Сяргей Прытыцкі

	Сяргей Восіпавіч Прытыцкі
Старшыня Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету БССР
	22 студзеня 1968 — 13 чэрвеня 1971
Папярэднік:	Васіль Казлоў
Наступнік:	Фёдар Сурганаў
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	19 студзеня (1 лютага) 1913; Гаркавічы, Сакольскі павет[d], Гарадзенская губэрня, Расейская імпэрыя;
Памёр:	13 чэрвеня 1971 (58 гадоў); Менск, БССР, СССР;
Партыя:	КПЗБ, КП(б)Б, КПСС
Сужэнец:	Тацяна Іванаўна Прытыцкая
Адукацыя:	Вышэйшая партыйная школа пры ЦК КПСС[d];
Узнагароды:

Сяргей Восіпавіч Прытыцкі (1 лютага^[a] 1913, в. Гаркавічы Сакольскага павету Гарадзенскай губэрні, цяпер у Падляскім ваяводзтве Польшчы — 13 чэрвеня 1971, Менск) — палітычны дзяяч Заходняй Беларусі і БССР. Лідэр КПЗБ.

Біяграфія

Камуністычная дзейнасьць у Заходняй Беларусі

Сакратар Крынкаўскага раённага камітэту КСМЗБ (з 1931). Сакратар Гарадзенскага акруговага камітэту КСМЗБ. У 1933—1934 гадах сябра Слонімскага акруговага камітэту КСМЗБ. Кіраваў забастоўкамі лясных рабочых.

Першы раз быў арыштаваны польскімі ўладамі ў 1933 годзе.

У 1934—1935 навучаўся ў партыйнай школе КПЗБ у Менску. З 1935 сакратар Слонімскага акруговага камітэту КСМЗБ.

Забойства сьведкі на працэсе і арышт

27 студзеня 1936 у залі Віленскага акруговага суду на судовым працэсе над 17 рэвалюцыйнымі дзеячамі застрэліў сьведку з боку абвінавачаньня Якава Стральчука^[3]; пры арышце сам быў цяжка паранены. У чэрвені 1936 прыгавораны да сьмяротнага пакараньня. Прысуд выклікаў шматлікія акцыі пратэсту і кампанію салідарнасьці ў многіх краінах сьвету. У выніку сьмяротны прысуд быў заменены пажыцьцёвым турэмным зьняволеньнем.

Вызвалены з турмы ў верасьні 1939 году ў сувязі з фактычным распадам польскай дзяржавы.

Партыйная кар’ера

У 1939—1941 намесьнік старшыні Беластоцкага аблвыканкаму БССР.

У чэрвені-жніўні 1941 удзельнічаў у стварэньні абарончых збудаваньняў вакол Магілёва, у фармаваньні апалчэньня ў Гомелі. З жніўня 1941 на фронце. У 1942—1944 другі сакратар ЦК ЛКСМБ. У 1944—1945 начальнік Польскага штабу партызанскага руху.

У наступныя гады працаваў на кіраўнічых пасадах у абкамах КПБ:

1948—1951 — другі, а потым першы сакратар Гарадзенскага абкаму КПБ,
1951—1953 — у апараце ЦК КПБ,
1953—1954 — першы сакратар Баранавіцкага абкаму КПБ,
1954—1960 — першы сакратар Маладэчанскага абкаму КПБ,
1960—1962 — першы сакратар Менскага абласнога камітэту КПБ.

У 1962—1965 — старшыня Камітэту партыйна-дзяржаўнага кантролю ЦК КПБ і Савету Міністраў БССР. У 1962—1968 сакратар ЦК КПБ, намесьнік старшыні Савету Міністраў БССР.

З 22 студзеня 1968 па 13 чэрвеня 1971 Старшыня Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету БССР. Намесьнік старшыні Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету СССР (1968—1971).

Дэпутат Вярхоўнага Савету СССР 1—8-га скліканьняў. Узнагароджаны 4 ордэнамі Леніна, 2 іншымі ордэнамі, мэдалямі.

Пахаваны на Ўсходніх могілках Менску.

Ушанаваньне памяці

Яго імем названая вуліца ў Менску і ў Маладэчне.

Прытыцкі быў прататыпам галоўнага героя Андрэя Мяцельскага ў мастацкім фільме «Чырвонае лісьце» (1958).

Заўвагі

^ Паводле іншых зьвестак — 19 студзеня

Крыніцы

^ ^а ^б ^в ^г Притыцкий Сергей Осипович // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
^ Галіна Ўліцёнак (6 сьнежня 2008) Последние листья (рас.) Общество. «Советская Белоруссия». Праверана 27 лютага 2009 г.
^ Андрэй Юдчыц Сергей Притыцкий. Штрихи к портрету (рас.). «7 дней». Праверана 7 верасьня 2016 г. Архіўная копія ад 7 верасьня 2016 г.

Літаратура

У імя шчасця працоўнага народа // У суровыя гады падполля. Мн., 1958;
Партызанскі рух на Гродзеншчыне // Партызанская барацьба беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны. Мн., 1959;
Верные помощники партии. М., 1962; Дружба, скрепленная кровью // Коммунист Белоруссии. 1964, № 7;
Этого требует жизнь. Мн., 1966;
По заданию партии // Годы испытаний и мужества. Мн., 1973;
Жизнь, отданная народу: Статьи и речи С. О. Притыцкого, документы и воспоминания о нем. Мн., 1978;
Три выстрела в суде // Беларуская думка. 1998, № 10.
Чагіна Л. Жыццё, аддадзенае народу. Мн., 1987.

Вонкавыя спасылкі

Маракоў, Леанід Прытыцкі Сяргей Восіпавіч Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. 1794-1991. Том II Праверана 27 лютага 2009 г.

[3] Паводле іншых зьвестак — 19 студзеня

[_dd8b8da626127fda-1] а ^б ^в ^г Притыцкий Сергей Осипович // Большая советская энциклопедия (рас.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.

[pamerla-2] Галіна Ўліцёнак (6 сьнежня 2008) Последние листья (рас.) Общество. «Советская Белоруссия». Праверана 27 лютага 2009 г.

[4] Андрэй Юдчыц Сергей Притыцкий. Штрихи к портрету (рас.). «7 дней». Праверана 7 верасьня 2016 г. Архіўная копія ад 7 верасьня 2016 г.

[1]

[2]

[a]

[3]