Трыптафан

	Трыптафан
	; Хімічная структура
Агульныя
Хімічная формула	C₁₁H₁₂N₂O₂
Фізычныя характарыстыкі
Малярная маса	3,4E−25 кг
Хімічныя характарыстыкі
pKa	9,39
Клясыфікацыя
Рэгістрацыйны № CAS	73-22-3
PubChem	6305
№ Эўрапейскай супольнасьці	200-795-6
SMILES	C1=CC=C2C(=C1)C(=CN2)CC(C(=O)O)N[1]
InChI	InChI=1S/C11H12N2O2/c12-9(11(14)15)5-7-6-13-10-4-2-1-3-8(7)10/h1-4,6,9,13H,5,12H2,(H,14,15)/t9-/m0/s1 [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?cmd=search&db=pccompound&term=%22QIVBCDIJIAJPQS-VIFPVBQESA-N%22%5BInChIKey%5D QIVBCDIJIAJPQS-VIFPVBQESA-N]
ChEBI	16828
ChemSpider	6066
	Трыптафан у Вікісховішчы
	Калі не пазначана іншае, усе зьвесткі прыведзеныя для стандартных умоваў (25 °C, 100 кПа).

Трыптафа́н — (β-індоліламінапрапіёнавая, або α-2-амінакіс-3-(1H-індол-3-іл) прапіёнавая кісьля, скар.: Тры, Трп, Trp, W) — араматычная альфа-амінакісьля. Існуе ў 2 аптычна ізамерных формах — L і D і ў выглядзе рацэмата (DL). Уяўляе сабой бясколерныя крышталі. Малекулярная маса 204,22, тэмпэратура плаўленьня 293 °C.

L-трыптафан зьяўляецца пратэінагеннай амінакісьляй і ўваходзіць у склад бялкоў усіх вядомых жывых арганізмаў. Адносіцца да шэрагу гідрафобных амінакісьляў, бо ўтрымлівае араматычнае ядро індолу. Удзельнічае ў гідрафобных і стэкінг-узаемадзеяньнях. У арганізьме чалавека і жывёл не сынтэзуецца, паступае зь бялкамі ежы^[3].

Трыптафану (гэтаксама як і мэтыяніну) адпавядае толькі адзін кадон у пасьлядоўнасьці азотавых асноў генэтычнага коду — урацыл-гуанін-гуанін (УГГ)^[4]. Трыптафан утвараецца з антранілавай кісьлі пры ўдзеле антранілатсынтэтазы^[5].

Харчаваньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Трыптафан зьяўляецца адной зь незаменных амінакісьляў. Адна з найбольш вядомых хвароб, выкліканых недахопам бялку, зьяўляецца квашыёркар, распаўсюджаны пераважна ў Афрыцы, дзе аснову харчаваньня складаюць збожжавыя культуры. Пры гэтым рацыён утрымлівае вельмі мала трыптафану. Пры захворваньні квашыёркарам, асабліва ў дзяцей, якім патрабуецца шмат былкоў, назіраецца апатыя, агульныя ацёкі (з-за лішку вадкасьці ў арганізьме) і парушэньні росту^[6]. Даросламу чалавеку дастаткова 2 грамаў трыптафану ў суткі^[7].

Від ежы	Утрыманьне трыптафану (мг/100 г)
Галяндзкі сыр	790
Соя	714
Плаўлены сыр	500
Сачавіца	284
Гарох, фасоля	284
Тлусты тварог	210
Яйкі	200

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж L-tryptophan (анг.)
^ ^а ^б Weast R. C. CRC Handbook of Chemistry and Physics (1st student edition) (анг.) / R. C. Weast — 1 — CRC Press, 1988. — ISBN 978-0-8493-0740-9
^ Ігар Семяненя. Трыптафан // Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах / Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя, 2003. — Т. 16. — С. 6. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0263-6
^ Пехов А. П. 2002. С. 355.
^ Пехов А. П. 2002. С. 373.
^ Кемп П, Армс К. Введение в биологию. — М.: Мир, 1988. — С. 528.
^ Вольга Цыбульская. Шчасьце знутры // Краіна здароўя. — 20 ліпеня 2010. — № 34 (203). — С. 5.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Пехов А. П. Биология с основами экологии. — СПб.: Издательство «Лань», 2002. — 672 с.

Гэта — накід артыкула пра хіміі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[_da3afb6e7be83fd1-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж L-tryptophan (анг.)

[_5a5f4446f99b94ec-2] а ^б Weast R. C. CRC Handbook of Chemistry and Physics (1st student edition) (анг.) / R. C. Weast — 1 — CRC Press, 1988. — ISBN 978-0-8493-0740-9

[3] Ігар Семяненя. Трыптафан // Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах / Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя, 2003. — Т. 16. — С. 6. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0263-6

[FOOTNOTEПехов2002355-4] Пехов А. П. 2002. С. 355.

[FOOTNOTEПехов2002373-5] Пехов А. П. 2002. С. 373.

[6] Кемп П, Армс К. Введение в биологию. — М.: Мир, 1988. — С. 528.

[7] Вольга Цыбульская. Шчасьце знутры // Краіна здароўя. — 20 ліпеня 2010. — № 34 (203). — С. 5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]