Томас Вэнцлава
| Томас Вэнцлава | |
 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 11 верасьня 1937[1][2] (84 гады) |
| Бацькі | Антанас Вэнцлава |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | паэт, перакладнік, прафэсар унівэрсытэту, пісьменьнік, гісторык літаратуры |
| Мова | польская мова, расейская мова, ангельская мова і летувіская мова[4] |
| Узнагароды |      Летувіская нацыянальная прэмія[d] Віленіцкая прэмія[d] ганаровы доктар Унівэрсытэту Вітаўта Вялікага[d] (2010) ганаровы доктар Ягелонскага ўнівэрсытэту[d] (2000) ганаровы доктар Гданьскага ўнівэрсытэту[d] (2010) ганаровы грамадзянін Вільні[d] (2013) Бэрлінская прэмія[d] (2015) ганаровы доктар унівэрсытэту Марыі Кюры-Складоўскай[d] (1991) |
То́мас Вэнцлава (Вя́нцлава; па-летувіску: Tomas Venclova; 11 верасьня 1937, Клайпеда, Летува) — літоўскі паэт, публіцыст, перакладчык.
Біяграфічныя зьвесткі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Сын летувіскага пісьменьніка Антанаса Вэнцлавы. Скончыў Віленскі ўнівэрсытэт. У пачатку 1968 году ён разам з расейскімі дысыдэнтамі падпісаў пратэст у сувязі са справай дысыдэнтаў Аляксандра Гінзбурга і Юрыя Галанскова, у сямідзясятыя гады актыўна ўдзельнічаў у дысыдэнцкай дзейнасьці — напісаў адкрыты ліст ЦК Кампартыі Летувы, меў дачыненьне да стварэньня ў 1976 годзе літоўскай Хельсынскай групы. У 1977 годзе з-за перасьледу з боку савецкай улады эміграваў у ЗША. Быў пазбаўлены грамадзянства СССР. У 2018 прафэсар-эмэрыт Ельскага ўнівэрсытэту вяртаецца ў Вільню пасьля саракагадовай эміграцыі[5][6]. У 1950-я — 1960-я гады ня раз бываў у БССР. Наведаў Беларусь зноў у красавіку 2019, дзе прыняў удзел у прэзэнтацыі першага кніжнага выданьня яго вершаў па-беларуску і ў другім фэстывалі інтэлектуальнай кнігі «Прадмова». Усклаў кветкі ў мэмарыяле памяці ахвяр сталінскага тэрору ва ўрочышчы Курапаты.
Беларускія пераклады[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Выбраныя вершы. Пераклалі Л.Баршчэўскі, А.Хадановіч, А.Мінкін, А.Разанаў, В.Вячорка. Мн., 2019. («Паэты планеты»).
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Бэрлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка, Аўстрыйская нацыянальная бібліятэка Record #122777824 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
- ^ Venclova, Tomas // SNAC (анг.) — 2010.
- ^ Deutsche Biographie (ням.) — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.
- ^ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (фр.): плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
- ^ Писатель Томас Венцлова переезжает жить в Вильнюс
- ^ Томас Венцлава вяртаецца ў Вільню пасля саракагадовай эміграцыі(недаступная спасылка)