Менская конка
| Менская конка | |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Уласьнік | Андрэй Гарчакоў |
| Месцазнаходжаньне | Менск |
| Колькасьць лініяў | 3 |
| Штаб-кватэра | дэпо на Пецярбурскай вуліцы |
| Дзейнасьць | |
| Пачатак дзейнасьці | 10 траўня 1892 (132 гады таму) |
| Сканчэньне дзейнасьці | 1928 год |
| Апэратар(ы) | акцыянэрнае таварыства |
| Колькасьць сродкаў руху | звыш 20 вагонаў (1897 год) |
| Даўжыня цягніку | 1 вагон |
| Парамэтры | |
| Працягласьць маршруту | 7 км (сярэдзінны маршрут) |
| Сярэдняя хуткасьць | 5 км/гадзіна |
Менская конка — грамадзкі транспарт Менску, які дзейнічаў у 1892—1928 гадах.
Налічвала 3 маршруты: 1) між Берасьцейскім і Віленскім вакзаламі; 2) сярэдзінны працягласьцю 7 км ад Віленскага вакзала да Саборнай плошчы, які ішоў па Пецярбурскай, Каломенскай, Захар'еўскай і Губэрнатарскай вуліцах; 3) ад Раманаўскай Слабады да Залатой Горкі. Пазьней зьявілася адгалінаваньне да бровара Фрумкінай. У выніку Менская конка зьвязвала цэнтар места з вакзаламі і прадмесьцямі. Вагон з 20 сядзеньнямі цягнулі 2-3 кані. На крутым пад’ёме па Гандлёвай вуліцы ад Сьвіслачы да Высокага Рынку запрагалі дадатковых коней. Фурман пастаянна званіў, каб пешаходы ня трапілі пад капыты і колы. Кандуктар забясьпечваў паяжджанаў квіткамі і знаходзіў ім вольныя сядзеньні. Гімназісты і школьнікі па льготных квітках езьдзілі стоячы. Цягам усіх 35 год існаваньня конкі цана праезду складала 3-6 капеек, што было па кішэні для рамесьнікаў, студэнтаў і чыноўнікаў. Дагэтуль рамізьнікі за развоз у экіпажы бралі 15 капеек за паездку па цэнтры, 30 капеек — ад цэнтру да Віленскага вакзала, 55 капеек — з Камароўкі да Берасьцейскага вакзала. Конка хадзіла да 11-й гадзіны вечару. Стайні і вагоннае дэпо месьціліся на Пецярбурскай вуліцы. Хуткасьць складала каля 5 кілямэтраў за гадзіну[1].
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1890 годзе ў Менску пабудавалі 2-і чыгуначны вакзал — Віленскі вакзал, які абслугоўваў Лібава-Роменскую чыгунку. Паяжджанам даводзілася пешшу з торбамі і кайстрамі пераходзіць да Берасьцейскага вакзала, які абслугоўваў Маскоўска-Берасьцейскую чыгунку і месьціўся каля «Таварнай» станцыі. Яшчэ ў 1888 годзе кіраўніцтва будаванай чыгункі прапанавала мескай уладзе пракласьці ведамасную конку між вакзаламі. У адказ улады Менску заключылі пагадненьне аб стварэньні агульнамескай конкі з прадпрымальнікам Андрэем Гарчаковым з Санкт-Пецярбургу. Паводле пагадненьня, конка заставалася ва ўласнасьці створанага ім акцыянэрнага таварыства цягам 25 гадоў. 10 траўня 1892 году па вуліцах Менску пусьцілі першы вагон на рэйках, запрэжаны коньмі. За 5 гадоў да конкі ў Менску зьявіліся конныя амнібусы на 15 чалавек. У 1897 годзе Менская конка мела 91 каня і звыш 20 вагонаў, зь іх 7 адкрытых летніх бяз шкла. У 1899 годзе адбылася безвыніковая стачка фурманаў, якія патрабавалі 8-гадзіннага працоўнага дня і сэзоннага адзеньня. У 1904 годзе зьявіліся абавязковыя прыпынкі. У 1905 годзе ў ходзе рэвалюцыі фурманы конкі пачалі хваляваньні. Тады ўласьнік наняў новых, але менчукі байкатавалі конку. У выніку на працу вярнулі ранейшых работнікаў. У 1912 годзе конка перайшла ў мескую ўласнасьць. У 1918—1921 гадах конка прыпыніла працу ў выніку ўварваньня расейскіх бальшавікоў. 13 кастрычніка 1929 году па маршрутах конкі, якая спыніла існаваньне годам раней, пусьцілі Менскі трамвай[1].
Музэй
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]3 сакавіка 2017 году ў Цэнтральным раёне Менску па вуліцы Кірылы і Мятода, д. 6а адчынілі музэй «Менская конка». У музэі разьмясьцілі рэканструкцыю коннага вагона і канторы конкі, а таксама дыяраму дэпо[2].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б Дыяна Серадзюк. Тут калісьці бразгала конка // Зьвязда : газэта. — 19 кастрычніка 2013. — № 198 (27563). — С. 4. — ISSN 1990-763x.
- ^ Менская конка (рас.) // Музэй гісторыі горада Менска, 2019 г. Праверана 10 верасьня 2019 г.
 |
Гэта — накід артыкула пра Беларусь. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |