Прадметная алімпіяда

Прадметная алімпіяда — спабор навучэнцаў установаў сярэдняй, прафэсійнай і вышэйшай асьветы ў справе выяўленьня ведаў і навыкаў у галіне навучальнага прадмета.

Беларусь

20 лістапада 2003 г. Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь зацьвердзіла Пастанову № 73 «Аб зацьвярджэньні Інструкцыі аб парадку правядзеньня рэспубліканскай алімпіяды па навучальных прадметах». Паводле 4-га артыкула Інструкцыі, «Рэспубліканская алімпіяда праводзіцца ў кожным навучальным годзе ў 4 этапы:

1-ы этап — установы адукацыі;
2-і этап — раённы (гарадзкі), а таксама ва ўстановах агульнай сярэдняй адукацыі абласнога падпарадкаваньня;
3-і этап — абласны (Менскі гарадзкі), а таксама ва ўстановах вышэйшай адукацыі, якія ажыцьцяўляюць адукацыйную праграму сярэдняй адукацыі, у дзяржаўнай установе адукацыі "Ліцэй Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту";
4-ы этап — заключны»^[1].

Паводле 5-га артыкула Інструкцыі, «Рэспубліканская алімпіяда праводзіцца па наступных навучальных прадметах: беларускай мове і літаратуры, расейскай мове і літаратуры, ангельскай, нямецкай, францускай, кітайскай і гішпанскай мовах, матэматыцы, фізыцы, астраноміі, інфарматыцы, біялёгіі, хіміі, геаграфіі, гісторыі, грамадазнаўстве і працоўным навучаньні». Паводле 7-га артыкула, «Падрыхтоўку і правядзеньне рэспубліканскай алімпіяды забясьпечваюць:

на 1-м этапе — установы адукацыі;
на 2-м этапе — аддзелы адукацыі мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў, органы абласнога падначаленьня, дапушчаныя дапушчаныя да ўдзелу ў 2-м этапе рэспубліканскай алімпіяды;
на 3-м этапе — управы адукацыі, камітэт адукацыі Менскага гарадзкога выканаўчых камітэтаў, установы рэспубліканскага падначаленьня, дапушчаныя да ўдзелу ў 3-м этапе рэспубліканскай алімпіяды;
на заключным этапе — Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь»^[1].

Паводле 8-га артыкула Інструкцыі, «1-ы этап рэспубліканскай алімпіяды праводзіцца не пазьней за лістапад бягучага навучальнага году, 2-і — не пазьней за сьнежань бяг.нав. году, 3-і — не пазьней за студзень-люты бяг.нав. году, заключны — не пазьней за сакавік-красавік бяг.нав. году». Згодна з 10-м артыкулам, «Кожны этап рэспубліканскай алімпіяды з улікам спэцыфікі навучальнага прадмета можа ўлучаць тэарэтычны, практычны, досьледны, выпрабавальны, творчы і іншыя туры». Паводле 14-га артыкула, «Аргкамітэты кожнага этапа рэспубліканскай алімпіяды:

вызначаюць колькасьць тураў, форму і працягласьць правядзеньня кожнага зь іх, акрамя аргкамітэта 3-га этапа;
утвараюць і зацьвярджаюць склады распрацоўнікаў алімпіядных заданьняў па кожным навучальным прадмеце адпаведнага этапа, за выключэньнем аргкамітэтаў 2-га і 3-га этапаў;
зацьвярджаюць тэксты алімпіядных заданьняў па кожным навучальным прадмеце, за выключэньнем аргкамітэтаў 2-га і 3-га этапаў;
утвараюць і зацьвярджаюць склады журы;...
забясьпечваюць тыражаваньне, захоўваньне алімпіядных заданьняў і іх канфідэнцыйнасьць;
прымаюць заяўкі на ўдзел у адпаведным этапе рэспубліканскай алімпіяды;
узнагароджваюць пераможцаў дыплёмамі»^[1].

