Касьцёл Сьвятой Ганны (Лунна)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятой Ганны
Касьцёл Сьвятой Ганны
Касьцёл Сьвятой Ганны
Краіна Беларусь
Вёска Лунна
Каардынаты 53°27′19.3″ пн. ш. 24°15′41.9″ у. д. / 53.455361° пн. ш. 24.261639° у. д. / 53.455361; 24.261639Каардынаты: 53°27′19.3″ пн. ш. 24°15′41.9″ у. д. / 53.455361° пн. ш. 24.261639° у. д. / 53.455361; 24.261639
Канфэсія каталіцтва
Эпархія Гарадзенская дыяцэзія 
Архітэктурны стыль клясыцызм
Статус Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Сьвятой Ганны на мапе Беларусі
Касьцёл Сьвятой Ганны
Касьцёл Сьвятой Ганны
Касьцёл Сьвятой Ганны
Касьцёл Сьвятой Ганны на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвятой Ганны — помнік архітэктуры XVIII ст. у Луньне. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка, каля гістарычнага Рынку[a]. Дзейнічае. Твор архітэктуры клясыцызму. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Першы драўляны касьцёл у Луньне фундавала ў 1546 годзе вялікая княгіня Бона Сфорца. У 1782 годзе ў мястэчку збудавалі мураваны касьцёл на ахвяраваньні апошняга караля і вялікага князя Станіслава Аўгуста Панятоўскага.

Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Лунна апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзейнічаць. У 1895 годзе касьцёл значна рэканструявалі на сродкі князёўны Марыі Друцкай-Любецкай з Шэметаў.

Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

За савецкім часам касьцёл не зачыняўся.

Архітэктура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта прастакутны ў пляне аб’ём пад 2-схільным дахам з 5-граннай апсыдай. Пабеленыя архітэктурныя дэталі (ліштвы, карнізы, акантоўка лапатак) графічна вылучаюцца на паліхромным фоне бутавай муроўкі. Трыкутны франтон галоўнага фасада ўлучае роўны пілястравы портык з самастойным франтонам. Уваход вылучаецца лучковым парталам і аркавым аконным праёмам хораў над ім[1].

Унутраная прастора мае выцягнутую падоўжнай восьсю кампазыцыю. Малітоўная заля падзяляецца двума радамі слупоў на тры нэфы пяцьцю парамі размаляваных пад мармур круглых калёнаў. Цэнтральны нэф перакрываецца драўляным цыліндрычным скляпеньнем, у бакавых нэфах столь драўляная роўная, у апсыдзе перакрыцьце цаглянае — конха. Ва ўсходняй частцы бакавых нэфаў разьмяшчаюцца на 1/2 вышыні залі дзьве закрысьціі з галерэямі. У інтэр’еры тры драўляныя разьбяныя алтары ў стылі нэаготыкі працы мясцовых майстроў: галоўны — Укрыжаваньня (пры бакавых сьценах прэзьбітэрыюму стаяць такія ж нэагатычныя алтарныя кампазыцыі зь фігурамі Маці Божай (налева) і Сьвятога Язэпа, левы бакавы — тытульны алтар Сьвятой Ганны (ён засланяе абраз Маці Божай Вастрабрамскай), наверсе знаходзіцца абраз Сьвятога Антонія, правы алтар — Маці Божай Луньненскай (абраз і шата ў стылі рэнэсансу) з абразом Сьвятога Францішка ў другім ярусе. Над нартэксам — хоры з арганам у стылі станіславаўскага клясыцызму. На сьцяне хораў зьмяшчаюцца мэмарыяльныя пліты ў гонар Чахоўскіх.

Касьцельны пляц атачаецца бутавай агароджай з брамай у выглядзе двух атынкаваных слупоў. Налева ад касьцёла асобна стаіць 2-ярусная мураваная чацьверыковая званіца.

Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Цяперашні афіцыйны адрас — завулак Школьны, 4

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 201.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  413Г000376