Непарыўны прагал
| Непарыўны прагал | |
| ◄ ^ ° «» = ␢ ∞ ‾ () / ► | |
| Іншыя назвы | Неразрыўны прабел NBSP |
|---|---|
| Зьвесткі | |
| Тып | прагальны сымбаль; |
| Кадаваньне | |
| Назва ў Юнікодзе | no-break space |
| Юнікод | U+00A0 |
| HTML |  
|
| усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога | |
Непары́ўны прага́л[1][2][3], таксама неразры́ўны прабе́л[3][4], NBSP[5] (ад анг. NonBreakingSpace) ( [a]) — гэта сымбаль прагалу, які прадухіляе аўтаматычны разрыў радка ў яго пазыцыі.
У некаторых фарматах, уключаючы HTML, гэта таксама прадухіляе згортваньне пасьлядоўных прагальных знакаў у адзін прагал. Таксама існуюць непарыўныя прагалы зь іншай шырынёй.
Выкарыстаньне й варыяцыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Праграмнае забесьпячэньне для апрацоўкі тэксту звычайна мяркуе, што аўтаматычны разрыў радка можа быць устаўлены ўсюды, дзе сустракаецца сымбаль прагалу; непарыўны прагал прадухіляе гэта (пры ўмове, што праграмнае забесьпячэньне распазнае сымбаль). Напрыклад, калі тэкст «100 км» не зусім зьмесьціцца ў канцы радка, праграмнае забесьпячэньне можа ўставіць разрыў радка паміж «100» і «км». Рэдактар, які лічыць такія паводзіны непажаданымі, можа выбраць выкарыстаньне непарыўнага прагалу паміж «100» і «км». Гэта гарантуе, што тэкст «100 км» ня будзе парушаны: калі ён не зьмяшчаецца ў канцы радка, ён цалкам пераносіцца на наступны радок[6].
Варыяцыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- U+202F narrow no-break space (NNBSP)
- NNBSP быў уведзены ў Unicode 3.0 для мангольскай мовы[7], каб аддзяліць суфікс[8] ад асновы слова без указаньня межы слова. Ён таксама выкарыстоўваецца ў францускай (перад
;,?,!,»,›і пасьля«,‹; таксама звычайна пасьля:) і нямецкай (у скарачэньнях, напр. «z. B.», «d. h.», «v. l. n. r.»)[9]. - Пры выкарыстаньні ў мангольскай мове яго шырыня звычайна складае адну траціну звычайнага прагалу; у іншых кантэкстах яго шырыня складае каля 70 % ад звычайнага прагалу, але можа нагадваць шырыню тонкага прагалу (U+2009), па меншай меры, зь некаторымі шрыфтамі[10]. Таксама, пачынаючы з вэрсіі 34 Unicode Common Locale Data Repository (CLDR), NNBSP выкарыстоўваецца ў якасьці разьдзяляльнага знаку груп тысяч для лічбаў у францускай і гішпанскай мовах[11][12].
- U+2007 figure space
- Стварае прагал, які роўны сымбалям лікаў (0—9).
- U+2060 word joiner
- Не стварае прагалу, забараняе разрыў радка ў яго пазыцыі.
Прыклад[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Зьмена памеру акна ў браўзэрах прадэманструе эфэкт непарыўнага прагалу ў тэксьце ніжэй.
