Царква Сьвятой Тройцы (Лявонпаль)

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятой Тройцы
Царква Сьвятой Тройцы
Краіна	Беларусь
Вёска	Лявонпаль
Каардынаты	55°47′59.23″ пн. ш. 27°47′03.31″ у. д.
Канфэсія	Беларускі экзархат
Эпархія	Полацкая япархія
Архітэктурны стыль	народнае дойлідзтва Беларусі[d]
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Сьвятой Тройцы на мапе Беларусі Царква Сьвятой Тройцы
Царква Сьвятой Тройцы на Вікісховішчы

Царква Сьвятой Тройцы — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Лявонпалі. Знаходзіцца ў заходняй частцы колішняга мястэчка. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Утварае адзіны ансамбль з драўлянай званіцай.

Гісторыя

Плян царквы, 1929 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Драўляную царкву ў Лявонпалі збудавалі ў 1774 годзе.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Лявонпаль апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Аднак па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-Каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы).

Найноўшы час

Па Другой сусьветнай вайне царкву часткова перабудавалі.

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Гэта працяглы зруб пад 2-схільным стромкім дахам (ад пачатку быў з гонту). Па Другой сусьветнай вайне ўсярэдзіне вільчыка паставілі купал-цыбуліну на 8-гранным барабане. Высокая 5-гранная апсыда, да якой далучаюцца нізкія бакавыя закрысьціі, накрываецца вальмавым дахам. Вэртыкальна ашаляваныя фасады падзяляюцца высока ўзьнятымі кратчатымі прастакутнымі аконнымі праёмамі і брусамі-сьцяжкамі ў прасьценках. Галоўны фасад завяршаецца трыкутным франтонам даху і раней меў 2 бакавыя вежы. Перад уваходам ганак-паперць.

Усярэдзіне ў габарытах асноўнага зруба вылучаецца вузкі прытвор, над якім разьмяшчаюцца хоры. Інтэр’ер аздабляе драўляная скульптура «Ўкрыжаваньне» XVIII ст., абразы XVIII—XIX стагодзьдзяў «Сьвяты Пётар» і «Сьвяты Павал».

На рагу царкоўнага пляцу стаіць 2-ярусная 4-гранная званіца на мураваным цокалі. Другі адкрыты каркасны ярус-звон вылучаўся шырокім гонтавым адлівам і меў шатровы гонтавы дах.

Галерэя

Гістарычныя здымкі і графіка

• Старыя здымкі і графіка
• 
  да 1930 г.
• 
  да 1930 г.
• 
  да 1930 г.
• 
  да 1930 г.

• 
  да 1930 г.
• 
  да 1930 г.
• 
  1928 г.
• 
  1929 г.

• 
  1929 г.
• 
  1929 г.
• 
  1930 г.
• 
  19 сакавіка 1932 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку апсыды
• 
  Званіца

Літаратура

• Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.— 653 с.: іл. ISBN 978-985-11-0389-4.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  212Г000562

• Царква Сьвятой Тройцы ў Лявонпалі, Radzima.org