Стэфан Банах
Стэфан Банах | |
укр. Степан Степанович Банах | |
![]() | |
Дата нараджэньня | 30 сакавіка 1892[1][2][3][…] |
---|---|
Месца нараджэньня | |
Дата сьмерці | 31 жніўня 1945[4][1][2][…] (53 гады) |
Месца сьмерці | |
Прычына сьмерці | рак лёгкіх |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | Львоўская палітэхніка |
Занятак | матэматык, прафэсар унівэрсытэту |
Навуковая сфэра | матэматыка |
Месца працы | АН УССР |
Вядомы як | стваральнік функцыянальнага аналізу, Прастор Банаха, Альгебра Банаха, Тэарэма Банаха-Штэйнгаўза, Парадокс Банаха-Тарскага, Тэарэма Гана-Банаха, Тэарэма Банаха аб нерухомай кропцы |
Навуковая ступень | доктар філязофіі (1920) |
Навуковы кіраўнік | Гуго Штэйнгаўз |
Вучні | Marceli Stark[d][1], Josef Schreier[d] і Stanisław Ulam[d] |
Узнагароды | |
Стэфан Банах (па-ўкраінску: Степан Степанович Банах, па-польску: Stefan Banach; 30 сакавіка 1892, Кракаў — 31 жніўня 1945, Львоў) — матэматык, адзін са стваральнікаў сучаснага функцыянальнага аналізу і львоўскай матэматычнай школы, прафэсар Львоўскай палітэхнікі і Львоўскага ўнівэрсытэту з 1924 году, дэкан фізыка-матэматычнага факультэту Львоўскага ўнівэрсытэту з 1939 году. Чалец Польскай АН з 1924 году і чалец-карэспандэнт АН УССР з 1940 году, дэпутат Львоўскага гарадзкога савету (1940). Кіраўнік Львоўскага філіялу Інстытуту матэматыкі АН УССР з 1940 году.
Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Пасьля навучаньня ў IV Кракаўскай гімназіі (1902—1910) паступіў на факультэт будовы машын Львоўскай політэхнічнай школы. У 1911 годзе яго перавялі на факультэт інжынэрыі па спэцыяльнасьці «Сухапутная інжынэрыя», дзе скончыў чацьверты апошні (1913—1914) навучальны год. З 1920 г. да 1922 г. працаваў асыстэнтам на катэдры матэматыкі Львоўскай палітэхнікі ў прафэсара Антонія Ломніцкага. Апублікаваў шэраг навуковых прац. У 1920 годзе атрымаў навуковую ступень доктара філязофіі. У 1924 годзе быў зацьверджаны ў вучоным званьні надзвычайнага прафэсара катэдры матэматыкі Львоўскага ўнівэрсытэту і абраны на чальца-карэспандэнта Польскай акадэміі ведаў. У 1927 годзе стаў звычайным прафэсарам.
Працы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Rachunek różniczkowy i całkowy (tom 1), wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów, 1929 r., s. 294 (пол.)
- Rachunek różniczkowy i całkowy (tom 2), wyd. Książnica-Atlas, Lwów-Warszawa, 1930 r., s. 248 (пол.)
- Teoria operacji. Tom I: Operacje liniowe, wyd. Kasy im. Mianowskiego Instytutu Popierania Nauki, Warszawa, 1931 r., s. VIII + 236 (пол.)
- «Théorie des opérations linéaires», Warszawa, 1932 r. (фр.)
- Banach S., «Mechanika». — Warszawa-Lwów-Wilno, 1938 r. (пол.)
- Банах С., «Курс функціонального аналізу» (лінійні операції). — Київ : Радянська школа, 1948. — 216 с. (укр.)
- Banach S., Mechanics = Mechanika. — Warszawa-Wrocław, 1951 r. (анг.)
- Banach S., «Wstęp do teorii funkcji rzeczywistych». — Warszawa-Wrocław, 1951 r. (пол.)
- Banach S., Œuvres. — Warszawa : PWN, 1967 r. — Т. 1. (пол.)
- Банах С., «Дифференциальное и интегральное исчисление» (Rachunek różniczkowy i całkowy). — г. Москва : изд. "Наука", 1972 г. — 424 с. (рас.)
- Banach S., Œuvres. — Warszawa : PWN, 1979 r. — Т. 2. (пол.)
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ а б в MacTutor History of Mathematics archive
- ^ а б Stefan Banach // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ^ Stefan Banach // Store norske leksikon (бук.) — 1978. — ISSN 2464-1480
- ^ а б в Банах Стефан // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ^ Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Личаківський некрополь (укр.) — С. 119.
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Стэфан Банах — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Нарадзіліся 30 сакавіка
- Нарадзіліся ў 1892 годзе
- Нарадзіліся ў Кракаве
- Памерлі 31 жніўня
- Памерлі ў 1945 годзе
- Памерлі ў Львове
- Пахаваныя на Лычакаўскіх могілках
- Вікіпэдыя:Бібліяінфармацыя з 25 элемэнтамі
- Украінскія матэматыкі
- Польскія матэматыкі
- Дактары філязофскіх навук
- Выкладчыкі Львоўскага ўнівэрсытэту
- Выпускнікі Львоўскай палітэхнікі
- Людзі, у гонар якіх названыя вуліцы
- Асобы, у гонар якіх названы астэроід
- Асобы на марках