Аляксей Ліцьвін
Аляксей Міхайлавіч Ліцьвін | |
Дата нараджэньня | 12 студзеня 1951 |
---|---|
Месца нараджэньня | Семігосьцічы, Альшанскі сельсавет, Давыд-Гарадоцкі раён, Пінская вобласьць, БССР, СССР |
Месца вучобы | гістарычны факультэт БДУ |
Занятак | гісторык |
Навуковая сфэра | гісторыя |
Месца працы | Інстытут гісторыі партыі пры ЦК КПБ Інстытут гісторыі НАНБ Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт Беларускі дзяржаўны эканамічны ўнівэрсытэт Беларускі дзяржаўны аграрны тэхнічны ўнівэрсытэт Акадэмія Міністэрства ўнутраных справаў Рэспублікі Беларусі |
Сябра ў | Беларуска-германская гістарычная камісія[d][1] |
Навуковая ступень | доктар гістарычных навук (2000) |
Узнагароды |
- Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Ліцьвін.
Аляксе́й Міха́йлавіч Ліцьві́н (нарадзіўся 12 студзеня 1951 г.; в. Семігосьцічы, Давыд-Гарадоцкі раён, Пінская вобласьць) — беларускі гісторык, прафэсар. Доктар гістарычных навук.
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Аляксей Міхайлавіч Ліцьвін нарадзіўся 12 студзеня 1951 году ў вёсцы Семігосьцічах Давыд-Гарадоцкага раёну Пінскае вобласьці (цяпер Столінскага раёну Берасьцейскае вобласьці) у сялянскай сям’і. Бацька, Міхаіл Іванавіч, працаваў бакеншчыкам на рацэ Прыпяці, а маці, Марыя Адамаўна, паляводам у калгасе. У сям’і Ліцьвіных было трое дзяцей: сын Аляксей і дочкі Натальля й Паліна.
Па сканчэньні Сямігосьціцкай сярэдняй школы ў 1968 годзе Аляксей Ліцьвін паступіў на гістарычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту. Дыплёмная работа, якую ён абараніў на выдатна, была прысьвечаная дзейнасьці камуністаў ва ўрадзе Сальвадора Альендэ ў Чылі.
У 1973—1975 гадах у годнасьці лейтэнанта Аляксей Ліцьвін праходзіў тэрміновую службу ва Ўнутраных войсках МУС СССР. Пакуль служыў, здаў кандыдацкія экзамэны, паколькі плянаваў займацца навуковай дзейнасьцю. Па дэмабілізацыі Аляксей Міхайлавіч пачаў працаваць у Інстытуце гісторыі партыі пры ЦК КПБ. Да сьнежня 1984 году быў малодшым навуковым супрацоўнікам аддзелк Вялікай Айчыннай вайны, з 1977 году ўваходзіў у склад суполкі па вывучэньні Менскага падпольля. Аляксей Міхайлавіч прымаў удзел у падрыхтоўцы шэрагу фундамэнтальных працаў: трохтомніка «Всенародная борьба в Белоруссии в годы Великой Отечественной войны» (па-беларуску: Усенародная барацьба ў Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны; 1983—1985), трэцяга тома зборніка дакумэнтаў «Всенародное партизанское движение в Белоруссии в годы Великой Отечественной войны» (па-беларуску: Усенародны партызанскі рух ў Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны; 1982).
З 1985 году Аляксей Ліцьвін працаваў у Інстытуце гісторыі АН БССР. У 1986 годзе абараніў кандыдацкую дысэртацыю «Военно-оперативное руководство Компартии Белоруссии партизанским движением в годы Великой Отечественной войны (1941—1944 гг.)» (па-беларуску: Ваенна-апэрацыйнае кіраўніцтва Кампартыі Беларусі партызанскім рухам у гады Вялікай Айчыннай вайны (1941—1944 гг.)).
У 1987 годзе Аляксей Ліцьвін узначаліў у Інстытуце гісторыі АН БССР аддзел гісторыі Беларусі кругабегу Вялікай Айчыннай вайны (з 1991 г. — аддзел ваеннай гісторыі Беларусі; з 2005 г. — аддзел ваеннай гісторыі і міждзяржаўных дачыненьняў). Пад кіраўніцтвам Аляксея Міхайлавіча супрацоўнікі аддзелу ў рамках выкананьня тэмы «Беларусь у войнах і ваенных канфліктах ХХ ст.» упершыню заняліся вывучэньнем шэрагу пытаньняў ваеннай гісторыі, а менавіта — удзелу беларусаў і ўраджэнцаў Беларусі ў вайне 1936—1939 гадоў у Гішпаніі, савецка-фінляндзкай вайне 1939—1940 гадоў, у лякальных ваенных канфліктах 1950—1970 гадоў.
У 2000 годзе абараніў доктарскую дысэртацыю «Антысавецкія ваенна-паліцэйскія фарміраванні на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны: Вытокі. Структура. Дзейнасць».
Навуковую працу прафэсар А. М. Ліцьвін пасьпяхова спалучае з выкладчыцкай, дзеліцца сваімі ведамі са студэнтамі БДУ, Беларускага дзяржаўнага эканамічнага ўнівэрсытэту, Беларускага дзяржаўнага аграрнага тэхнічнага ўнівэрсытэту, Акадэміі МУС Рэспублікі Беларусі.
20 верасьня 2020 году быў затрыманы на Маршы Справядлівасьці[2].
