Памежны разлад асобы
| Памежны разлад асобы | |
 Карціна «Адчай» (1894) Эдварда Мунка, які хварэў на ПРА | |
| Сынонімы | памежнае разладзьдзе[1] асобы |
|---|---|
| Спэцыяльнасьць | псыхіятрыя |
| Сымптомы | страх і гнеў ад адхіленьня і ігнараваньня |
| Ускладненьні | самапашкоджаньне і маніпуляваньне |
| Звычайна праяўляецца | пачуцьцёвая няўстойлівасьць з маладосьці |
| Працягласьць | некалькі гадоў |
| Прычыны | бацькоўскае адпрэчаньне і плоцевы гвалт |
| Фактары рызыкі | непасьлядоўнае выхаваньне |
| Сходныя станы | імпульсіўны разлад асобы |
| Прафіляктыка | дыхальная гімнастыка |
| Лячэньне | пазнавальна-паводзінная тэрапія |
| Лекі | кветыапін[d][2], aripiprazole[d][2], lamotrigine[d][2] і venlafaxine[d][2] |
| Выжывальнасьць | 45 % вылечылі (2012 год) |
| Частасьць | 6 % насельніцтва (2015 год) |
| Сьмяротнасьць | 8 % самагубства (2015 год) |
| Памежны разлад асобы ў Вікісховішчы | |
Памежны разлад асобы — разлад асобы праз страту кіраваньня ўласнымі пачуцьцямі.
Пры пазнавальна-паводзінным лячэньні разладу прыбягаюць да разбору памылак у пазнаньні і навучаньню самавалоданьню праз крытычнае мысьленьне. Найчасьцей пры ПРА адзначаюцца нянавісьць да сябе і насьцярожанасьць з навакольнымі. Карысна падтрымліваць самаацэнку хворага праз увагу да станоўчых дзеяньняў і крытыку недапушчальных паводзінаў умяшаньня ў асабістыя межы, каб той мог усьвядоміць уласныя, але пасьля пагашэньня жарсьці[3].
Папярэджаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Прадухіленьню разладу спрыяюць дыхальныя практыкаваньні з нэрвова-цяглічным расслабленьнем цела, што зьніжае напал пачуцьцяў. Пры дыхальным практыкаваньні робяць удых і затрымку дыханьня па 3 сэкунды, а затым выдых 6 сэкундаў. У пэўных выпадках дапамагае засяроджаньне на адным прадмеце, як то стук гадзіньніка або сэрца. Для распазнаньня пачуцьцяў і ўзмацненьня кіраваньня імі карысна прыбягаць да мэтафары[3].
Чыньнікі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Узьнікненьню разладу спрыяюць бацькоўскае адпрэчаньне і непасьлядоўнае выхаваньне, якія выклікаюць дзіцячую [[Душэўная траўма|траўму]], а таксама плоцевы і іншы цялесны гвалт[3].
Праявы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Памежны разлад асобы выяўляецца праз пачуцьцёвую няўстойлівасьць, павышаную трывожнасьць і ранімасьць, страх і гнеў ад адхіленьня і ігнараваньня, чорна-белае мысьленьне і недавер да навакольных, страту кіраваньня пачуцьцямі і імпульсіўнасьць. У выніку ўтвараецца балючая прыхільнасьць і сузалежныя дачыненьні, ад чаго пры расчараваньні цалкам абясцэньваецца прадмет прыхільнасьці. Сярод іншага, хворыя прыбягаюць да самапашкоджаньня ў якасьці спосабу прыглушыць унутраны боль цялесным, каб зьняць стан прыглушанай агрэсіі і жарсьці. У рэдкіх выпадках хворыя ідуць на самагубства[3].
Перапоўненасьць занадта многім пры няздольнасьці ў гэтым разабрацца выклікае бязладнасьць памкненьняў і немагчымасьць фармулёўкі выразнай мэты. Ва ўмовах адсутнасьці пачуцьця ўласных межаў хворы можа адразу збліжацца з поўнымі незнаёмцамі або беспрычынна палохацца людзей. Даваньне хвораму ў стане жарсьці запатрабаванага ўтварае маніпулятыўныя паводзіны[3].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ расстройство психическое — разладзьдзе псыхічнае // Слоўнік пэдагогічных дысцыплін. — Менск: Інбелкульт, 1930. — (Беларуская навуковая тэрміналёгія).
- ^ а б в г Drug Indications Extracted from FAERS — doi:10.5281/ZENODO.1435999
- ^ а б в г д Ганна Кручкова. Памежны разлад асобы: як з гэтым справіцца // Партал «Слушна», 24 лістапада 2020 г. Праверана 23 ліпеня 2024 г.
 |
Гэта — накід артыкула па мэдыцыне. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |