Кніга прарока Данііла
| Кніга Старога Запавету
Кніга прарока Данііла |
| Пяцікніжжа Майсеева |
| Прарокі |
| Пісаньні |
.jpg)
Кні́га праро́ка Даніі́ла (па-габрэйску: דָּנִיֵּאל, Dānī’ēl — Бог мой судзьдзя) — кніга кананічнага Старога Запавету, 35-я частка Танаху, 9-я кніга Кетувім.
У грэцкіх перакладах Бібліі (Сэптуагінта, рэдакцыя Тэадатыёна) і хрысьціянскай традыцыі кніга прарока Данііла займае чацьвертае месца сярод прароцкіх кніг. У юдэйскай і пратэстанцкай вэрсіях кніга падзеленая на дзьве часткі па 6 разьдзелаў, паміж якімі няма непасрэднай сувязі, за выняткам асобы Данііла[1].
Кароткі зьмест
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Першая, гістарычная частка (разьдзелы 1—6), апісвае жыцьцё прарока Данііла і тагачасныя падзеі ў бабілёнскім і міда-пэрсыдзкіх царствах, у якіх ён або ягоныя сябры бралі непасрэдны ўдзел. У другой частцы (разьдзелы 7—12) апісаныя відзежы і адкрыцьці, дадзеныя Даніілу, датычныя лёсу Юдэі і паганскіх царстваў, якія мелі ўплыў на гісторыю Божага народу.
Разнастайныя паводле зьместу, абедзьве часткі кнігі прарока Данііла раскрываюць адно вучэньне пра сусьветнае Царства Боскае і Сына Чалавечага ў іхнім трыюмфе над паганствам.
Дадаткі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У напісанай на кайнэ вэрсіі Сэптуагінты прысутнічаюць яшчэ тры разьдзелы кнігі Данііла, якіх няма ў габрэйска-арамэйскім тэксьце. Гэтыя разьдзелы ўключаныя ў канон рыма-каталіцкай, праваслаўнай, усходніх і асырыйскай Бібліяў, аднак большасьць пратэстанцкіх цэркваў лічаць іх апакрыфічнымі.
Зьмест дадаткаў:
- Малітва Азарыі і Сьпеў трох дзяцей у гарачай печы (Данііл 3:24—90). Устаўлены паміж вершамі 23 і 24, калі лічыць паводле пратэстанцкага канону.
- Сюзана і старэйшыны. У раньніх грэцкіх манускрыптах знаходзілася перад Данііла 1:1 (як пралёг), у Вульгаце — 13 разьдзел.
- Бэл і цмок. У грэцкім тэксьце пасьля Данііла 12:13 (эпілёг); у Вульгаце — 14 разьдзел.
Аўтарства
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Аўтарам кнігі традыцыйна лічаць прарока Данііла, знанага юдэя (1:3,6), які ў трэці год валадараньня цара Яакіма быў забраны ў Бабілён (1:1,3-6), дзе выхоўваўся пры царскім двары (1:4,17-18). Першая частка, якая распавядае пра жыцьцё Данііла пры бабілёнскім двары (разьдзелы 1—6), датаваная III стагодзьдзем. Другая палова (разьдзелы 7—12) датаваная часам валадараньня Антыёха IV Эпіфана, сэлеўкідзкага цара Сырыі ў 167—163 да н. э. Грэцкія дадаткі да кнігі (ня ўключаныя ў пратэстанцкі і юдэйскі каноны), верагодна, складзеныя да зьяўленьня грэцкага перакладу каля 100 да н. э.[2]
Выданьне Скарыны
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Выданьне Францішка Скарыны кнігі прарока Данііла захавалася ў 10 асобніках. На тытульным аркушы зьмешчаная тэматычная гравюра: «Даниилу, седящему со львы, принесе Аввакум обед». А. 1 адв.— 4 адв. займае прадмова Францішка Скарыны, у канцы якой паўтораная віньетка з кнігі Ёва, а на а. 5 — застаўка з кнігі Ісуса Нававага[3].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Matthews & Moyer 2012. С. 265—266.
- ^ Schiffman 1991. С. 123.
- ^ Скарына Ф.: Творы… С. 171.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — 207 с. — 4250 ас. — ISBN 5-343-00151-3
- Victor H. Matthews, James C. Moyer. The Old Testament: Text and Context. — Baker Books, 2012.
- Lawrence H. Schiffman. From Text to Tradition: A History of Second Temple and Rabbinic Judaism. — KTAV Publishing House, 1991.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Кніга прарока Данііла — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Кніга прарока Данііла ў перакладзе Васіля Сёмухі