Даследніцкая дзейнасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гісторык адным зь першых зьвярнуўся да разгляду праблемы стварэньня беларускага нацыянальнага войска пад час Першае сусьветнае вайны, да дзейнасьці на тэрыторыі Беларусі ў гады Нямецка-савецкае вайны Арміі Краёвай, Расейскай Нацыянальнай Народнай Арміі, латыскіх і ўкраінскіх паліцыйных батальёнаў, раскрыў вычын удзельніка Асіповіцкага падпольля Фёдара Крыловіча.
Навуковец папоўніў скарбонку беларускае гістарыяграфіі арыгінальнымі дасьледаваньнямі, што атрымалі прызнаньне як у Беларусі, так і за ейнымі межамі. Ягонаму пяру належыць больш за 200 навуковых працаў, прысьвечаных вывучэньню актуальных праблемаў ваеннае гісторыі, у тым ліку каля 20-ці індывідуальных і калектыўных манаграфіяў.
Найбольшы рэзананс і цікавасьць у навуковай супольнасьці выклікалі працы, якія выйшлі цягам 2001—2016 гадоў. Так, у манаграфіі «Акупацыя Беларусі (1941—1944): пытанні супраціву і калабарацыі» аўтар паспрабаваў зрабіць комплексны аналіз праблемы, раскрыць прычыны ўзьнікненьня і сутнасьць калябарацыянізму. У кнізе «На той войне незнаменитой. Советско-финляндская война и Беларусь (1939—1940 гг.)» (па-беларуску: На той вайне незнакамітай. Савецка-фінляндзкая вайна й Беларусь (1939—1940 гг.)) ён упершыню ў айчыннай гістарычнай навуцы на аснове скрупулёзнага аналізу самых разнастайных крыніцаў паказаў удзел аб’яднаньняў, злучэньняў і часьцяў Беларускай асобай ваеннай акругі, беларусаў і ўраджэнцаў Беларусі ў савецка-фінляндзкай вайне.
Аляксей Міхайлавіч адным зь першых у беларускай гістарычнай навуцы ў фундамэнтальным калектыўным двухтомным выданьні «Беларусь. 1941—1945: Подвиг. Трагедия. Память» (па-беларуску: Беларусь. 1941—1945: Вычын. Трагедыя. Памяць; 2010) усебакова паказаў абарончыя баі 1941 году на тэрыторыі Беларусі, раскрыў складаны мэханізм каардынацыі баявых дзеяньняў партызанскіх сілаў Беларусі.
А. М. Ліцьвін выступае навуковым рэдактарам наступных выданьняў: «Беларусь непокорённая: Воспоминания, документы, хроника партизанского движения и подпольной борьбы 1941—1944» (па-беларуску: Беларусь няскораная: Успаміны, дакумэнты, хроніка партызанскага руху й падпольнай барацьбы 1941—1944»; 2005); «Внутренние войска МВД Республики Беларусь: История и современность» (па-беларуску: Унутраныя войскі МУС Рэспублікі Беларусі: Гісторыя й сучаснасьць; 2006); «Разняволеная памяць. Прымусовая праца беларускіх грамадзян на акупаванай тэрыторыі Беларусі (1941—1944 гг.): зборнік навуковых артыкулаў» (2010). Аляксей Міхайлавіч — адзін зь ініцыятараў стварэньня й выданьня грунтоўнай працы «Гісторыя Мінска» (2006), а таксама аўтар разьдзела ў гэтай кнізе.
Узнагароды
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]За шматгадовую навуковую й арганізатарскую работу на ніве гістарычнае навукі, высокія паказьнікі, дасягнутыя пры правядзеньні навуковых дасьледаваньняў, Аляксей Міхайлавіч узнагароджаны гадавінным мэдалём «60 год вызваленьня Рэспублікі Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў» (2005), мэдалём «90 год Узброеным Сілам Рэспублікі Беларусі» (2008), двума Ганаровымі граматамі Старшыні Прэзідыюму НАН Беларусі, Ганаровымі граматамі Міністэрства інфармацыі Рэспублікі Беларусі й Міністэрства абароны Рэспублікі Беларусі.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Шаламіцкая Яўгенія Аляксандраўна. 12 студзеня 2016 г. – 65 гадоў з дня нараджэння (1951) Аляксея Міхайлавіча Літвіна, вучонага-гісторыка. — Краязнаўства Берасцейшчыны, 17 Сакавік 2016 15:37.
- Літвін Аляксей Міхайлавіч | IГ НАНБ (history.by)
- Узнагароджаныя мэдалём 60 год вызваленьня Рэспублікі Беларусь ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў
- Узнагароджаныя мэдалём «90 гадоў Узброеных сілаў Рэспублікі Беларусь»
- Нарадзіліся 12 студзеня
- Нарадзіліся ў 1951 годзе
- Супрацоўнікі Інстытуту гісторыі партыі пры ЦК КПБ
- Супрацоўнікі Інстытуту гісторыі НАН Беларусі
- Выкладчыкі БДАТУ
- Выкладчыкі БДЭУ
- Выкладчыкі БДУ
- Выкладчыкі Акадэміі Міністэрства ўнутраных справаў Рэспублікі Беларусь
- Дактары гістарычных навук
- Выпускнікі гістарычнага факультэту БДУ
- Узнагароджаныя мэдалём «60 гадоў вызваленьня Рэспублікі Беларусь ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў»
- Узнагароджаныя мэдалём «90 гадоў Узброенным Сілам Рэспублікі Беларусь»
- Беларускія гісторыкі
- Дасьледчыкі Нямецка-савецкай вайны
- Дасьледчыкі Савецка-фінляндзкай вайны (1939—1940)
- Дасьледчыкі беларускага калябарацыянізму
- Дасьледчыкі савецкага партызанскага руху
- Нарадзіліся ў Давыд-Гарадоцкім раёне
- Нарадзіліся ў Столінскім раёне