Таксама «Аргкамітэты 1-га, 2-га і 3-га этапаў рэспубліканскай алімпіяды: утвараюць каманды для ўдзелу ў наступным этапе рэспубліканскай алімпіяды зь ліку пераможцаў, набраўшых найбольшую колькасьць балаў на адпаведным этапе». Пагатоў «Аргкамітэты 2-га і 3-га этапаў рэспубліканскай алімпіяды... ладзяць навучальныя зборы ў 2-3 этапы для падрыхтоўкі каманды да ўдзелу ў наступным этапе рэспубліканскай алімпіяды. ... Агульная працягласьць навучальных збораў па кожным навучальным прадмеце для падрыхтоўкі каманды да 3-га этапу рэспубліканскай алімпіяды складае ня больш за 15 дзён, да заключнага этапу — ня больш за 20 дзён». Сярод іншага згодна з 15-м артыкулам Інструкцыі, «Аргкамітэт заключнага этапа рэспубліканскай алімпіяды... узгадняе склад дружынаў для ўдзелу ў міжнародных алімпіядах». Паводле 16-га артыкула, «Аргкамітэт правамоцны прымаць рашэньне, калі на ім прысутнічае прынамсі 2/3 зацьверджанага складу аргкамітэту. Рашэньне аргакамітэта лічыцца прынятым, калі за яго прагаласавала больш як палова прысутных на пасяджэньні сябраў аргкамітэта». Згодна з 20-м артыкулам журы «зацьвярджае крытэры адзнакі вынікаў выкананьня алімпіядных заданьняў», правярае і ацэньвае іх выкананьне, апавяшчае ўдзельнікаў пра вынікі кожнага тура этапа і вызначае пераможцаў^[1].

Паводле 27-га артыкула Інструкцыі, «У склад абласных камандаў, камандаў горада Менска і ўстановаў рэспубліканскага падпарадкаваньня для ўдзелу ў заключным этапе рэспубліканскай алімпіяды ўлучаюцца толькі пераможцы 3-га этапа па кожным навучальным прадмеце ў наступнай колькасьці: па ангельскай мове, гісторыі, грамадазнаўстве, працоўным навучаньні — ня больш за 10, па нямецкай і францускай мовах — ня больш за 6, па гішпанскай і кітайскай мовах — ня больш за 4, па астраноміі — ня больш за 5, па матэматыцы — ня больш за 20, па астатніх навучальных прадметах — ня больш за 15 чалавек». Пагатоў склад каманды мае ўлучаць:

па матэматыцы — па 5 лепшых навучэнцаў кожнай з 8-11 клясаў;
па беларускай і расейскай мовах і літаратуры, біялёгіі, геаграфіі, фізыцы і хіміі — па 5 лепшых навучэнцаў кожнай з 9-11 клясаў;
па ангельскай мове, гісторыі і грамадазнаўстве — па 5 лепшых навучэнцаў кожнай з 10-11 клясаў;
па нямецкай і францускай мовах — па 3 лепшыя навучэнцы кожнай з 10-11 клясаў;
па гішпанскай і кітайскай мовах — па 2 лепшыя навучэнцы кожнай з 10-11 клясаў;
па працоўным навучаньні — па 5 юнакоў і 5 дзяўчынаў зь ліку пераможцаў 3-га этапа незалежна ад школьнай клясы^[1].

Склады камандаў па інфарматыцы і астраноміі на заключны этап рэспубліканскай алімпіяды ўтвараюцца зь ліку пераможцаў 3-га этапа незалежна ад школьнай клясы. Таксама згодна з 62-м артыкулам, «Адказныя за арганізацыю і правядзеньне навучальных збораў у красавіку-жніўні арганізуюць навучальныя зборы (ня больш за 3 этапы) агульнай працягласьцю ня больш за 30 дзён у мэтах падрыхтоўкі i ўтварэньня камандаў Рэспублікі Беларусь для ўдзелу ў міжнародных алімпіядах»^[1].

