Перайсьці да зьместу

Канстытуцыйная манархія

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Базавыя формы кіраваньня
Крыніца ўлады
Імітацыйная · Лібэральная · Прадстаўнічая · Прамая
Анакратыя · Герантакратыя · Клептакратыя · Крытархія · Мэрытакратыя · Ноакратыя · Партыкратыя · Плутакратыя · Тэхнакратыя · Тэакратыя
Аўтарытарызм (Карпаратыўны · Дататалітарны · Посткаляніяльны) · Дэспатызм · Дыктатура · Ваенная дыктатура · Таталітарызм · Тыранія · Ваенна-бюракратычны рэжым · Расавая квазідэмакратыя · Султаніцкі рэжым · Інфармацыйная
Анархізм · Вольная асацыяцыя · Безьдзяржаўнае грамадзтва
Форма дзяржаўнага ладу
Унітарная дзяржава · Фэдэрацыя · Канфэдэрацыя · Садружнасьць · Пратэктарат · Асацыяваная дзяржава · Дамініён · Кондамініюм · Імпэрыя · Гегемон · Джамахірыя
Формы дзяржаўнага кіраваньня
Абсалютная · Ангельскі абсалютызм · Саслоўна-прадстаўнічая · Канстытуцыйная · Дуалістычная · Парлямэнцкая · Фэадалізм · З рэспубліканскімі элемэнтамі
Парлямэнцкая · Прэзыдэнцкая · Зьмяшаная · Супэрпрэзыдэнцкая · Савецкая · Дырэкторыя · Тэакратычныя
Іншае
Гібрыдны рэжым · Тэакратыя · Тэхнакратыя · Матрыярхат · Патрыярхат · Дэвалюцыя
рэд · пр · разм

Канстытуцыйная манархія — манархія, пры якой улада манарха абмежаваная так, што ў некаторых, або ва ўсіх сфэрах дзяржаўнай улады ён ня мае вярхоўных паўнамоцтваў. Прававыя абмежаваньні на ўладу манарха могуць быць замацаваныя ў вышэйшых законах, такіх, як канстытуцыя або статуты, або ў прэцэдэнтных вырашэньнях, вынесеных вярхоўнымі судовымі інстанцыямі. Істотнай прыкметай канстытуцыйнай манархіі зьяўляецца тое, што статус манарха абмежаваны ня толькі фармальна-юрыдычна, але й фактычна.

Канстытуцыйныя манархіі падзяляюцца на два віды: дуалістычныя й парлямэнтарныя. І ў тых, і ў іншых, манарх дзеліць уладу з парлямэнтам, але ў той час як у першых за ім застаецца ўся выканаўчая ўлада, у другіх яна ажыцьцяўляецца ўрадам, адказным перад парлямэнтам.

Краіны з парлямэнтарнай канстытуцыйнай манархіяй афарбаваныя ў чырвоны колер, краіны з дуалістычнай канстытуцыйнай манархіяй афарбаваныя ў сьветла-фіялетавы колер

Вонкавыя спасылкі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]