Ігар Дабралюбаў

Ігар Дабралюбаў
	Ігар Дабралюбаў
Дата нараджэньня	22 кастрычніка 1933
Месца нараджэньня	Новасібірск, СССР;
Дата сьмерці	19 ліпеня 2010 (76 гадоў)
Месца сьмерці	Менск, Беларусь;
Месца пахаваньня	Усходнія могілкі;
Месца вучобы	факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту[d]; Усерасейскі дзяржаўны ўнівэрсытэт кінэматаграфіі імя Сяргея Герасімава[d];
Занятак	актор, кінарэжысэр
Месца працы	Беларускі рэспубліканскі тэатар юнага гледача; Беларусьфільм; Інстытут сучасных ведаў імя Шырокава[d];
Узнагароды
IMDb	ID nm0229805

І́гар Міха́йлавіч Дабралю́баў (22 кастрычніка 1933, Новасыбірск, РСФСР — 19 ліпеня 2010, Менск, Беларусь) — беларускі рэжысэр, сцэнарыст. Народны артыст БССР (1985).

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзіўся 22 кастрычніка 1933 году ў Новасыбірску. Пасьля Другой сусьветнай вайны прыехаў у Беларусь, дзе ў Рускім тэатры імя Горкага працаваў ягоны айчым^[1].

Скончыў факультэт журналістыкі БДУ (1956), рэжысэрскі факультэт УДІК (1963, майстэрня М. Рома) у Маскве. У 1956—1958 гадох — актор Беларускага рэспубліканскага ТЮГу. З 1963 году — рэжысэр кінастудыі «Беларусьфільм». З 1993 году — прафэсар Інстытуту сучасных ведаў.

У 1995 годзе Дабралюбаў прыняў удзел у выбарах у Вярхоўны Савет 13-га скліканьня як кандыдат, якога падтрымліваў БНФ. Пасьля таго не паставіў ніводнага фільму, не выкладаў у дзяржаўных ВНУ^[1].

У 2002 годзе кінастудыя «Беларусьфільм» падпісала дамову зь Ігарам Дабралюбавым на выкарыстаньне маёмасных правоў падчас дэманстрацыі яго працаў у Беларусі і за яе межамі. Празь некалькі год, калі студыя спыніла паказваць аўтару дамовы з пракатнымі агенцтвамі, матывуючы гэта камэрцыйнай таямніцай^[2], рэжысэр вырашыў скасаваць дамову праз суд. 19 верасьня 2008 году Калегія ў справах інтэлектуальнай уласнасьці^[3] Вярхоўнага суду вырашыла, што ў адпаведнасьці з Грамадзянскім кодэксам, які дзейнічаў на момант стварэньня фільмаў, аўтарскае права належала кінастудыі, а адносіны з рэжысэрам урэгуляваныя выплатай яму ўзнагароджаньня. Дамову ад 2002 году суд палічыў неадпаведнай заканадаўству і пастанавіў вярнуць студыі 1 500 даляраў, а таксама аплаціць судовыя выдаткі ў памеры каля тысячы даляраў^[4].

Цягам апошніх гадоў Ігар Дабралюбаў перанёс некалькі інсультаў, быў прыкаваны да ложку, ня мог размаўляць^[5]. Памёр 19 ліпеня 2010 году. Пахаваны на Ўсходніх могілках у Менску^[6].

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Першы кароткамэтражны фільм «Мост» зьняў па ўласным сцэнары ў 25-гадовым узросьце^[6].

Фільмаграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

«Мост» (1962)
«Іду шукаць» (1966)
«Іван Макаравіч» (1968)
«Крокі па зямлі» (1969)
«Вуліца без канца» (1972)
«Таму што кахаю» (1974)
«Братушка» (1975)
«Па сакрэту ўсяму свету» (1976)
«Расклад на паслязаўтра» (1978)
«Дзіўныя прыгоды Дзяніса Караблёва» (1979)
«Трэцяга не дадзена» (1980)
«Белыя росы» (1983)
«Мама, я жывы!» (1985)
«Восеньскія сны» (1987)
«Плач перапёлкі» (1990)
«Эпілёг» (1994)

Актор[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

«Шчасьце трэба берагчы» (1958)
«Дзевяць дзён аднаго году» (1961)
«Любімая» (1965)
«Братушка» (1975)

Іншае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 2006 годзе выйшла кніга мэмуараў «Асколкі памяці»^[7].

Узнагароды[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Заслужаны дзяяч мастацтваў БССР (1974), Народны артыст БССР (1985).

Ляўрэат прэміі ЦК ЛКСМ БССР у галіне кінамастацтва (1970, за фільм «Іван Макаравіч»). Акрамя таго, фільм «Іван Макаравіч» стаў першым беларускім фільмам, які здабыў вельмі прэстыжную ўзнагароду — «Сярэбраную Мінэрву» на 22-м Міжнародным кінафэстывалі дзіцячых фільмаў у Вэнэцыі. Тады рэжысэра ня выпусьцілі на фэстываль у Італію^[1].

У 1976 годзе ўзнагароджаны срэбным мэдалём імя А. Даўжэнкі за фільм «Братушка».

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ ^а ^б ^в Вячаслаў Ракіцкі (21 ліпеня 2010) Ігар Дабралюбаў — сьветлы чалавек і выдатны рэжысэр Вянок памяці. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.
^ Ігар Дабралюбаў судзіцца зь “Беларусьфільмам” Грамадзтва. Радыё «Свабода» (17 верасьня 2008). Праверана 31 ліпеня 2010 г.
^ Ігар Карней (19 верасьня 2008) Кінастудыя “Беларусьфільм” не ацаніла заслуг Дабралюбава Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.
^ Ігар Карней (22 кастрычніка 2008) Сумны юбілей рэжысёра “Белых Росаў” Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.
^ Вячаслаў Ракіцкі (15 красавіка 2008) Рэжысэр “Белых росаў” Ігар Дабралюбаў цяжка хворы Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.
^ ^а ^б «Наша Ніва» №28 (673) 28 ліпеня 2010
^ Вячаслаў Ракіцкі (18 сьнежня 2006) Ігар Дабралюбаў памятае, любіць, дзякуе... Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[svaboda0710-1] а ^б ^в Вячаслаў Ракіцкі (21 ліпеня 2010) Ігар Дабралюбаў — сьветлы чалавек і выдатны рэжысэр Вянок памяці. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[svaboda170908-2] Ігар Дабралюбаў судзіцца зь “Беларусьфільмам” Грамадзтва. Радыё «Свабода» (17 верасьня 2008). Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[svaboda190908-3] Ігар Карней (19 верасьня 2008) Кінастудыя “Беларусьфільм” не ацаніла заслуг Дабралюбава Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[svaboda1008-4] Ігар Карней (22 кастрычніка 2008) Сумны юбілей рэжысёра “Белых Росаў” Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[svaboda0408-5] Вячаслаў Ракіцкі (15 красавіка 2008) Рэжысэр “Белых росаў” Ігар Дабралюбаў цяжка хворы Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[nn-6] а ^б «Наша Ніва» №28 (673) 28 ліпеня 2010

[svaboda1206-7] Вячаслаў Ракіцкі (18 сьнежня 2006) Ігар Дабралюбаў памятае, любіць, дзякуе... Культура. Радыё «Свабода». Праверана 31 ліпеня 2010 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]