Пераможцы

Згодна з 50-м артыкулам Інструкцыі аб парадку правядзеньня рэспубліканскай алімпіяды па навучальных прадметах, «Колькасьць пераможцаў на 3-м і заключным этапах складае ня больш за 45% ад агульнай колькасьці ўдзельнікаў адпаведнага этапу па кожным навучальным прадмеце». Паводле 51-га артыкула, «Колькасьць дыплёмаў 1-й, 2-й і 3-й ступені на кожным этапе рэспубліканскай алімпіяды вызначаецца па клясах. Колькасьць дыплёмаў 1-й ступені не мае перавышаць 20% ад колькасьці пераможцаў, 2-й ступені — 30%, 3-й ступені — 50%»^[1].

Уладальнікі дыплёмаў 1-й, 2-й і 3-й ступеняў (пераможцы) рэспубліканскіх і міжнародных алімпіядаў, праведзеных Міністэрствам адукацыі Рэспублікі Беларусь у год прыёму ў ВНУ, залічваюцца без уступных іспытаў на тыя спэцыяльнасьці, дзе адпаведны прадмет зьяўляецца профільным. Уладальнікам дыплёмаў 1-й ступені 3-га (абласнога, Менскага гарадзкога) этапа рэспубліканскіх алімпіядаў залічваюць вышэйшы бал (10 балаў) па адпаведным прадмеце ўступнага іспыту. Уладальнікам дыплёмаў 1-й, 2-й і 3-й ступеняў (пераможцам) заключнага этапа рэспубліканскіх алімпіядаў па беларускай і расейскай мовах і літаратуры пры паступленьні на спэцыяльнасьці, дзе іспыт па гэтых мовах зьяўляецца няпрофільным, выстаўляецца вышэйшы бал па дзяржаўнай мове^[2].

Глядзіце

Крыніцы

^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё Аляксандар Радзькоў. Пастанова Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 20 лістапада 2003 г. № 73 «Аб зацьвярджэньні Інструкцыі аб парадку правядзеньня рэспубліканскай алімпіяды па навучальных прадметах» // Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, 5 жніўня 2014 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.
^ Надзея Нікалаева. Дзяржаўны экзамэн у каледжы — прычына для пропуску ЦТ // Зьвязда : газэта. — 28 красавіка 2012. — № 82 (27197). — С. 4. — ISSN 1990-763x.

Вонкавыя спасылкі

В.Л. Варановіч, Д.В. Дзядко, Р.К. Казлоўскі. Рэспубліканская алімпіяда па беларускай мове і літаратуры: аналіз заданьняў і парады // Беларуская мова і літаратура : часопіс. — 2015. — № 12. — С. 30-51. — ISSN 1993-2030.
Казімер Фарыно. Рэспубліканская алімпіяда па гісторыі 2012 г. // Магілёўскі дзяржаўны абласны інстытут разьвіцьця адукацыі, 2013 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.
Рэспубліканская алімпіяда // Настаўніцкая газэта, 17 студзеня 2017 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.
Алімпіяды па беларускай мове і літаратуры // Настаўніцкая Беларусі, 2016 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.
Заданьні алімпіядаў // Аддзел адукацыі, спорту і турызму Кобрынскага раённага выканаўчага камітэту, 2017 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.
Рэспубліканская алімпіяда: беларуская мова і беларуская літаратура // Менскі гарадзкі мэтадычны партал, 2014 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.
Алімпіяды па інфарматыцы 1995 году // Прафэсійна-тэхнічная адукацыя Беларусі, 2011 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[і-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё Аляксандар Радзькоў. Пастанова Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь ад 20 лістапада 2003 г. № 73 «Аб зацьвярджэньні Інструкцыі аб парадку правядзеньня рэспубліканскай алімпіяды па навучальных прадметах» // Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, 5 жніўня 2014 г. Праверана 29 чэрвеня 2017 г.

[2] Надзея Нікалаева. Дзяржаўны экзамэн у каледжы — прычына для пропуску ЦТ // Зьвязда : газэта. — 28 красавіка 2012. — № 82 (27197). — С. 4. — ISSN 1990-763x.

[1]

[2]