Яўстах Каятан Сапега

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Яўстах Каятан Сапега
Яўстах Каятан Сапега
Яўстах Каятан Сапега

Герб «Ліс»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 7 жніўня 1797
Веркі каля Вільні
Памёр 16 лістапада 1860
Парыж
Пахаваны
Род Сапегі
Бацькі Францішак Сапега
Пэлягія Ружа з Патоцкіх[1]
Жонка Мары Патэн Больд
Ружа з Мастоўскіх
Дзеці Ян Павал Аляксандар
Дзейнасьць афіцэр
Рэгаліі
Залаты Крыж ордэну Віртуці Мілітары
Залаты Крыж ордэну Віртуці Мілітары

Яўста́х Каята́н Сапе́га (7 жніўня 1797, Веркі каля Вільні — 16 лістапада 1860, Парыж) — паўстанец, дзяяч эміграцыі. Кавалер залатога крыжа «Віртуці Мілітары» (лістапад 1831).

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Я. К. Сапега. Невядомы мастак, XIX ст.

Прадстаўнік ружанскай лініі магнацкага роду Сапегаў гербу «Ліс», адзіны сын Францішка (1772—1829), генэрала літоўскай артылерыі, і Пэлягіі Ружы з Патоцкіх (1775—1846). У маладосьці служыў у расейскай кавалерыі. Падарожнічаў па Эўропе, натуралізаваўся ў Вялікабрытаніі. Па сьмерці бацькі ў 1829 годзе атрымаў вялізныя ўладаньні на тэрыторыі сучаснай Беларусі. Сярод іншага быў апошнім уладальнікаў з Сапегаў славутага Ружанскага палацу, што быў канфіскаваны царскімі расейскімі ўладамі за ўдзел гаспадара ў паўстаньні 1830—1831гг.

Удзельнічаў у вызвольным паўстаньні (1830—1831), быў падпаручнікам у штабе генэрала Я. Скрынецкага. Ахвяраваў на карысьць паўстаньня свой ружанскі маёнтак[3].

Па паразе паўстаньня ў эміграцыі ў Францыі. Адхіліў прапанову Мікалая I прыняць канфіскаваныя маёнткі ўзамен за вернападданую прысягу, у выніку чаго расейскія ўлады вывезьлі ў Санкт-Пецярбург музэйныя зборы, бібліятэкі і архівы Сапегаў[4].

21 сьнежня 1822 году ажаніўся з Мары Патэн Больд (1795—1824), якая памерла пры родах. У 1842 годзе ажаніўся з Ружай Юліяй, фрэйлінай двара (1829 год), дачкой графа Тадэвуша Антонія Мастоўскага (1766—1842) і Мар’яны з Патоцкіх (1780—1837). У шлюбе нарадзіліся дзеці:

  • Яўстах Францішак (1836—1909)
  • Ганна Марыя (1843—1919), жонка з 1862 году графа Уладзіслава Браніцкага (пам. 1884)
  • Ян Павал Аляксандар (1847—1901)

Спачыў на могілках Манмартр у Парыжы.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ M.J. Minakowski Eustachy Kajetan Ostafi ks. Sapieha-Rożański h. Lis (пол.) Genealogia potomków Sejmu Wielkiego Праверана 3 траўня 2012 г.
  2. ^ Гісторыя Сапегаў : жыццяпісы, маёнткі, фундацыі (белар.)Мінск: Віктар Хурсік, 2017. — С. 76. — 586 с. — ISBN 978-985-7025-75-6
  3. ^ Кобла М. Мястэчка Дзярэчын // «Наша Вера» № 3 (9), 1999.
  4. ^ Грыцкевіч А. Сапегі // ЭГБ. — Мн.: 2001 Т. 6. Кн. 1. С. 227.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]