Вэзувіё: розьніца паміж вэрсіямі
артыкул перанесены |
|||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Перанесьці|Вэзуві}} |
|||
{{Вулькан |
{{Вулькан |
||
|Назва = |
|Назва = Вэзувіё |
||
|Назва ў родным склоне = |
|Назва ў родным склоне = Вэзувіё |
||
|Выява = Napoli and Vesuvius.jpg |
|Выява = Napoli and Vesuvius.jpg |
||
|Подпіс да выявы = Нэапаль і |
|Подпіс да выявы = Нэапаль і Вэзувіё |
||
|Вышыня = 1281 м |
|Вышыня = 1281 м |
||
|Краіна = Італія |
|Краіна = Італія |
||
|Горы = |
|Горы = |
||
|Месцазнаходжаньне = [[ |
|Месцазнаходжаньне = [[стратавулькан]] |
||
|Тып = |
|Тып = |
||
|Першае пакарэньне = |
|Першае пакарэньне = |
||
Радок 23: | Радок 22: | ||
|Водступ подпісу на мапе = |
|Водступ подпісу на мапе = |
||
}} |
}} |
||
''' |
'''Вэзувіё''' (таксама ''Вэзувіюс'', {{мова-it|Vesuvio}}, {{мова-la|Vesuvius}}) — дзейны [[вулькан (геалёгія)|вулькан]] на поўдні [[Італія|Італіі]] ў рэгіёне [[Кампанія]] непадалёку ад [[Нэапаль|Нэапалю]]. Вышыня — 1281 мэтар ([[1944]]). Адзін з трох дзейных вульканаў Італіі, адзіны дзейны вулькан на [[Эўропа|Эўрапейскім кантынэнце]]. Вядомы тым, што зьнішчыў [[Старажытны Рым|рымскі]] горад [[Пампеі]] ў [[79]] годзе. Лічыцца аднім з самых небясьпечных вульканаў сьвету. |
||
У [[кратэр]]ы і на сьвежых [[лява]]вых патоках час ад часу вырываюцца вадзяныя пары і газы тэмпэратурай да 400 [[Градус Цэльсія|°C]]. Лява і [[туф]]ы ў працэсе вывятрэньня стварылі пладародны грунт схілаў |
У [[кратэр]]ы і на сьвежых [[лява]]вых патоках час ад часу вырываюцца вадзяныя пары і газы тэмпэратурай да 400 [[Градус Цэльсія|°C]]. Лява і [[туф]]ы ў працэсе вывятрэньня стварылі пладародны грунт схілаў Вэзувіё. На ніжняй частцы схілаў знаходзяцца фруктовыя сады і [[вінаград]]нікі, прыблізна да вышыні 800 мэтраў — [[сасна|сасновы]] [[гай]]. |
||
Першае дакумэнтальна зафіксаванае вывяржэньне вулькана адбылося [[24 жніўня]] ў 79 годзе н. э. |
Першае дакумэнтальна зафіксаванае вывяржэньне вулькана адбылося [[24 жніўня]] ў 79 годзе н. э. |
||
== |
== Авэлінскае вывяржэньне каля 1740 году да н. э. == |
||
Шэраг новых археалягічных знаходак на сёньняшні дзень несумненна сьцьвярджае факт існаваньня |
Шэраг новых археалягічных знаходак на сёньняшні дзень несумненна сьцьвярджае факт існаваньня Авэлінскага вывяржэньня Вэзувіё. Яно адбылося прыкладна ў 1740 годзе да н. э. (± 150 гадоў), дзесьці паміж 1890 і 1590 гадамі да н. э., і праходзіла ў паўночна-заходнім напрамку празь сёньняшнія мястэчкі [[Авэліна]], [[Ноля]] і вёску [[Сан-Паолё-Бэль-Сыта]]. Навакольле Авэліна ў адлегласьці 35 кілямэтраў ад вулькана было пакрыта 50-сантымэтравам слоем попелу. У непасрэднай блізасьці вулькана таўшчыня попелавага слою дасягала нават некалькі мэтраў. У час закладкі фундамэнта новага аўтабана непадалёку ад Авэліна ў 1972 годзе былі знойдзеныя прадметы керамікі бронзавага пэрыяду пад узьнікшымі ў выніку вывяржэньня вулькана старымі слаямі попелу. |
