Канцэнтрацыйны лягер: розьніца паміж вэрсіямі
→Беларусь: дапаўненьне |
пунктуацыя |
||
Радок 7: | Радок 7: | ||
* прызначаных да ліквідацыі ў [[лягер сьмерці|лягерох сьмерці]] (у [[Трэці Райх|нацыскай Нямеччыне]]). |
* прызначаных да ліквідацыі ў [[лягер сьмерці|лягерох сьмерці]] (у [[Трэці Райх|нацыскай Нямеччыне]]). |
||
Тэрмін «канцэнтрацыйны лягер» быў упершыню ўжыты ў час [[Ангельска-бурскія войны|ангельска-бурскай]] вайны і быў скарыстаны ангельскай арміяй для ўтрыманьня бурскіх сялянаў, якія канцэнтравалася ў лягерох для прадухіленьня падтрымкі [[партызан (вайна)|партызанаў]] <ref>Concentration Camp. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition, 2008. Columbia University Press.</ref><ref>[http://www-sul.stanford.edu/africa/boers.html Concentration Camps during the South African / Boer War, 1899-1902] {{ref-en}}</ref>. Тэрмін, які першапачаткова ўжываўся звычайна да месцаў зьняволеньня ваеннапалонных і інтэрнаваных асобаў, у наш час ён асацыюецца ў першую чаргу з [[Канцэнтрацыйныя лягеры Трэцяга Райху|канцэнтрацыйнымі лягерамі Трэцяга Райху]], таму цяпер успрымаецца як месца масавага зьняволеньня з надзвычай жорсткімі ўмовамі ўтрыманьня <ref>{{Артыкул|аўтар=[[Ігар Кузьняцоў]]|загаловак=Таталітарызм. Курс лекцыяў. Лекцыя №4|выданьне=[[Беларускі Калегіюм]]}}</ref>. |
Тэрмін «канцэнтрацыйны лягер» быў упершыню ўжыты ў час [[Ангельска-бурскія войны|ангельска-бурскай]] вайны і быў скарыстаны ангельскай арміяй для ўтрыманьня бурскіх сялянаў, якія канцэнтравалася ў лягерох для прадухіленьня падтрымкі [[партызан (вайна)|партызанаў]] <ref>Concentration Camp. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition, 2008. Columbia University Press.</ref><ref>[http://www-sul.stanford.edu/africa/boers.html Concentration Camps during the South African / Boer War, 1899-1902] {{ref-en}}</ref>. Тэрмін, які першапачаткова ўжываўся звычайна да месцаў зьняволеньня ваеннапалонных і інтэрнаваных асобаў, у наш час ён асацыюецца ў першую чаргу з [[Канцэнтрацыйныя лягеры Трэцяга Райху|канцэнтрацыйнымі лягерамі Трэцяга Райху]], таму цяпер успрымаецца як месца масавага зьняволеньня з надзвычай жорсткімі ўмовамі ўтрыманьня <ref>{{Артыкул|аўтар=[[Ігар Кузьняцоў|Кузняцоў І.]]|загаловак=Таталітарызм. Курс лекцыяў. Лекцыя №4|выданьне=[[Беларускі Калегіюм]]}}</ref>. |
||
Тэрмін у былыя часы таксама выкарыстоўваўся зь іншым сэнсам. Гэтак, у 1904—1914, калі паток імігрантаў у [[Новы сьвет]] перавышаў 5000 чалавек на дзень, «канцэнтрацыйнымі лягерамі» ў [[ЗША]] называліся лягеры для часовага разьмеркаваньня [[Іміграцыя ў ЗША|імігрантаў]]. |
Тэрмін у былыя часы таксама выкарыстоўваўся зь іншым сэнсам. Гэтак, у 1904—1914, калі паток імігрантаў у [[Новы сьвет]] перавышаў 5000 чалавек на дзень, «канцэнтрацыйнымі лягерамі» ў [[ЗША]] называліся лягеры для часовага разьмеркаваньня [[Іміграцыя ў ЗША|імігрантаў]]. |
||
Радок 17: | Радок 17: | ||
{{Цытата|...контр-рэвалюцыйны кулацкі актыў — павінен быць немедленна ліквідаваны шляхам заключэння ў конц. лагеры}} |
{{Цытата|...контр-рэвалюцыйны кулацкі актыў — павінен быць немедленна ліквідаваны шляхам заключэння ў конц. лагеры}} |
||
У час [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] нацысты стварылі ў Беларусі 191 канцэнтрацыйны лягер<ref>{{Артыкул|аўтар=Дзядзюля А.|загаловак=Сапраўдны твар вайны яшчэ трэба намаляваць|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=82053|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=30 чэрвеня 2011|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2011-06-30 121 (26985)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/82066/30cher-7.indd.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>, у тым ліку 16 дзіцячых<ref>{{Артыкул|аўтар= |
У час [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] нацысты стварылі ў Беларусі 191 канцэнтрацыйны лягер<ref>{{Артыкул|аўтар=Дзядзюля А.|загаловак=Сапраўдны твар вайны яшчэ трэба намаляваць|спасылка=http://old.zviazda.by/ru/archive/article.php?id=82053|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=30 чэрвеня 2011|нумар=[http://old.zviazda.by/ru/archive/?idate=2011-06-30 121 (26985)]|старонкі=[http://old.zviazda.by/a2ttachments/82066/30cher-7.indd.pdf 5]|issn=1990-763x}}</ref>, у тым ліку 16 дзіцячых<ref>{{Артыкул|аўтар=Навіцкая Г.|загаловак=Школьныя парты пад адкрытым небам|спасылка=http://golas.sb.by/golas-radz-my/article/shkolnyya-party-pad-adkrytym-nebam-1337778836.html|выданьне=[[Голас Радзімы]]|тып=газэта|год=11 траўня 2012|нумар=[http://golas.sb.by/archive/11052012/ 16 (3280)]|старонкі=|issn=}}</ref>. На жнівень 2013 году ў Беларусі пражывала звыш 30 600 былых вязьняў нямецкіх канцэнтрацыйных лягераў<ref>{{Артыкул|аўтар=Дрыла Н.|загаловак=Пачалася распрацоўка праекта ўказа аб матэрыяльнай дапамозе ветэранам вайны|спасылка=http://zviazda.by/be/news/20130801/1375365084-pachalasya-raspracouka-praekta-ukaza-ab-materyyalnay-dapamoze-veteranam|выданьне=[[Зьвязда]]|тып=газэта|год=1 жніўня 2013|нумар=[http://zviazda.by/be/number/gazeta-pdf-141-27506-ot-01082013 141 (27506)]|старонкі=[http://zviazda.by/sites/default/files/pdf/2013/08/1375361473_2.pdf 2]|issn=1990-763x}}</ref>. |
||
== Глядзіце таксама == |
== Глядзіце таксама == |
Вэрсія ад 21:21, 5 сакавіка 2020
Канцэнтрацы́йны ля́гер, скарочана канцлягер (ад анг. concentration — «засяроджаньне, збор») — тэрмін, які вызначае адмыслова створаны цэнтар масавага прымусовага зьняволеньня і ўтрыманьня наступных катэгорыяў грамадзян розных краінаў:
- ваеннапалонных і інтэрнаваных у час вайны;
- палітычных вязьняў за некаторымі дыктатарскімі рэжымамі, у пазасудовым парадку;
- асобаў, зьняволенных паводле нацыянальнай ці іншай прыкметы;
- закладнікаў, зазвычай у час грамадзянскіх войнаў ці акупацыі;
- прызначаных да ліквідацыі ў лягерох сьмерці (у нацыскай Нямеччыне).
Тэрмін «канцэнтрацыйны лягер» быў упершыню ўжыты ў час ангельска-бурскай вайны і быў скарыстаны ангельскай арміяй для ўтрыманьня бурскіх сялянаў, якія канцэнтравалася ў лягерох для прадухіленьня падтрымкі партызанаў [1][2]. Тэрмін, які першапачаткова ўжываўся звычайна да месцаў зьняволеньня ваеннапалонных і інтэрнаваных асобаў, у наш час ён асацыюецца ў першую чаргу з канцэнтрацыйнымі лягерамі Трэцяга Райху, таму цяпер успрымаецца як месца масавага зьняволеньня з надзвычай жорсткімі ўмовамі ўтрыманьня [3].
Тэрмін у былыя часы таксама выкарыстоўваўся зь іншым сэнсам. Гэтак, у 1904—1914, калі паток імігрантаў у Новы сьвет перавышаў 5000 чалавек на дзень, «канцэнтрацыйнымі лягерамі» ў ЗША называліся лягеры для часовага разьмеркаваньня імігрантаў.
Беларусь
6 лютага 1930 году савецкія ўлады ў рэчышчы палітыкі масавых рэпрэсіяў разаслалі сваіх структурам у Беларусі наступную пастанову з ўпамінаньнем савецкіх канцэнтрацыйных лягераў[4]:
...контр-рэвалюцыйны кулацкі актыў — павінен быць немедленна ліквідаваны шляхам заключэння ў конц. лагеры | ||
У час Другой сусьветнай вайны нацысты стварылі ў Беларусі 191 канцэнтрацыйны лягер[5], у тым ліку 16 дзіцячых[6]. На жнівень 2013 году ў Беларусі пражывала звыш 30 600 былых вязьняў нямецкіх канцэнтрацыйных лягераў[7].
Глядзіце таксама
Крыніцы
- ^ Concentration Camp. The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition, 2008. Columbia University Press.
- ^ Concentration Camps during the South African / Boer War, 1899-1902 (анг.)
- ^ Кузняцоў І. Таталітарызм. Курс лекцыяў. Лекцыя №4 // Беларускі Калегіюм.
- ^ Чапля Ч. Спецпоселенцы. Кто и почему 90 лет назад принудительно выселил из Беларуси ее элиту, TUT.BY, 5.03.2010 г.
- ^ Дзядзюля А. Сапраўдны твар вайны яшчэ трэба намаляваць // Зьвязда : газэта. — 30 чэрвеня 2011. — № 121 (26985). — С. 5. — ISSN 1990-763x.
- ^ Навіцкая Г. Школьныя парты пад адкрытым небам // Голас Радзімы : газэта. — 11 траўня 2012. — № 16 (3280).
- ^ Дрыла Н. Пачалася распрацоўка праекта ўказа аб матэрыяльнай дапамозе ветэранам вайны // Зьвязда : газэта. — 1 жніўня 2013. — № 141 (27506). — С. 2. — ISSN 1990-763x.
Вонкавыя спасылкі
Канцэнтрацыйны лягер — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |