Люблінскае ваяводзтва: розьніца паміж вэрсіямі
Геагафія, Гарады + Выявы |
Гісторыя |
||
Радок 37: | Радок 37: | ||
У ваяводзтве знаходзяцца: [[Люблінскае Ўзвышша]], [[Сандамірская Катліна]], [[Люблінскае Палесьсе]], [[Паўднёвае Падлясьсе]], [[Разточче]]. |
У ваяводзтве знаходзяцца: [[Люблінскае Ўзвышша]], [[Сандамірская Катліна]], [[Люблінскае Палесьсе]], [[Паўднёвае Падлясьсе]], [[Разточче]]. |
||
Сядзіба ваяводзкае |
Сядзіба ваяводзкае ўлады - [[Люблін]]. |
||
==Гарады== |
==Гарады== |
||
Радок 81: | Радок 81: | ||
* [[Выява:POL Stoczek Łukowski COA.svg|24px]] [[Сточак-Лукоўскі]] (''Stoczek Łukowski'') - '''2.718''' <small>(9,13 км²) |
* [[Выява:POL Stoczek Łukowski COA.svg|24px]] [[Сточак-Лукоўскі]] (''Stoczek Łukowski'') - '''2.718''' <small>(9,13 км²) |
||
* [[Выява:POL Annopol COA.svg|24px]] [[Анапаль]] (''Annopol'') - '''2.681''' <small>(7,75 км²) |
* [[Выява:POL Annopol COA.svg|24px]] [[Анапаль]] (''Annopol'') - '''2.681''' <small>(7,75 км²) |
||
* [[Выява:POL Piaski COA.svg|24px]] [[Пяскі (сьвідніцкі павет)|Пяскі]] ('' |
* [[Выява:POL Piaski COA.svg|24px]] [[Пяскі (сьвідніцкі павет)|Пяскі]] (''Piaski'') - '''2.642''' <small>(8,44 км²) |
||
* [[Выява:POL Józefów COA.svg|24px]] [[Ёзафаў (філгарайскі павет)|Ёзафаў]] (''Józefów'') - '''2.453''' <small>(5,28 км²) |
* [[Выява:POL Józefów COA.svg|24px]] [[Ёзафаў (філгарайскі павет)|Ёзафаў]] (''Józefów'') - '''2.453''' <small>(5,28 км²) |
||
* [[Выява:POL Tyszowce COA.svg|24px]] [[Тышоўцы]] (''Tyszowce'') - '''2.263''' <small>(18,52 км²) |
* [[Выява:POL Tyszowce COA.svg|24px]] [[Тышоўцы]] (''Tyszowce'') - '''2.263''' <small>(18,52 км²) |
||
Радок 93: | Радок 93: | ||
Люблінскае ваяводзтва складаецца з 24 паветаў - 20 земскіх і 4 гарадзкіх: |
Люблінскае ваяводзтва складаецца з 24 паветаў - 20 земскіх і 4 гарадзкіх: |
||
* [[Выява:Bialski pow.gif|24px]] [[ |
* [[Выява:Bialski pow.gif|24px]] [[бельскі павет]] (''powiat bialski'') |
||
* [[Выява:Powiat biłgorajski - herb.gif|24px]] [[білгорайскі павет]] |
* [[Выява:Powiat biłgorajski - herb.gif|24px]] [[білгорайскі павет]] (''powiat biłgorajski'') |
||
* [[Выява:POL Chełm COA 1.svg|24px]] [[хэлмскі павет]] |
* [[Выява:POL Chełm COA 1.svg|24px]] [[хэлмскі павет]] (''powiat chełmski'') |
||
* [[Выява:Hrubieszowski pow.gif|24px]] [[грубешаўскі павет]] |
* [[Выява:Hrubieszowski pow.gif|24px]] [[грубешаўскі павет]] (''powiat hrubieszowski'') |
||
* [[Выява:Janowski pow.gif|24px]] [[янаўскі павет]] |
* [[Выява:Janowski pow.gif|24px]] [[янаўскі павет]] (''powiat janowski'') |
||
* [[Выява:Krasnostawski pow.gif|24px]] [[красныстаўскі павет]] |
* [[Выява:Krasnostawski pow.gif|24px]] [[красныстаўскі павет]] (''powiat krasnostawski'') |
||
* [[Выява:Krasnicki pow.gif|24px]] [[красьніцкі павет]] |
* [[Выява:Krasnicki pow.gif|24px]] [[красьніцкі павет]] (''powiat kraśnicki'') |
||
* [[Выява:Powiat Lubartowski COA.gif|24px]] [[любартаўскі павет]] |
* [[Выява:Powiat Lubartowski COA.gif|24px]] [[любартаўскі павет]] (''powiat lubartowski'') |
||
* [[Выява:Lubelski pow.gif|24px]] [[люблінскі павет]] |
* [[Выява:Lubelski pow.gif|24px]] [[люблінскі павет]] (''powiat lubelski'') |
||
* [[Выява:POL powiat łęczyński COA.svg|24px]] [[лэнчніцкі павет]] |
* [[Выява:POL powiat łęczyński COA.svg|24px]] [[лэнчніцкі павет]] (''powiat łęczyński'') |
||
* [[Выява:Lukowski pow.gif|24px]] [[лукаўскі павет]] |
* [[Выява:Lukowski pow.gif|24px]] [[лукаўскі павет]] (''powiat łukowski'') |
||
* [[Выява:POL powiat opolski-lubelski COA.svg|24px]] [[апольскі павет (люблінскі)|апольскі павет]] |
* [[Выява:POL powiat opolski-lubelski COA.svg|24px]] [[апольскі павет (люблінскі)|апольскі павет]] (''powiat opolski'') |
||
* [[Выява:Parczewski pow.gif|24px]] [[парчаўскі павет]] |
* [[Выява:Parczewski pow.gif|24px]] [[парчаўскі павет]] (''powiat parczewski'') |
||
* [[Выява:POL powiat puławski COA.svg|24px]] [[пулаўскі павет]] |
* [[Выява:POL powiat puławski COA.svg|24px]] [[пулаўскі павет]] (''powiat puławski'') |
||
* [[Выява:Radzynski pow.gif|24px]] [[радзыньскі павет]] |
* [[Выява:Radzynski pow.gif|24px]] [[радзыньскі павет]] (''powiat radzyński'') |
||
* [[Выява:Rycki pow.gif|24px]] [[рыцкі павет]] |
* [[Выява:Rycki pow.gif|24px]] [[рыцкі павет]] (''powiat rycki'') |
||
* [[Выява:Swidnicki pow.gif|24px]] [[сьвідніцкі павет (люблінскі)|сьвідніцкі павет]] |
* [[Выява:Swidnicki pow.gif|24px]] [[сьвідніцкі павет (люблінскі)|сьвідніцкі павет]] (''powiat świdnicki'') |
||
* [[Выява:Tomaszowski pow.gif|24px]] [[тамашаўскі павет (люблінскі)|тамашаўскі павет]] |
* [[Выява:Tomaszowski pow.gif|24px]] [[тамашаўскі павет (люблінскі)|тамашаўскі павет]] (''powiat tomaszowski'') |
||
* [[Выява:Wlodawski pow.gif|24px]] [[уладаўскі павет]] |
* [[Выява:Wlodawski pow.gif|24px]] [[уладаўскі павет]] (''powiat włodawski'') |
||
* [[Выява:Zamojski pow.gif|24px]] [[замойскі павет]] |
* [[Выява:Zamojski pow.gif|24px]] [[замойскі павет]] (''powiat zamojski'') |
||
Гарадзкія паветы - [[Люблін]], [[Хэлм]], [[Замасьць]] і [[Бяла-Падляска|Белая]]. |
Гарадзкія паветы - [[Люблін]], [[Хэлм]], [[Замасьць]] і [[Бяла-Падляска|Белая]]. |
||
==Гісторыя== |
|||
Сёньняшнія землі ваяводзтва ў часы [[Рэч Паспаліта|Рэчы Паспалітай]] належаді да люблінскае ваяводзтва, [[рускае ваяводзтва|рускага ваяводзтва]] (холмская зямля) і [[бэльскае ваяводзтва|бэльскага ваяводзтва]]. Частка [[радзыньскі павет|радзыньскага павету]] і [[бельскі павет]] належалі да [[берасьцейскае ваяводзтва|берасьцейскага ваяводзтва]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. |
|||
[[Выява:LubelskieIRP.png|thumb|150px|Люблінскае ваяводзтва ў [[1474]]-[[1795]] гадах]] |
|||
===Люблінскае ваяводзтва ў [[1474]]-[[1795]] гадах=== |
|||
[[Выява:POL_województwo_lubelskie_IRP_COA.svg|left|140px|Герб люблінскага ваяводзтва ў часы Рэчы Паспалітай]] |
|||
Ваяводзтва было створана [[Казімір Ягелоньчык|Казімірам Ягелончыкам]] у [[1474]] г., які вылучыў яго з [[сандамірскае ваяводзтва|сандамірскага ваяводзтва]]. Першым ваяводам стаў Дабяслаў Кміта (''Dobiesław Kmita''). |
|||
Плошча ваяводзтва складала каля 10 230 км². |
|||
[[Герб]] ваяводзтва ўяўляў белага аленя на чырвоным тле. |
|||
Люблінскае ваяводзтва мела двух сэнатараў: [[ваявода|ваяводу]] і [[каштэлян|каштэляна]] люблінскага. [[Сэймік|Сэймікі]] адбываліся ў [[Люблін|Любліне]]. |
|||
*'''Сталіца:''' [[ваяводзтва]]: [[Люблін]] |
|||
*'''Паветы:''' [[люблінскі павет]], [[лукаўскі павет]], [[ужэндоўскі павет]]. |
|||
*'''Галоўныя гарады:''' [[Ужэндаў]], [[Кураў]], [[Казімеж Дольны]], [[Лукаў]], [[Парчаў]]. |
|||
[[Выява:Wojewodztwo_lubelskie_38.png|thumb|150px|Люблінскае ваяводзтва ў [[1919]]-[[1939]] гадах]] |
|||
===Люблінскае ваяводзтва ў [[1919]]-[[1939]] гадах=== |
|||
*'''Сталіца:''' [[Люблін]] |
|||
*'''Паветы:''' г. [[Люблін]], [[бельскі павет]], [[білгорайскі павет]], [[хэлмскі павет]], [[гарвалінскі павет]], [[грубешаўскі павет]], [[янаўскі павет]], [[красныстаўскі павет]], [[любартаўскі павет]], [[люблінскі павет]], [[лукаўскі павет]], [[пулаўскі павет]], [[радзыньскі павет]], [[седлецкі павет]], [[сакалоўскі павет]], [[тамашаўскі павет (люблінскі)|тамашаўскі павет]], [[венгроўскі павет]], [[уладаўскі павет]], [[замойскі павет]]. |
|||
*'''Галоўныя гарады:''' [[Бяла-Падляска|Белая]], [[Білгорай]], [[Хэлм]], [[Дэнблін]], [[Грубешаў]], [[Любартаў]], [[Лукаў]], [[Парчаў]], [[Пулавы]], [[Седльцы]], [[Замасьць]], [[Красьнік]]. |
|||
[[Выява:Lubelskie 14.jpg|thumb|left|150px|Люблінскае ваяводзтва ў [[1946]]-[[1950]] гадах]] |
|||
===Люблінскае ваяводзтва ў [[1946]]-[[1950]] гадах=== |
|||
*'''Сталіца:''' [[Люблін]] |
|||
*'''Паветы:''' г. [[Люблін]], [[бельскі павет]], [[білгорайскі павет]], [[хэлмскі павет]], [[грубешаўскі павет]], [[красьніцкі павет]], [[янаўскі павет]], [[красныстаўскі павет]], [[любартаўскі павет]], [[люблінскі павет]], [[лукаўскі павет]], [[пулаўскі павет]], [[радзыньскі павет]], [[седлецкі павет]], [[тамашаўскі павет (люблінскі)|тамашаўскі павет]], [[венгроўскі павет]], [[уладаўскі павет]], [[замойскі павет]]. |
|||
*'''Галоўныя гарады:''' [[Бяла-Падляска|Белая]], [[Білгорай]], [[Хэлм]], [[Дэнблін]], [[Грубешаў]], [[Красныстаў]], [[Красьнік]], [[Любартаў]], [[Лукаў]], [[Парчаў]], [[Пулавы]], [[Седльцы]], [[Замасьць]]. |
|||
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Польшчы]] |
[[Катэгорыя:Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Польшчы]] |
Вэрсія ад 05:51, 24 студзеня 2007
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
Шаблён:Інфармацыя пра ваяводзтва
Лю́блінскае ваяво́дзтва(па-польску: Województwo lubelskie ) — адно з 16 ваяводзтваў Польшчы. Ахоплівае тэрыторыі гістарычных краінаў: кавалак Малапольшчы і Холмшчыну. Утворана 1 студзеня 1999 з наступных ваяводзтваў папярэдняга адміністрацыўнага падзелу:
- Люблінскага (старога) (цалкам)
- Замойскага (цалкам)
- Хэлмскага (цалкам)
- Бялападляскага (акрамя гмін ласіцкага павету)
- Тарнобжацкага (толькі гміны янаўскага і красьніцкага) паветаў
- Седлецкага (толькі гміны лукаўскага павету, а таксама гміна Клочаў з рыцкага павету)
Геаграфія
Ваяводзтва знаходзіцца ва ўсходняй Польшчы, мяжуе з: Украінай і Беларусьсю, а таксама з ваяводзтвамі:
У ваяводзтве знаходзяцца: Люблінскае Ўзвышша, Сандамірская Катліна, Люблінскае Палесьсе, Паўднёвае Падлясьсе, Разточче.
Сядзіба ваяводзкае ўлады - Люблін.
Гарады
У люблінскім ваяводзтве налічваецца 41 населяных пунктаў з гарадзкімі правамі, у тым ліку 4 горада існуе на правах павету. Папуляцыя гарадоў і іх плошча пададзена паводле Галоўнага Ведамства Статыстыкі (GUS) ад 31 сьнежня 2005 года:
- Люблін (Lublin) – 358.967 (147,50 км²)
- Хэлм (Chełm) – 72.595 (35,26 км²)
- Замасьць (Zamość) – 66.802 (30,48 км²)
- Белая (Biała Podlaska) – 59.047 (49,41 км²)
- Пулавы (Puławy) – 51.515 (50,61 км²)
- Сьвіднік (Świdnik) – 40.041 (20,35 км²)
- Красьнік (Kraśnik) – 36.170 (25,28 км²)
- Лукаў (Łuków) – 30.612 (35,75 км²)
- Білгорай (Biłgoraj) – 27.208 (20,85 км²)
- Любартаў (Lubartów) – 23.017 (13,92 км²)
- Лэнчна (Łęczna) – 21.767 (18,98 км²)
- Тамашаў-Любельскі (Tomaszów Lubelski) – 20.170 (13,33 км²)
- Красныстаў (Krasnystaw) - 19.531 (42,07 км²)
- Грубешаў (Hrubieszów) - 18.633 (32,79 км²)
- Дэмблін (Dęblin) - 18.150 (38,51 км²)
- Міжрэчча (Międzyrzec Podlaski) - 17.193 (19,75 км²)
- Радзынь-Падляскі (Radzyń Podlaski) - 16.135 (19,29 км²)
- Уладава (Włodawa) - 15.724 (18,67 км²)
- Янаў-Любельскі (Janów Lubelski) - 11.947 (15,42 км²)
- Парчаў (Parczew) - 10.286 (8,05 км²)
- Панятова (Poniatowa) - 9.983 (15,20 км²)
- Рыкі (Ryki) - 9.730 (27,38 км²)
- Аполе-Любельскае (Opole Lubelskie) - 8.842 (14,83 км²)
- Бялжыцы (Bełżyce) - 7.090 (23,46 км²)
- Цярэспаль (Terespol) - 5.981 (10,20 км²)
- Шчабрэжын (Szczebrzeszyn) - 5.305 (29,04 км²)
- Быхава (Bychawa) - 5.304 (6,68 км²)
- Раёвец-Фабрычны ( Rejowiec Fabryczny) - 4.537 (14,36 км²)
- Налэнчаў (Nałęczów) - 4.266 (13,84 км²)
- Казімеж-Дольны (Kazimierz Dolny) - 3.584 (30,42 км²)
- Коцк (Kock) - 3.497 (16,79 км²)
- Тарнаград (Tarnogród) - 3.372 (10,86 км²)
- Зьвярынец (Zwierzyniec) - 3.339 (4,84 км²)
- Краснаброд (Krasnobród) - 3.027 (6,99 км²)
- Сточак-Лукоўскі (Stoczek Łukowski) - 2.718 (9,13 км²)
- Анапаль (Annopol) - 2.681 (7,75 км²)
- Пяскі (Piaski) - 2.642 (8,44 км²)
- Ёзафаў (Józefów) - 2.453 (5,28 км²)
- Тышоўцы (Tyszowce) - 2.263 (18,52 км²)
- Востраў-Любельскі (Ostrów Lubelski) - 2.253 (29,68 км²)
- Фрампаль (Frampol) - 1.427 (4,67 км²)
Паветы
Люблінскае ваяводзтва складаецца з 24 паветаў - 20 земскіх і 4 гарадзкіх:
- бельскі павет (powiat bialski)
- Файл:Powiat biłgorajski - herb.gif білгорайскі павет (powiat biłgorajski)
- хэлмскі павет (powiat chełmski)
- грубешаўскі павет (powiat hrubieszowski)
- янаўскі павет (powiat janowski)
