Бутаўт Мантыгайлавіч
 Герб «Грыф» | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Бацькі | Мантыгайла |
Бутаўт Мантыгайлавіч (? — па 1413) — літоўскі баярын. На Гарадзельскай уніі атрымаў герб «Грыф».
Імя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Боталд або Буталд (Botuald, Botaldus[1][2][3], Butaldus[4]) — імя германскага паходжаньня[5]. Іменная аснова -бут- (-бот-) (імёны ліцьвінаў Бутвід, Бутрык, Вільбут; германскія імёны Botvid, Butariks, Willebut) паходзіць ад усходнегерманскага but- з значэньнем 'корань, камель' (гепідзкае butilo 'камель')[6] або ад асновы -буд- (-бод-)[7], а аснова -валд- (-алд, -олт) (імёны ліцьвінаў Геральт, Левалт, Рамвольт; германскія імёны Gerwald, Lewolt, Romuald) — ад гоцкага і германскага waldan 'валодаць, гаспадарыць' або wulþus 'слава, мажнасьць'[8].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Bwtold (Butold[9], 18 студзеня 1401 году)[10]; cum Butowdo[11], Butowdus[12], Butowdum[13] (Butowd Montigalowicz[9]; 2 кастрычніка 1413 году).
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Зь літоўскага баярскага роду. Магчыма, можа атаясамлівацца з баярынам Bernardus dictus Buthouth[14], які выступаў як сьведка на працэсе супраць Тэўтонскага ордэну.
Упершыню ўпамінаецца ў акце Віленска-Радамскай уніі (1401 год)[9].
Мова і культура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Да акту Гарадзельскай уніі (1413 год) прывесіў пячаць з лацінамоўным гатычным надпісам: s • butowt montigalowycz[15].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Benedicti XIV. Pont. Opt. Max. olim Prosperi Cardinalis de Lambertinis Bullarium. T. 3. — Prati, 1846. P. 464.
- ^ Menologium, seu brevis et compendiosa illuminatio relucens in splendoribus sanctorum. — München, 1698. P. 9.
- ^ Catalogus librorum quos (in ornamentum reipublicae literariae) non sine magnis sumptibus et labore ex Italia selegit R. Martine. — Londini, 1633. P. 4.
- ^ Archives historiques de la Saintonge et de l'Aunis. T. 33. — Paris, 1903. P. 120, 324.
- ^ Gerchow J. Die Gedenküberlieferung der Angelsachsen. — Berlin; New York, 1988. S. 384.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 21.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ а б в Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.. — 2-е выд. — Смаленск, 2014. С. 219.
- ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. P. 73.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 70.
- ^ Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. T. 2. — Posnaniae, 1892. P. 147.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 52.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)
- Пятраўскас Р. Літоўская знаць у канцы XIV—XV ст.: Склад — структура — улада / пераклад А. Мікус. — 2-е выд. — Смаленск: Інбелкульт, 2014. — 386 с. — ISBN 978-5-00076-015-4