Каб паказаць непарыўны эфэкт непарыўнага прагалу, наступныя словы былі падзеленыя непарыўнымі прагаламі:
Lorem Ipsum Dolor Sit Amet Consectetur Adipiscing Elit Sed Do Eiusmod Tempor Incididunt Ut Labore Et Dolore Magna Aliqua Ut Enim Ad Minim Veniam Quis Nostrud Exercitation Ullamco Laboris Nisi Ut Aliquip Ex Ea Commodo Consequat Duis Aute
Каб паказаць, што непарыўны прагал не каляпсуецца, наступныя словы былі падзеленыя лікам непарыўных прагалаў, які павялічваецца:
Lorem Ipsum Dolor Sit Amet Consectetur Adipiscing Elit Sed Do Eiusmod Tempor Incididunt Ut Labore Et Dolore Magna Aliqua Ut Enim Ad Minim
Гэтыя словы падзеленыя звычайным прагалам:
Lorem Ipsum Dolor Sit Amet Consectetur Adipiscing Elit Sed Do Eiusmod Tempor Incididunt Ut Labore Et Dolore Magna Aliqua Ut Enim Ad Minim Veniam Quis Nostrud Exercitation Ullamco Laboris Nisi Ut Aliquip Ex Ea Commodo Consequat Duis Aute
Правілы набору[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- паміж двума ініцыяламі й паміж ініцыяламі й прозьвішчам выкарыстоўваецца вузкі прагал (NNBSP) («В. К. Каліноўскі»);
- паміж скарочанымі зваротамі й прозьвішчам («сп. Вітольд»), а таксама пасьля геаграфічных скарачэньняў («м. Менск, «р. Прыпяць);
- паміж знакамі нумару, параграфа, адсотка й лічбамі, якія маюць да іх дачыненьне («№ 1», «§ 293»);
- унутры скарачэньняў («і да т. п.», «г. зн.», «н. э.» і т. п.);
- паміж лікамі й адзінкамі вымярэньня або падліковымі словамі, якія маюць да іх дачыненьне («16 км», «1918 г.»);
- перад працяжнікам у сярэдзіне сказу — «Непары́ўны прага́л, таксама неразры́ўны прабе́л — гэта сымбаль прагалу, які прадухіляе аўтаматычны разрыў радка ў ягонай пазыцыі.»;
- паміж групамі лічбаў у мнагазначных ліках, па тры лічбы справа налева, пачынаючы з чатырох- альбо пяцізначных лікаў (8 765 468 041 гігабайтаў)»;
- перад нумарамі вэрсіяў праграмных прадуктаў і часткамі іх назваў, якія складаюцца зь лічбаў або скарачэньняў («Windows 11»);
- пасьля прыназоўнікаў і злучнікаў (асабліва адналітарных або пачаткоўцаў сказу), перш за ўсё ў загалоўках («Подпіс да выявы»); пасьля часьціцы «не/ня», перад часьціцамі «б», «ж».
Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Непарыўны прагал ня мае колеру: у артыкуле ён падсьвечаны шэрым, каб яго можна было адрозьніць ад звычайнага прагалу. Непарыўны прагал без падсьветкі — « », звычайны прагал — « ».
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Непарыўны // Беларуска-рускі слоўнік. У 3 т. (Больш за 110.000 слоў). Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 2012. - 4-е выд., перапрац. і дап. ISBN 978-985-11-0613-0 Пад рэд. А. Лукашанца; НАН Беларусі, Ін-т мовы і літаратуры імя Якуба Коласа і Янкі Купалы. — © Slounik.org, 2003—2023
- ^ Прагал // Слоўнік выдавецкіх і паліграфічных тэрмінаў: ангельска-беларускі, беларуска-ангельскі. Менск: Тэхналогія, 2003. ISBN 985-458-066-0 Укладальнік: Кастусь Санько — © Slounik.org, 2003—2023
- ^ а б Непарыўны, неразрыўны // Тлумачэньне словаў — Слоўнік «Скарнік», 2012—2023
- ^ Прабел // Тлумачэньне словаў — Слоўнік «Скарнік», 2012—2023
- ^ IBM (1998) Windows, Latin 1 REGISTRY, Graphic Character Sets and Code Pages
- ^ Special Characters. The Chicago Manual of Style Online.
- ^ ISO/IEC 10646-1:1993/FDAM 29:1999(E)
- ^ Mongolian NNBSP-connected suffixes
- ^ Zweisprachige Mikrotypografie (ням.). Hochschule für Technik, Wirtschaft und Kultur Leipzig (30 January 2008). Архіўная копія ад 2016-03-11 г..
- ^ Writing Systems and Punctuation The Unicode Standard 7.0. Unicode Inc. (2014).
- ^ CLDR Chart: Numbers
- ^ Punto // Diccionario panhispánico de dudas (гішп.)