Сяргей Прытыцкі

Сяргей Восіпавіч Прытыцкі
Старшыня Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету БССР
22 студзеня 1968 — 13 чэрвеня 1971
Папярэднік	Васіль Казлоў
Наступнік	Фёдар Сурганаў
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	19 студзеня (1 лютага) 1913 Гаркавічы, Сакольскі павет, Гарадзенская губэрня, Расейская імпэрыя
Памёр	13 чэрвеня 1971(1971-06-13) (58 гадоў) Менск, БССР, СССР
Партыя	КПЗБ, КП(б)Б, КПСС
Адукацыя	Вышэйшая партыйная школа пры ЦК КПСС[d]
Сужэнец	Тацяна Іванаўна Прытыцкая
Узнагароды

Сяргей Восіпавіч Прытыцкі (1 лютага 1913, в. Гаркавічы Сакольскага павету Гарадзенскай губэрні, цяпер у Падляскім ваяводзтве Польшчы — 13 чэрвеня 1971, Менск) — палітычны дзяяч Заходняй Беларусі і БССР. Лідэр КПЗБ.

Біяграфія

Камуністычная дзейнасьць у Заходняй Беларусі

Сакратар Крынкаўскага раённага камітэту КСМЗБ (з 1931). Сакратар Гарадзенскага акруговага камітэту КСМЗБ. У 1933—1934 гадах сябра Слонімскага акруговага камітэту КСМЗБ. Кіраваў забастоўкамі лясных рабочых.

Першы раз быў арыштаваны польскімі ўладамі ў 1933 годзе.

У 1934—1935 навучаўся ў партыйнай школе КПЗБ у Менску. З 1935 сакратар Слонімскага акруговага камітэту КСМЗБ.

Забойства сьведкі на працэсе і арышт

27 студзеня 1936 у залі Віленскага акруговага суду на судовым працэсе над 17 рэвалюцыйнымі дзеячамі застрэліў сьведку з боку абвінавачаньня Якава Стральчука; пры арышце сам быў цяжка паранены. У чэрвені 1936 прыгавораны да сьмяротнага пакараньня. Прысуд выклікаў шматлікія акцыі пратэсту і кампанію салідарнасьці ў многіх краінах сьвету. У выніку сьмяротны прысуд быў заменены пажыцьцёвым турэмным зьняволеньнем.

Вызвалены з турмы ў верасьні 1939 году ў сувязі з фактычным распадам польскай дзяржавы.

Партыйная кар’ера

У 1939—1941 намесьнік старшыні Беластоцкага аблвыканкаму БССР.

У чэрвені-жніўні 1941 удзельнічаў у стварэньні абарончых збудаваньняў вакол Магілёва, у фармаваньні апалчэньня ў Гомелі. З жніўня 1941 на фронце. У 1942—1944 другі сакратар ЦК ЛКСМБ. У 1944—1945 начальнік Польскага штабу партызанскага руху.

У наступныя гады працаваў на кіраўнічых пасадах у абкамах КПБ:

• 1948—1951 — другі, а потым першы сакратар Гарадзенскага абкаму КПБ,
• 1951—1953 — у апараце ЦК КПБ,
• 1953—1954 — першы сакратар Баранавіцкага абкаму КПБ,
• 1954—1960 — першы сакратар Маладэчанскага абкаму КПБ,
• 1960—1962 — першы сакратар Менскага абласнога камітэту КПБ.

У 1962—1965 — старшыня Камітэту партыйна-дзяржаўнага кантролю ЦК КПБ і Савету Міністраў БССР. У 1962—1968 сакратар ЦК КПБ, намесьнік старшыні Савету Міністраў БССР.

З 22 студзеня 1968 па 13 чэрвеня 1971 Старшыня Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету БССР. Намесьнік старшыні Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету СССР (1968—1971).

Дэпутат Вярхоўнага Савету СССР 1—8-га скліканьняў. Узнагароджаны 4 ордэнамі Леніна, 2 іншымі ордэнамі, мэдалямі.

Пахаваны на Ўсходніх могілках Менску.

Ушанаваньне памяці

Яго імем названая вуліца ў Менску і ў Маладэчне.

Прытыцкі быў прататыпам галоўнага героя Андрэя Мяцельскага ў мастацкім фільме «Чырвонае лісьце» (1958).

Літаратура

• У імя шчасця працоўнага народа // У суровыя гады падполля. Мн., 1958;
• Партызанскі рух на Гродзеншчыне // Партызанская барацьба беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Мн., 1959;
• Верные помощники партии. М., 1962; Дружба, скрепленная кровью // Коммунист Белоруссии. 1964, № 7;
• Этого требует жизнь. Мн., 1966;
• По заданию партии // Годы испытаний и мужества. Мн., 1973;
• Жизнь, отданная народу: Статьи и речи С. О. Притыцкого, документы и воспоминания о нем. Мн., 1978;
• Три выстрела в суде // Беларуская думка. 1998, № 10.
• Чагіна Л. Жыццё, аддадзенае народу. Мн., 1987.

Вонкавыя спасылкі

• Маракоў, Леанід Прытыцкі Сяргей Восіпавіч Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. 1794-1991. Том II Праверана 27 лютага 2009 г.