Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў (Магілёў)
| Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў
| |
 Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў
| |
| Краіна | Беларусь |
| Места | Магілёў |
| Каардынаты | 53°53′54″ пн. ш. 30°20′02″ у. д. / 53.89833° пн. ш. 30.33389° у. д.Каардынаты: 53°53′54″ пн. ш. 30°20′02″ у. д. / 53.89833° пн. ш. 30.33389° у. д. |
| Канфэсія | каталіцтва |
| Эпархія | Менска-Магілёўская архідыяцэзія |
| Архітэктурны стыль | барокавая архітэктура[d] |
| Дата заснаваньня | XVII ст. |
| Статус | Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь |
Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў на мапе Беларусі   Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў | |
 Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў на Вікісховішчы
| |
Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў — помнік архітэктуры XVIII ст. у Магілёве. Знаходзіцца на Тэатральным пляцы з боку гістарычнай Шляхецкай вуліцы[a]. Твор архітэктуры барока і клясыцызму. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі і Сьвятога Станіслава — конкатэдра Менска-Магілёўскай архідыяцэзіі. Месца правядзеньня фэсту духоўнай музыкі Магутны Божа.
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
10 верасьня 1633 году кароль і вялікі князь Уладзіслаў Ваза выдаў Бялыніцкім кармэлітам дазвол на заснаваньне ў Магілёве кляштару. На 1687 год у ім было 6 манахаў. Паводле інвэнтару 1692 году ў кляштары захоўваўся абраз Маці Божай, які лічыўся цудоўным.
У 1708 годзе ў час вялікага пажару драўляныя будынкі кляштару згарэлі. У 1738—1752 гадох вялося будаваньне мураваных касьцёла і кляштару. У 1765 годзе біскуп віленскі Ф. Зянковіч асьвяціў новы касьцёл пад тытулам Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі.
Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
.jpg)
Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772) касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. 25 сьнежня 1772 году Кацярына II абвясьціла пра стварэньне ў Расейскай імпэрыі рымска-каталіцкай Беларускай дыяцэзіі з цэнтрам у Магілёве. У 1783 годзе касьцёл стаў катэдрай Магілёўскай архідыяцэзіі, біскуп Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч асьвяціў яго ў гонар Сьвятога Станіслава. У 1788 годзе фасад касьцёла рэканструявалі[1].
Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) улады Расейскай імпэрыі ў 1831 годзе ліквідавалі кляштар. Па 1860 годзе касьцёл стаў парафіяльным.
Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У 1956 годзе савецкія ўлады зачынілі касьцёл, у ім разьмясьціўся Цэнтральны гістарычны архіў БССР. У 1960 годзе ў будынак былога касьцёла пераехаў Дзяржаўны архіў Магілёўскай вобласьці. У гэты час помнік страціў частку росьпісаў і арган з рэдкімі керамічнымі трубамі.
У пачатку 1990-х гадоў будынак касьцёла вярнулі каталікам. Да 1994 году ішла рэстаўрацыя помніка. Касьцёл атрымаў статус конкатэдры ўва ўтворанай у 1991 годзе Менску-Магілёўскай архідыяцэзіі. З 1993 году тут штогод праводзіцца фэст духоўнай музыкі «Магутны Божа».
Архітэктура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Касьцёл[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Касьцёл — 3-нэфавая 2-вежавая базыліка. У выніку перабудовы 1788 году да фасаду прыбудавалі 4-калённы іянічны портык з трыкутным франтонам, з бакоў касьцёла — 3-ярусныя бакавыя крылы, завершаныя 8-граннымі ратондападобнымі вежачкамі.
У інтэр’еры захаваўся адзін з найбольш разгорнутых фрэскавых цыклаў у Беларусі. Росьпісы на скляпеньнях ў 1765—1767 і 1780-я гады выканала група магілёўскіх мастакоў пад кіраўніцтвам Паўла Піятроўскага.
Кляштарны корпус[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Кляштарны корпус — 2-павярховы прастакутны ў пляне будынак, які далучаецца да касьцёла. Фадады праразаюцца прастакутнымі аконнымі праёмамі.
Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Гістарычная графіка[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Старая графіка
М. Львоў, да 1800
1871
1880
1882
1882
1901
_(2).jpg)
.jpg)
.jpg)
_(2).jpg)
.jpg)
.jpg)
Гістарычныя здымкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Старыя здымкі
1910
1910
1913
1913
1913
1913
да 1918
да 1918
да 1918
да 1918
18.06.1917
03.1918
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(3).jpg)
.jpg)
_(4).jpg)
.jpg)
_(2).jpg)
_(2).jpg)
_(2).jpg)
.jpg)
.jpg)
Сучасныя здымкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Сучасны стан
Галоўны фасад
Выгляд з боку апсыды
Будынак кляштару
Інтэр’ер
Росьпісы
Фрэска «Прывілей кармэлітам на заснаваньне кляштару ў Магілёве»
«Унебаўзяцьце Маці Божай»
«Перамяненьне»
Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Камсамольская, 4
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Гліннік В., Трыфанава Н. Магілёўскі кляштар кармелітаў // ВКЛ. Энцыкл. Т. 2. — Менск, 2005. С. 251.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — 788 с.: іл. ISBN 985-11-0378-0.
- Кулагін А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; маст. І. І. Бокі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2001. — 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
|
Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр 513Г000020 |
Касьцёл Сьвятога Станіслава і кляштар кармэлітаў (Магілёў) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
