Царква Сьвятога Язафата (Быцень)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Язафата
Царква Сьвятога Язафата
Царква Сьвятога Язафата
Краіна Беларусь
Вёска Быцень
Каардынаты 52°52′54.79″ пн. ш. 25°29′40.91″ у. д. / 52.8818861° пн. ш. 25.4946972° у. д. / 52.8818861; 25.4946972Каардынаты: 52°52′54.79″ пн. ш. 25°29′40.91″ у. д. / 52.8818861° пн. ш. 25.4946972° у. д. / 52.8818861; 25.4946972
Архітэктурны стыль барока
Дата заснаваньня XVII ст.
Царква Сьвятога Язафата на мапе Беларусі
Царква Сьвятога Язафата
Царква Сьвятога Язафата
Царква Сьвятога Язафата

Царква Сьвятога Язафата — помнік архітэктуры XVII—XVIII стагодзьдзяў у Быцені, саборная царква Прачысьценскага манастыра. Знаходзілася на Рынку. Твор архітэктуры віленскага барока. У 1914[1] годзе на загад генэрала Аляксеева расейскія войскі ўзарвалі царкву[2], пазьней помнік дашчэнту зьнішчылі савецкія ўлады. Магчыма, да нашага часу захаваліся падмуркі.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Першая драўляная царква існавала з 1640 году, калі слонімскі маршалак Рыгор Трызна з жонкаю Рэгінай з Сапегаў заснавалі ў Быцені манастыр базылянаў.

Мураваную саборную царкву збудавалі па 1673 годзе пад кіраўніцтвам настаяцеля манастыра Язэпа Пяткевіча. У 1710 годзе яе асьвяцілі ў гонар сьвятога мучаніка Язафата Кунцэвіча, забітага ў 1623 годзе. У 1730—1737 гадох у царкве паставілі іканастас і 11 алтароў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Быцень апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзейнічаць як уніяцкая. Аднак па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-Каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі царкву разам з манастыром у Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы).

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1914 годзе на загад генэрала Аляксеева расейскія войскі ўзарвалі царкву.

Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Да 1929 году царкву часткова аднавілі. У ёй праходзілі службы.

Помнік пацярпеў у Другую сусьветную вайну, па якой яго дашчэнту зьнішчылі савецкія ўлады.

Архітэктура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Помнік архітэктуры віленскага барока. Гэта была 3-нэфавая 2-вежавая крыжова-купальная базыліка. З трох бакоў да квадрата сяродкрыжжа далучаліся паўцыркульныя апсыды, перакрытыя паўсфэрычнымі конхамі. Алтарная апсыда сваімі памерамі адпавядала ўмежанаму квадрату, бакавыя апсыды былі крыху меншыя за квадрат. Сяродкрыжжа перакрывалася 8-гранным зьведзеным скляпеньнем, якой звонку закрывалася паўсфэрычным купалам зь сьветлавым ліхтаром[3].

Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Гістарычная графіка[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Гістарычныя здымкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Гарады і вёскі Беларусі. Энцыкл. Т. 3. Кн. 1. — Менск, 2006. С. 454.
  2. ^ Старая Бытенская церковь, Большой Русский Альбом
  3. ^ Габрусь Т. Быценскі манастыр базыльян // Архітэктура Беларусі. Энцыкл. — Менск, 1993. С. 99.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]