Царква Покрыва Багародзіцы (Віцебск)
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Царква Покрыва Багародзіцы
| |
Пакроўская (Казанская) царква
| |
Краіна | Беларусь |
Места | Віцебск |
Каардынаты | 55°10′18.34″ пн. ш. 30°09′14.99″ у. д. / 55.1717611° пн. ш. 30.1541639° у. д.Каардынаты: 55°10′18.34″ пн. ш. 30°09′14.99″ у. д. / 55.1717611° пн. ш. 30.1541639° у. д. |
Статус | Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь |
Царква Покрыва Багародзіцы |
Царква Покрыва Багародзіцы (з 1941 году — Казанскай Божай Маці) — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Віцебску. Знаходзіцца на правым беразе Дзьвіны, на Маркаўшчыне[a]. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Канстантынопальскага патрыярхату, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор архітэктуры клясыцызму і барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.
Пакроўская царква ўваходзіць у склад комплексу Траецкага Маркава манастыра. У ёй захоўваецца цудоўны абрац Маці Божай Казанскай, падараваны ў 1656 годзе патрыярхам маскоўскім Ніканам ігумену Калісту Рытарыйскаму.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вялікае Княства Літоўскае
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Першую драўляную царкву Покрыва Багародзіцы пры Маркавым манастыры збудавалі ў сярэдзіне XVII ст. Імаверна, яна згарэла ў 1690 годзе.
Мураваную царкву збудавалі ў 1760 годзе. Таксама існуюць зьвесткі пра 1775 і 1780 гады пабудовы.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Віцебск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква канчаткова перайшла ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). У 1840-я гады ў царкве праводзіўся рамонт. У 1847 годзе з заходняга боку да царквы прыбудавалі цёплы прыдзел у імя Мітрафана Варонескага.
Найноўшы час
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1920-я гады савецкія ўлады зачынілі царкву. У 1932 годзе завяршэньне помніка зруйнавалі, будынак прыстасавалі пад дзіцячы сад фабрыкі «Дзьвіна»[1].
У Другую сусьветную вайну пад акупацыяй Трэцяга Райху царкву адкрылі і пераасьвяцілі ў імя Маці Божай Казанскай. Па вайне за савецкім часам заставалася адзінай дзейнай царквой у Віцебску.
Архітэктура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Помнік архітэктуры клясыцызму з рысамі барока. Гэта 3-нэфавая крыжова-купальная базыліка. Да асноўнага аб’ёма з 3 разьвітымі апсыдамі далучаецца разьвіты прытвор. Сьцены праразаюцца высокімі паўцыркульнымі аконнымі праёмамі і падзяляюцца пілястрамі. Бакавыя часткі царквы і прытвора маюць трыкутныя франтоны з паўцыркульнымі праёмамі. На цэнтральнай апсыдзе разьмяшчаецца ляпная дэкаратыўная рама штучнага акна[2].
Галоўны прастол асьвяцілі ў імя Казанскай іконы Божай Маці, а бакавы прыдзел — у імя Сергія Раданескага.
Галерэя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гістарычная графіка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]-
Д. Струкаў, 1864—1867 гг.
-
1865 г.
-
1890 г.
-
да 1900 г.
Гістарычныя здымкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]-
1908 г.
-
1909 г.
-
1910 г.
-
1911 г.
-
1911 г.
-
1911 г.
-
1912 г.
-
1931 г.
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Горкага, 62а
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
- Кулагін А. Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2001. — 328 с.: іл. ISBN 985-11-0190-7.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр 213Г000015 |