадовай дзяўчынай зьбегла з дому да старэйшай сястры Шаны ў Дэнвэр, каб пазбавіцца прымусовага шлюбу з трыццацігадовым страхавым агентам і мець магчымасьць атрымаць сярэднюю адукацыю. Брала актыўны ўдзел у сыянісцкай суполцы Дэнвэру, стала шчырай прыхільніцай руху «Поале Цыён» («Працоўныя Сыёну»). Там жа пазнаемілася з будучым мужам Морысам Мэірсонам. Пазьней пасварылася зь сястрой ды вярнулася ў Мілуокі, дзе і скончыла ў 1916 годзе сярэднюю школу Паўночнай акругі ў якасьці віцэ-прэзыдэнта свайго кляса.

У 1921 годзе яна разам з мужам перабралася зь Мілуокі ў Палестыну, у тады яшчэ маленькае мястэчка Тэль-Авіў, дзе ўладкавалася ў кібуц «Мерхавія».

Шлях у палітыку

У «Мерхавіі» пачалася палітычная кар’ера Голды Мэір. Спачатку яе абралі ў кіраваньне паселішча, потым — дэлегатам на зьезд кібуцкага руху, дзе Голда сустрэла лідэраў працоўнага руху, у тым ліку і будучага прэм’ер-міністра Ізраіля Бэн-Гурыёна.

У 1929 і 1930 гадах Голда Мэір часта выяжджала за мяжу па справах Жаночай працоўнай рады. Яна прадстаўляла габрэйскія жаночыя арганізацыі Палестыны ў ЗША (1932—1934). Пасьля вяртаньня на Блізкі Ўсход яна была абраная ў выканаўчы камітэт прафсаюзнага аб’яднаньня Гістадрут.

У 1940-я гады Мэір удзельнічала ў барацьбе габрэйскага народа за атрыманьне дзяржаўнай незалежнасьці, якая знаходзілася з 1920 году пад мандатам Вялікабрытаніі.

29 лістапада 1947 году ў Нью-Ёрку на ссэсіі ААН была прынятая пастанова аб падзеле Палестыны на дзьве незалежныя дзяржавы, але арабы адпрэчылі пастанову ААН. Габрэі ж вырашылі са зброяй у руках адстойваць сваё права на стварэньне незалежнай дзяржавы. Мэір адправілася ў ЗША, дзе выступала перад супляменьнікамі з заклікам аказаць дапамогу. За шэсьць тыдняў яна сабрала 50 мільёнаў даляраў.

Пасьля стварэньня ў траўні 1948 году дзяржавы Ізраіль ужо ў верасьні Мэір была накіраваная першым дыпляматычным прадстаўніком Ізраіля ў Маскву, дзе працавала цягам сямі месяцаў. Пасада прынесла ёй папулярнасьць і яна была прызначаная на пост міністаркі працы Ізраіля.

Палітычная кар’ера

Таленты Мэір асабліва раскрыліся падчас наступнага знаходжаньня на пасадзе мінісаркі замежных справаў (1956—1966).

З 1966 па 1968 год Голда Мэір займала пост генэральнай сакратаркі сацыял-дэмакратычнай сіянісцкай партыі МАПАЙ (Партыя працоўных Ізраіля). Затым на працягу пяці гадоў яна ўзначальвала ўрад Дзяржавы Ізраіль (1969—1974), увайшла ў сусьветную палітычную эліту, удзельнічала ў рашэньні шэрагу важных міжнародных праблемаў.

Апошнія гады Голды Мэір, калі яна дасягнула вяршыні сваёй кар’еры і стала старшынёй урада, былі самымі цяжкімі для Ізраіля. Сапраўднай трагедыяй зьявілася Вайна Суднага дня. Як вядома, вайна пачалася з правалу ізраільскай ваеннай выведкі, якая ня здолела распазнаць прыкметы падрыхтоўкі эгіпецка-сырыйскага наступу.

Да канца вайны Войска Абароны Ізраіля знаходзілася на адлегласьці 35 кілямэтраў ад Дамаску і 101 кілямэтра ад Каіру. Тое, што гэтая кровапралітная вайна была спыненая, — заслуга Голды Мэір.

У 1972 годзе Голда сама сышла ў адстаўку. Але з палітыкай не раставалася. У тым жа годзе яна стала віцэ-прэзыдэнткай, а з 1976 году — ганаровай прэзыдэнткай IV Інтэрнацыяналу.

Голда Мэір памерла ў Тэль-Авіве ў 1978 годзе.

Вонкавыя спасылкі

Голда Мэір — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Аўтабіяграфія Голды Мэір «Маё жыцьцё» (рас.)

^ ^а ^б ^в ^г Golda Meir // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
^ ^а ^б Golda Meir // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
^ ^а ^б Golda Meir // Munzinger Personen (ням.)
^ ^а ^б Golda Meir // Encyclopædia Britannica (анг.)
^ ^а ^б Golda Mabovitz // Internet Broadway Database (анг.) — 2000.

[_e6e6e97909597fe4-1] а ^б ^в ^г Golda Meir // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)

[_5ee98be5758977e5-2] а ^б Golda Meir // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_6939a0764ad279c2-3] а ^б Golda Meir // Munzinger Personen (ням.)

[_ef88701eceeb051d-4] а ^б Golda Meir // Encyclopædia Britannica (анг.)

[_cb5ca822d5860a45-5] а ^б Golda Mabovitz // Internet Broadway Database (анг.) — 2000.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]