Рэдзька
| Рэдзька | |
 Агародная рэдзька (2020 год) | |
| Клясыфікацыя | |
|---|---|
| Надцарства | Эўкарыёты |
| Царства | Расьліны |
| Падцарства | Зялёныя расьліны |
| Група | Судзінкавыя расьліны |
| Разьдзел | Насенныя расьліны |
| Тып | Найвышэйшыя расьліны |
| Аддзел | Кветкавыя расьліны |
| Кляса | Двухдольныя |
| Падкляса | Сапраўдныя двухдольныя |
| Атрад | Капустакветныя |
| Сямейства | Крыжакветныя |
| Бінамінальная намэнклятура | |
| Raphanus Карл Лінэй | |
Рэдзька — род кветкавых расьлінаў сямейства крыжакветных.
Бывае адна-, двух- і зрэдку шматгадовай. Ужываецца сырой. Служыць харчовай, алейнай, меданоснай і кармавой раслінай, але можаць быць і пустазельлем. Налічвае 8 відаў, у тым ліку шматморфны від палявая або дзікая рэдзька. Пашыраная пераважна ў Міжземнамор’і. Да 2-га тысячагодзьдзя да нараджэньня Хрыстова выкарыстоўвалася ў якасьці лекаў. У Беларусі вырошчваецца пасяўная або агародная рэдзька, радыска і звычайная рэдзька. Раянавалі такія гатункі, як Адэская 5, Грайваронская, Зімовая круглая чорная і белая, Майская[1].
Выгляд
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Травяністая караняплодная расьліна з расьсечаным лісьцем. Кветкі бываюць белыя, жоўтыя, ружовыя і фіялетавыя. У суквецьці гронка. Плод — стручок. Караняплод зь белай мякацьцю мае форму ад круглай да верацёнападобнай. Яго афарбоўка бывае белай, жоўтай, шэрай, фіялетавай, карычневай і чорнай[1].
У харчаваньні
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Рэдзька зьмяшчае 1,9 % бялку і 1,6 % цукру, аскарбінавую кісьлю і вітаміны групы Б, каратын, этэрны алей і гліказіды, што надаюць востры смак[1].
Рэдзьку выкарыстоўваюць у прыгатаваньні салатаў. Яе дадаюць у супы і мясныя стравы. Таксама яе запякаюць зь мёдам і спажываюць сырой з чорным хлебам, бо тая спалучае асьвяжальную сакавітасьць і востра-салодкі смак. У даўніну яе выкарыстоўвалі пры атручаньні грыбамі і ад камянёў у нырках. Цяпер яе раюць ужываць узімку і ўвесну пры гіпавітамінозе, бо тая багатая на вітаміны і мінэральныя солі[2].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б в Рэдзька // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / гал.рэд. Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 2001. — Т. 13: Праміле — Рэлаксін. — С. 551. — 576 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0216-4
- ^ Валянціна Мохар. Рэцэпты беларускай кухні // Партал «Слушна», 15 красавіка 2021 г. Праверана 5 жніўня 2023 г.
 |
Гэта — накід артыкула па біялёгіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |