Перайсьці да зьместу

Уладзімер Кісель

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Уладзімер Адамавіч Кісель
«Раса́»
Дата нараджэньня 20 лістапада 1922
Месца нараджэньня мястэчка Клецак, Нясьвіскі павет, Наваградзкае ваяводзтва, Польская Рэспубліка
Дата сьмерці 24 жніўня 1999 (76 гадоў)
Месца сьмерці Горадня, Рэспубліка Беларусь
Месца пахаваньня
Месца вучобы
Сябра ў Зьвяз беларускіх патрыётаў
Дзеці Зьміцер Кісель

Уладзімер Адамавіч Кісель (20 лістапада 1922, мястэчка Клецак Нясьвіскага павету Наваградзкага ваяводзтва — 24 жніўня 1999, Горадня) — пэдагог, удзельнік антысавецкага падпольнага руху. Псэўданім «Раса́».

У другой палове 1930-х гадоў скончыў сем клясаў польскай школы, у 1941 — савецкую сямігодку ў Клецку. Падчас нямецкай акупацыі вучыўся ў Нясьвіскай настаўніцкай сэмінарыі, дзе зь сябрамі стварыў арганізацыю «Саюз беларускіх патрыётаў». З восені 1944 году працаваў настаўнікам у Качановічах, потым у Рудаўцы на Нясьвіжчыне, завочна скончыў пэдагагічнае вучылішча ў Нясьвіжы, паступіў у Гарадзенскі пэдагагічны інстытут.

У беларускім падпольлі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 1946 годзе Ўладзімер Кісель удзельнічаў у заснаваньні падпольнай патрыятычнай арганізацыі «Саюз змаганьня за незалежнасьць Беларусі», якая дзейнічала ў Нясьвіскім, Клецкім, Стаўпецкім, Гарадзенскім і іншых раёнах Беларусі.

Устаноўчы сход арганізацыі прайшоў у 1946 годзе на хутары Царская Ліпа (Нясьвіскі раён), на сходзе прысутнічала 6 чалавек, а сярод іх студэнты Гарадзенскага пэдінстытуту. СЗНБ будаваўся зь «пяцёрак», склад кожнай зь іх ведаў толькі кіраўнік гэтага зьвяна. Праграма СЗНБ прадугледжвала падрыхтоўку патрыятычных сілаў, якія ў выпадку вайны павінны былі выступіць у абарону беларускага народу і незалежнасьці Беларусі. У адпаведнасьці з праграмай СЗНБ, павінны былі быць распушчаны калгасы, а зямля перадавалася сялянам. Была выпушчана й распаўсюджана антысавецкая ўлётка.

На пачатку 1949 году органамі савецкай дзяржбясьпекі было арыштаванае кіраўніцтва арганізацыі. Дзякуючы кансьпірацыі, частка структур СЗНБ так і не была раскрытая.

Уладзімер Кісель быў арыштаваны 25 лютага 1949 году ў Горадні і ўтрымліваўся ў менскай «амэрыканцы». У лістападзе 1949 году «за здраду радзіме, ускосны тэрор i антысавецкую прапаганду» асуджаны Вайсковым трыбуналам войскаў МУС Беларускай Вайсковай Акругі да 25 гадоў пазбаўленьня волі з паражэньнем у правох і канфіскацыяй маёмасьці. Тады (15—17 чэрвеня 1949) на розныя тэрміны зьняволеньня былі засуджаны 17 сябраў СЗНБ (яшчэ адну сяброўку СЗНБ, Веру Касмовіч, судзілі асобна).

Пакараньне адбываў у Джэзказганскім канцлягеры Казахстану і крытай турме ў Грозным. Вызвалены ў 1960 годзе, рэабілітаваны.

Па вызваленьні вярнуўся ў Горадню, дзе працаваў настаўнікам матэматыкі ў вясковай школе Грандзічаў.

Напісаў успаміны пра падзеі ў Клецку, арганізацыю, лягернае жыцьцё.

У 1990-я гады быў сябрам Дэмакратычнага аб’яднаньня вэтэранаў. Сын Зьміцер Кісель — удзельнік беларускага нацыянальнага руху на Гарадзеншчыне ў 1990-х гадах, супрацоўнік газэты «Пагоня».

Памёр у 1999 годзе. Пахаваны з жонкай на Аульсаўскіх могілках Горадні.