Валянсьен

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Валянсьен
франц. Valenciennes
Валянсьен
Герб Валянсьену
Першыя згадкі: 693
Краіна: Францыя
Рэгіён: О-дэ-Франс
Дэпартамэнт: Нор
Кіраўнік: Laurent Degallaix[d]
Плошча: 13,84 км²
Насельніцтва (2013)
колькасьць: 42 851 чал.
шчыльнасьць: 3096,17 чал./км²
Часавы пас: UTC+1
летні час: UTC+2
Паштовы індэкс: 59300
Геаграфічныя каардынаты: 50°21′29″ пн. ш. 3°31′24″ у. д. / 50.35806° пн. ш. 3.52333° у. д. / 50.35806; 3.52333Каардынаты: 50°21′29″ пн. ш. 3°31′24″ у. д. / 50.35806° пн. ш. 3.52333° у. д. / 50.35806; 3.52333
Валянсьен на мапе Францыі
Валянсьен
Валянсьен
Валянсьен
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.valenciennes.fr/

Валянсьен (па-француску: Valenciennes, па-пікардзку: Valinsien, па-нідэрляндзку: Valencijn) — горад у Францыі, супрэфэктура дэпартамэнту Нору ў рэгіёне О-дэ-Франсе (да 1 студзеня 2016 — у рэгіёне Нор-Па-дэ-Кале). Насельніцтва гораду на 2013 год складала 42 851 чалавек.

Геаграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Валянсьен разьмешчаны на беразе ракі Шэльды, за 52 кілямэтры на паўднёвы ўсход ад Лілю, і за 200 кілямэтраў на паўночны захад ад Парыжу.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Горад упершыню згадваецца ў 693 годзе ў адным з дакумэнтаў Хлёдвіга II. У 843 годзе па Вэрдэнскай дамове вызначаны статус Валянсьену як нэўтральнага гораду паміж Нэйстрыяй і Аўстразіяй. У IX стагодзьдзі горад, як і ўсе навакольныя тэрыторыі, быў заваяваны нарманамі, а ў 923 годзе стаў часткай герцагства Ніжняя Лятарынгія, які ўваходзіў у склад Сьвятой Рымскай імпэрыі. Валянсьен хутка разьвіваўся, стаўшы цэнтрам адной з памежных марак імпэрыі.

У 1008 годзе па Эўропе пракацілася эпідэмія чумы. Паводле мясцовым паданьням Дзева Марыя ўстанавіла вакол Валянсьена кардон, які абараніў горад ад эпідэміі. З гэтага часу кожны год жыхары Валянсьену праходзяць па крузе працягласьцю 14 км вакол гораду, гэтак званаму шляху Сьвятога кардона. У XIV стагодзьдзі Альбэрт Баварскі пабудаваў у горадзе Вежу Дадэн, у якой быў усталяваны звон, які да гэтага часу штодня б’е ў гонар Дзевы Марыі Сьвятога кардона.

У Сярэднявеччы Валянсьен быў квітнеючым цэнтрам графства Эно. Пасьля 1433 году горадам валодалі Філіп III Добры і ягоныя спадчыньнікі, спачатку з Бургундзкай дынастыі, а потым з Габсбургаў. У 1560-я гады Валянсьен стаў адным з цэнтраў кальвінізма й супраціву прыгнёту пратэстантаў у Гішпанскіх Нідэрляндах. Пасьля жорсткай барацьбы ў 1570 годзе войска герцага Алясандра Фарнэзэ захапіла горад і зладзіла масавы гвалт пратэстантаў.

Францускія каралі пачынаючы з Людовіка XI не аднойчы спрабавалі авалодаць горадам. У 1656 годзе ў ходзе бітвы ля Валянсьена гішпанская армія пад камандаваньнем прынца Хуана Аўстрыйскага разграміла французаў. Толькі ў 1677 годзе Людовік XIV дамогся захопу гораду. Па ўмовах Нэймэгенскай дамовы 1678 году тэрыторыя былога графства Эно было падзелена паміж Францыяй і Габсбургамі, і ягоная паўднёвая частка, у тым ліку і Валянсьен, адышла да Францыі, пасьля чаго горад быў значна ўмацаваны Сэбастыянам Вабанам. Горад стаў адным з найважнейшых фарпостаў на паўночным усходзе Францыі.

У 1793 годзе падчас вайны першай кааліцыі супраць рэвалюцыйнай Францыі горад быў абложаны, а француская ўлада скачавана. Француская армія адваявала яго толькі ў жніўні 1794 году. У 1890 годзе Валянсьен страціў статус крэпасьці, і ягоныя магутныя прыгонныя сьцены былі разбураныя. У 1900 годзе горад быў узнагароджаны Ордэнам Ганаровага легіёна.

Падчас абедзьвюх сусьветных войнаў горад быў разбураны, ягоная цэнтральная частка была адбудавана зноўку пасьля Другой сусьветнай вайны.

Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асобы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Гарады-сябры[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Валянсьенсховішча мультымэдыйных матэрыялаў