Бахчысарайскі палац
| Славутасьць | |
Бахчысарайскі палац
Han Saray | |
 Бахчысарайскі палац
| |
| Краіна | Украіна |
| Горад | Бахчысарай |
| Каардынаты | 44°44′55.22″ пн. ш. 33°52′55.06″ у. д. / 44.7486722° пн. ш. 33.8819611° у. д.Каардынаты: 44°44′55.22″ пн. ш. 33°52′55.06″ у. д. / 44.7486722° пн. ш. 33.8819611° у. д. |
| Тып будынка | палац |
| Архітэктурны стыль | крымскататарская архітэктура |
| Заснавальнік | Сахіб I Гірэй |
| Першае згадваньне | пачатак XVI стагодзьдзя |
| Дата заснаваньня | XVI стагодзьдзе |
| Будаваньне | 1519—1532 гады |
| Статус | Дзяржаўны рэестар нерухомых помнікаў Украіны[d] |
| Сайт | handvorec.ru |
Бахчысарайскі палац на мапе Ўкраіны   Бахчысарайскі палац | |
 Бахчысарайскі палац на Вікісховішчы
| |
Бахчысарайскі палац альбо Ханскі палац альбо Хансарай (па-крымскататарску: Han Saray) — радавая рэзыдэнцыя дынастыі Гірэеў — кіраўнікоў Крымскага ханства ў пэрыяд з 1532 па 1783 гады. Разьмешчаны ў горадзе Бахчысарай. Цэнтар палітычнага, духоўнага і культурнага жыцьця крымскіх татараў[1]. Заснаваны Хансарай у 1532 годзе.
Бахчысарайскі палац — помнік гісторыі і культуры сусьветнага значэньня, адзіны ў сьвеце ўзор крымскататарскай палацавай архітэктуры[2]. Палац уваходзіць у склад Бахчысарайскага гісторыка-культурнага запаведніку. У памяшканьнях палацу знаходзяцца музэй гісторыі і культуры крымскіх татараў, мастацкі музэй, выстава халоднай і пальнай зброі. Тэрыторыя палацавага комплексу займае 4,3 га, раней плошча комплексу складала 18 гектараў.
Палац знаходзіцца на левым беразе ракі Чурук-Су. У склад комплексу ўваходзяць паўночныя і паўднёвыя вароты, сьвіцкі корпус, палацавая плошча, галоўны корпус, гарэм, ханская кухня і стайня, бібліятэчны корпус, сакаліная вежа, ханская мячэт, Пэрсыдзкі сад, ханскія могілкі, грабніца (цюрбэ) Дыляры-бікеч, грабніцы Паўночнае і Паўднёвае цюрбэ, надмагільная ратонда, лазьня «Сары-Гюзэль», набярэжная з трыма мастамі, сады і паркавыя збудаваньні, Кацярынаўская міля, «Фантан Сьлёз» і іншыя аб’екты. Ханская мячэт датуецца 1532 годам, у 17 стагодзьдзі яна была названая ў гонар хана Сахіба I Гірэя, які яе заснаваў[3]. Лазьня «Сары-Гюзэль» таксама была заснаваная напачатку 1530-х гадоў[4].
Архітэктурны стыль палаца працягвае традыцыі асманскай архітэктуры 16-17 стагодзьдзяў. Галоўная архітэктурная ідэя — увасабленьне мусульманскага ўяўленьня аб райскім садзе на зямлі. «Бахчысарай» перакладаецца з крымскататарскай мовы як «палац-сад» (bağça — сад, saray — палац).
Ад 2003 музэй вядзе працу для наданьня палацу статусу аб’екта сусьветнае спадчыны[5].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Bakhchisaray Palace - Rare Architecture Representing Europe and the Middle East (анг.). Ukraine.com.
- ^ Гайворонський, О. Бахчисарай - Ханский Дворец (рас.) Праверана 2004 г.
- ^ Большая Ханская мечеть (рас.). Ханский Дворец - Официальный сайт.
- ^ Гарагуля, В. Бахчисарайский дворец (анг.). Crimea-tour.ru.
- ^ Георгиев, С. Бахчисарай – в шаге от ЮНЕСКО (рас.). kianews.com.ua. Праверана 4 мая 2017 г.