Перайсьці да зьместу

Сьвятавіт

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Сучасная выява Сьвятавіта на месцы былога капішча на востраве Ругене

Сьвятавіт (Сьвентавіт, Сьветавіт) — паганскае боства ў заходнеславянскай міталёгіі. Ушаноўваўся як бог вайны і дастатку, увасабляў першасную творчую сілу, сьвятасьць сьвятла й жыцьця[1]. Выяўляўся ў выглядзе чатырохгаловага або чатырохтварага ідала. Атрыбуты Сьвятавіта — белы конь, меч і копʼі[2].

У горадзе Арконе на востраве Ругене (цяпер Нямеччына) знаходзіўся культавы цэнтар Сьвятавіта — чатырохслуповая бажніца-сьвяцілішча (разбураная ў 1168 годзе)[2].

У 1585 годзе навукоўца з Ростаку Давід Хітрэй (David Chytraeus) адзначыў умураваны ў адзін з касьцёлаў вострава Ругену камень Сьвятавіта (Swantevit), якога «жыхары Ругену цяпер называюць Вітальдам»[a][3].

У 1848 годзе ў рацэ Збручы (левы прыток Днястра) каля вёскі Лычкаўцаў (цяпер Тарнопальская вобласць, Украіна) знайшлі Збруцкі ідал, які меў выявы Рода і Сьвятавіта ды іншых падпарадкаваных ім паганскіх бостваў[1].

  1. ^ ням. «den die Rügener jetzt Witold nennen»
  1. ^ а б Урбан П. Старажытныя ліцьвіны: мова, паходжаньне, этнічная прыналежнасьць. — Менск: 2001. С. 72—73.
  2. ^ а б БЭ. — Мн.: 2002 Т. 14. С. 273—274.
  3. ^ Schmidt I. Götter, Mythen und Bräuche von der Insel Rügen. — Rostock, 1997. S. 71.