Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі і кляштар кармэлітаў (Чавусы)
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі і кляштар кармэлітаў
| |
Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі і кляштар кармэлітаў
| |
Краіна | Беларусь |
Места | Чавусы |
Каардынаты | 53°48′22.20″ пн. ш. 30°58′35.80″ у. д. / 53.8061667° пн. ш. 30.9766111° у. д.Каардынаты: 53°48′22.20″ пн. ш. 30°58′35.80″ у. д. / 53.8061667° пн. ш. 30.9766111° у. д. |
Канфэсія | каталіцтва |
Дата заснаваньня | 1747 |
Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі і кляштар кармэлітаў |
Касьцёл Найсьвяцейшай Панны Марыі і кляштар кармэлітаў — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Чавусах. Знаходзіўся ў цэнтры места, на Рынку[a]. Твор архітэктуры барока.
Комплекс Чавускага кармэліцкага кляштару складаўся з мураваных касьцёла, кляштарнага корпусу, двух 1-павярховых флігеляў, мураваных і драўляных гаспадарчых пабудоваў, Малога і Вялікага садоў, аточаных мурам. У 1930-я гады савецкія ўлады зьнішчылі комплекс.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вялікае Княства Літоўскае
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1653 годзе Мікалай Казімер Падбіпента заснаваў у Чавусах кляштар кармэлітаў. Сьпярша ўсе пабудовы былі драўлянымі. У 1747 годзе збудавалі мураваны касьцёл і комплекс жылых кляштарных будынкаў.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Чавусы апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. У 1803 годзе пры кляштары дзеяла школа, у якой навучалася 40 хлопчыкаў.
Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1832 годе расейскія ўлады гвалтоўна ліквідавалі кляштар кармэлітаў, а па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1863—1864 гадоў зачынілі касьцёл, будынак якога ў 1868 годзе перарабілі пад Васкрасенскі сабор Урадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). Тады ж над дахам касьцёла надбудавалі драўляны барабан з купалам-цыбулінай.
Найноўшы час
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1930-я гады савецкія ўлады зачынілі сабор, які сьпярша перарабілі пад клюб, а потым зруйнавалі.
Архітэктура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Касьцёл
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Касьцёл — помнік архітэктуры барока. Гэта была 3-нэфавая 2-вежавая базыліка, якая была дамінантай комплексу. Галоўны фасад меў вэртакальны падзел на тры ярусы, якія дынамічна звужаліся адзін да аднаго ўверх, гарызантальна падзяляўся пілястрамі і рустам. З бакоў узвышаліся дзьве 4-ярусныя тэлескапічныя вежы зь фігурнымі купаламі, прарэзаныя высокімі паўцыркульнымі вокнамі. Бакавыя фасады падзяляліся высокімі аркавымі аконнымі праёмамі і лапаткамі ў прасьценках[1].
Кляштар
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Да касьцёла далучаўся 2-павярховы будынак кляштарнага корпусу, які меў просты архітэктурны дэкор[2].
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Цяпер на гэтым месцы знаходзіцца рэстаран «Верасы»
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 466.
- ^ Яўген Зубовіч. Парафія Дзевы Марыі, Інфармацыйны партал Чавусаў, 9 студзеня 2011 г.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.