Герулы

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Шчыт правадыра герулаў у складзе позьняй рымскай вайсковай часткі

Геру́лы (па-лацінску: Heruli), вэрлыгерманскае племя, якое жыло ў Паўночным Прычарнамор’і, на сярэднім Дунаі і ніжнім Райне ў 3—5 стст. н. э. З IV стагодзьдзя вядомыя як найміты ў Старажытным Рыме. Сувязі паміж рознымі групамі герулаў незразумелыя. З розных крыніцаў вядома, што герулы зьдзяйсьнялі марскія набегі ў Галіі, Гішпаніі, на Балканах (Атэны, Спарта) і на Чорным моры. Адна група на сярэднім Дунаі (у Паноніі) каля 470 г. стварыла ўласнае каралеўства, якое было падпарадкаванае лянгабардам каля 510 г., пасьля адыгрывала другарадную ролю, пакуль не асыміляваліся сярод іншых народаў. Як відаць, герулы ў Паноніі падтрымлівалі сувязі з паўднёвай Скандынавіяй, куды, згодна з грэцкім гісторыкам Пракопам, і адправілася частка герулаў пасьля паразы ад лянгабардаў, пасяліўшыся побач з племем гетаў (па-грэцку: Gautoi). Слова «Erilaz», часта сустракаемае на рунічных помніках у паўднёвай Швэцыі, часта зьвязваецца з геруламі.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Arne Sǿby Christensen: Cassiodorus, Jordanes and the History of the Goths. Studies in a Migration Myth. Museum Tusculanum Press, Kopenhagen 2002, ISBN 87-7289-710-4.
  • Alvar Ellegård: Who were the Eruli?. In: Scandia. Band 53, 1987, S. 5ff.
  • Walter A. Goffart: The narrators of barbarian history (A.D. 550–800). Jordanes, Gregory of Tours, Bede, and Paul the Deacon. Princeton University Press, Princeton 1988, ISBN 0-691-05514-9.
  • Erich Kettenhofen: Die Einfälle der Heruler ins Römische Reich im 3. Jh. n. Chr. In: Klio. Band 74, 1992, S. 291–313.
  • Pál Lakatos: Quellenbuch zur Geschichte der Heruler. Csukás István a Jate BTK dékánja, Szeged 1978 (Acta Antiqua et Archaeologica. Band 21; Opuscula Byzantina. Band 6).
  • Walter Pohl: Die Gepiden und die gentes an der mittleren Donau nach dem Zerfall des Attilareiches. In: Herwig Wolfram, Falko Daim (Hrsg.): Die Völker an der mittleren und unteren Donau im fünften und sechsten Jahrhundert. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien 1980, ISBN 3-7001-0353-0, S. 239–305.
  • Alexander Sarantis: The Justinianic Herules. From Allied Barbarians to Roman Provincials. In: Florin Curta (Hrsg.): Neglected Barbarians. Turnhout 2011, S. 365–408 (Studies in the Early Middle Ages. Band 32).
  • Roland Steinacher: The Heruls. Fragments of a History. In: Florin Curta (Hrsg.): Neglected Barbarians. Turnhout 2011, S. 321–364 (Studies in the Early Middle Ages. Band 32).

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Commons-logo.svg Герулысховішча мультымэдыйных матэрыялаў