- красныстаўскі павет (powiat krasnostawski)
- красьніцкі павет (powiat kraśnicki)
- любартаўскі павет (powiat lubartowski)
- Файл:Lubelski pow.gif люблінскі павет (powiat lubelski)
- лэнчніцкі павет (powiat łęczyński)
- Файл:Lukowski pow.gif лукаўскі павет (powiat łukowski)
- апольскі павет (powiat opolski)
- парчаўскі павет (powiat parczewski)
- пулаўскі павет (powiat puławski)
- радзыньскі павет (powiat radzyński)
- Файл:Rycki pow.gif рыцкі павет (powiat rycki)
- Файл:Swidnicki pow.gif сьвідніцкі павет (powiat świdnicki)
- тамашаўскі павет (powiat tomaszowski)
- уладаўскі павет (powiat włodawski)
- замойскі павет (powiat zamojski)
Гарадзкія паветы - Люблін, Хэлм, Замасьць і Белая.
Гісторыя
Сёньняшнія землі ваяводзтва ў часы Рэчы Паспалітай належаді да люблінскае ваяводзтва, рускага ваяводзтва (холмская зямля) і бэльскага ваяводзтва. Частка радзыньскага павету і бельскі павет належалі да берасьцейскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага.
Люблінскае ваяводзтва ў 1474-1795 гадах
Ваяводзтва было створана Казімірам Ягелончыкам у 1474 г., які вылучыў яго з сандамірскага ваяводзтва. Першым ваяводам стаў Дабяслаў Кміта (Dobiesław Kmita).
Плошча ваяводзтва складала каля 10 230 км². Герб ваяводзтва ўяўляў белага аленя на чырвоным тле. Люблінскае ваяводзтва мела двух сэнатараў: ваяводу і каштэляна люблінскага. Сэймікі адбываліся ў Любліне.
- Сталіца: ваяводзтва: Люблін
- Паветы: люблінскі павет, лукаўскі павет, ужэндоўскі павет.
- Галоўныя гарады: Ужэндаў, Кураў, Казімеж Дольны, Лукаў, Парчаў.
Люблінскае ваяводзтва ў 1919-1939 гадах
- Сталіца: Люблін
- Паветы: г. Люблін, бельскі павет, білгорайскі павет, хэлмскі павет, гарвалінскі павет, грубешаўскі павет, янаўскі павет, красныстаўскі павет, любартаўскі павет, люблінскі павет, лукаўскі павет, пулаўскі павет, радзыньскі павет, седлецкі павет, сакалоўскі павет, тамашаўскі павет, венгроўскі павет, уладаўскі павет, замойскі павет.
- Галоўныя гарады: Белая, Білгорай, Хэлм, Дэнблін, Грубешаў, Любартаў, Лукаў, Парчаў, Пулавы, Седльцы, Замасьць, Красьнік.
Люблінскае ваяводзтва ў 1946-1950 гадах
- Сталіца: Люблін
- Паветы: г. Люблін, бельскі павет, білгорайскі павет, хэлмскі павет, грубешаўскі павет, красьніцкі павет, янаўскі павет, красныстаўскі павет, любартаўскі павет, люблінскі павет, лукаўскі павет, пулаўскі павет, радзыньскі павет, седлецкі павет, тамашаўскі павет, венгроўскі павет, уладаўскі павет, замойскі павет.