Бялкаў (Слубіцкі павет)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Бялкаў (Слубіцкі павет)
Касьцёл сьвятога Андрэя Баболі (колішні пратэстанцкі збор)
Касьцёл сьвятога Андрэя Баболі (колішні пратэстанцкі збор)
Першыя згадкі: 1413
Краіна: Польшча
Насельніцтва:
Часавы пас: UTC+1
летні час: UTC+2
Паштовы індэкс: 69-108
Нумарны знак: FSL
Геаграфічныя каардынаты: 52°10′0″ пн. ш. 14°48′0″ у. д. / 52.16667° пн. ш. 14.8° у. д. / 52.16667; 14.8Каардынаты: 52°10′0″ пн. ш. 14°48′0″ у. д. / 52.16667° пн. ш. 14.8° у. д. / 52.16667; 14.8
Бялкаў (Слубіцкі павет) на мапе Польшчы
Бялкаў (Слубіцкі павет)
Бялкаў (Слубіцкі павет)
Бялкаў (Слубіцкі павет)
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Бя́лкаў (па-польску: Białków, па-нямецку: Balkow, па-дольнасорбску: Bołków) — вёска ў гміне Цыбінка Слубіцкага павету Любускага ваяводзтва Польшчы.

Геаграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ляжыць за 4 км на поўдзень ад Цыбінкі, 26 км на паўднёвы ўсход ад Слубіцаў, 55 км на паўночны захад ад Зялёнай Гуры і за 70 км на паўднёвы захад ад Горава Велікапольскага.

Да вёскі далучаны прысёлак Бялкувак.

Мінуўшчына[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Выяўленыя ў вёсцы 8 археалягічных аб’ектаў, у тым ліку могілкі бронзавага веку і раньнесярэднявечнае паселішча, дазваляюць меркаваць, што мясцовасьць была населеная некалькі тысячагодзьдзяў. Першыя згадкі пра вёску ў крыніцах датаваныя 1413 рокам, калі яна належала роду фон Бэргольцаў (Біркгольцаў?). У тыя часы гэта былі землі маркграфства Брандэнбург. У 1480 — уласнасьць братоў фон Грунбэргаў (Грунэбэргаў?), за імі тут паўсталі рыцарскія сядзібы. Каля 1644 року фон Грунбэргі прадалі маёнтак роду фон Калькройтаў; ад 1659 року маёнтак перайшоў да фон Вэзэнбэкаў. Пазьнейшыя ўладары падзялілі зямлю. У 1804 року ў вёсцы 92 дамы, 399 жыхароў, 3 водныя млыны, вятрак і кузьня. У 1840 року на месцы старой кірхі (найхутчэй фахвэркавай) збудаваная новая. Астатнімі ўласьнікамі быў род Кунаў. У XVIII стагодзьдзі землі ўвайшлі ў склад Прусіі, а з 1871 да 1945 — Нямеччыны.

Памятная таблічка II Агульнапольскага зьезду насельнікаў Палесься ды іхніх нашчадкаў

У 1945 року, пасьля перамогі ў II сусьветнай вайне, правабярэжная Любуская зямля(d) (на ўсход ад Одры) улучаная ў склад Польшчы. У Бялкаў перасялілі палякаў з палескіх земляў, далучаных да БССР. Большасьць прыбыла з Пружанскага павету, зь вёсак Пецялёва (цяпер не існуе[2]), Рагачы[3], Вугляны[4], Кашалёва[4].

У 1975—1998 роках Бялкаў належаў да Зеленагурскага ваяводзтва.

Транспарт[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ля Бялкава праходзіць нацыянальная аўтадарога(d) 29. Мясцовая дарога злучае Бялкаў з Цыбінкай.

Турыстычная інфармацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Даўні пратэстанцкі збор (цяпер рыма-каталіцкі касьцёл сьвятога Андрэя Баболі), збудаваны ў 1840 року ў нэараманскім стылі
  • Сядзіба фон Таўэнштайнаў XVIII стагодзьдзя

Культура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У вёсцы дзейнічае Таварыства аматараў Палесься і Бялкава[5], ладзяцца агульнапольскія зьезды колішніх жыхароў Палесься ды іхніх нашчадкаў[3][6].

Спорт[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Мясцовы футбольны клюб «Палесьсе Бялкаў» удзельнічае ў Б-клясе.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/020811305015-0908633?var-id=1639616&format=jsonapi
  2. ^ Chajewski, Dariusz (23 ліпеня 2017) Polescy żeńcy ruszyli w pole. Gdzie? W Białkowie (пол.). Gazeta Lubuska. Праверана 23 сьнежня 2023 г.
  3. ^ а б bakhita. Lubuskie Polesie, czyli mini-skansen i muzealna izba pamięci (пол.) Polska niezwykła Праверана 23 сьнежня 2023 г.
  4. ^ а б Bryl, Bożena (22 жніўня 2010) Swoje Polesie mają w sercach (пол.) Gazeta Lubuska Праверана 23 сьнежня 2023 г.
  5. ^ Towarzystwo Miłośników Polesia i Białkowa (пол.). FacebookПраверана 23 сьнежня 2023 г.
  6. ^ Bryl, Bożena (29 ліпеня 2009) Mieszkańcy Białkowa budują w swojej wsi poleski skansen (пол.). Gazeta Lubuska. Праверана 23 сьнежня 2023 г.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]