Тартар
Та́ртар (стар.-грэч.: Τάρταρος) — у старажытнагрэцкай міталёгіі[1] — найглыбейшая бездань, а таксама яе чароўная пэрсаніфікацыя, якая знаходзіцца пад Аідам, куды пасьля тытанамахіі Зэўс зрынуў Кронаса й тытанаў, і дзе іх пільнавалі сторукія волаты Гекатанхейры, дзеці Ўрана. Там жа былі заменчаны старэйшыя цыклёпы[2]. Адзінымі, хто мог выйсьці адтуль, былі Нікта й яе нашчадкі.
Гэта цёмная бездань, якая настолькі ж аддалена ад паверхні зямлі, наколькі ад зямлі неба: па словах Гесыёда, меднае кавадла ляцела б ад паверхні зямлі да Тартара на працягу 9 дзён. Тартар быў акружаны патройным пластом цемры й жалезнаю сьцяной з жалезнымі варотамі, узьведзенымі Пасэйдонам.
Паводле Гесыёда, узьнік усьлед за Хаосам і Геяй[3]. Паводле Эпіменіда, народжаны ад Аэра й Нікты[4]. Паводле іншых аўтараў, як пэрсаніфікацыя гэтай бездані, Тартар быў сынам Этэру й Геі.
У наступнай традыцыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У пазьнейшыя часы значэньне Тартара зьмянілася: пад ім сталі мець на ўвазе ніжнія прасторы ў царстве грэшнікаў.
У сярэднявечча тартарам сталі зваць найбольш закінутыя й аддаленыя куткі зямлі.
Таксама ў «Цэнтурыях» Настрадамуса Тартар згадваецца як прапашчае месца, якому мае быць перажыць небывалы росквіт.
У наш час можна пачуць выраз «праваліцца ў тартары», што азначае тое ж, што й «праваліцца пад зямлю», гэта значыць «зьнікнуць», «перастаць існаваць».