||
== Іншыя зьвесткі == |
== Іншыя зьвесткі == |
||
На вулькане |
На вулькане Вэзувіё [[Спартак]] нагалаву разьбіў войска аднаго зь [[легат]]аў [[прэтор]]а Варынія, зьнішчыў войскі двух іншых легатаў, а пасьля гэтага і войска самаго прэтора ў час [[Войны рабоў|Трэцяй вайны рабоў]]. |
||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
{{Commons |
{{Commons}} |
||
[[Катэгорыя:Геаграфія Італіі]] |
[[Катэгорыя:Геаграфія Італіі]] |
||
[[Катэгорыя:Вульканы]] |
[[Катэгорыя:Вульканы]] |
||
{{Link FA|hu}} |
|||
{{Link GA|de}} |
|||
{{Link GA|en}} |
|||
{{Link GA|fr}} |
Вэрсія ад 13:32, 23 лютага 2015
Вэзувіё (таксама Вэзувіюс, па-італьянску: Vesuvio, па-лацінску: Vesuvius) — дзейны вулькан на поўдні Італіі ў рэгіёне Кампанія непадалёку ад Нэапалю. Вышыня — 1281 мэтар (1944). Адзін з трох дзейных вульканаў Італіі, адзіны дзейны вулькан на Эўрапейскім кантынэнце. Вядомы тым, што зьнішчыў рымскі горад Пампеі ў 79 годзе. Лічыцца аднім з самых небясьпечных вульканаў сьвету.
У кратэры і на сьвежых лявавых патоках час ад часу вырываюцца вадзяныя пары і газы тэмпэратурай да 400 °C. Лява і туфы ў працэсе вывятрэньня стварылі пладародны грунт схілаў Вэзувіё. На ніжняй частцы схілаў знаходзяцца фруктовыя сады і вінаграднікі, прыблізна да вышыні 800 мэтраў — сасновы гай.
Першае дакумэнтальна зафіксаванае вывяржэньне вулькана адбылося 24 жніўня ў 79 годзе н. э.
Авэлінскае вывяржэньне каля 1740 году да н. э.
Шэраг новых археалягічных знаходак на сёньняшні дзень несумненна сьцьвярджае факт існаваньня Авэлінскага вывяржэньня Вэзувіё. Яно адбылося прыкладна ў 1740 годзе да н. э. (± 150 гадоў), дзесьці паміж 1890 і 1590 гадамі да н. э., і праходзіла ў паўночна-заходнім напрамку празь сёньняшнія мястэчкі Авэліна, Ноля і вёску Сан-Паолё-Бэль-Сыта. Навакольле Авэліна ў адлегласьці 35 кілямэтраў ад вулькана было пакрыта 50-сантымэтравам слоем попелу. У непасрэднай блізасьці вулькана таўшчыня попелавага слою дасягала нават некалькі мэтраў. У час закладкі фундамэнта новага аўтабана непадалёку ад Авэліна ў 1972 годзе былі знойдзеныя прадметы керамікі бронзавага пэрыяду пад узьнікшымі ў выніку вывяржэньня вулькана старымі слаямі попелу.
Іншыя зьвесткі
На вулькане Вэзувіё Спартак нагалаву разьбіў войска аднаго зь легатаў прэтора Варынія, зьнішчыў войскі двух іншых легатаў, а пасьля гэтага і войска самаго прэтора ў час Трэцяй вайны рабоў.
Вонкавыя спасылкі
Вэзувіё — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў