Галісія
Галісія | |
гішп. Galicia | |
Гімн | Os Pinos[d][1] |
---|---|
Агульныя зьвесткі | |
Краіна | |
Статус | аўтаномная супольнасьць |
Адміністрацыйны цэнтар | Сант’яга-дэ-Кампастэля |
Дата ўтварэньня | 28 красавіка 1981 |
Прэзыдэнт | Альбэрта Нуньес Фэіхао |
Афіцыйныя мовы | гішпанская, галісійская |
Насельніцтва (2013) | 2 765 940 (6%, 5-е месца) |
Плошча | 29 574 км² (5,8%, 7-е месца) |
Месцазнаходжаньне Галісіі | |
Мэдыя-зьвесткі | |
Часавы пас | UTC+1, UTC+2 |
Код ISO 3166-2 | ES-GA |
Афіцыйны сайт | |
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы |
Галісія (па-галісійску: Galiza, па-гішпанску: Galicia) — аўтаномная супольнасьць на паўночным захадзе Гішпаніі. Сталіца — Сант’яга-дэ-Кампастэля, найбуйнейшы горад — Віга.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У старажытнасьці тэрыторыю сучаснай Галісіі называлі «finis terrae» (край сьвятла), на якім пражывалі кельцкія плямёны галекаў. Адсюль і пайшла назва Галісія. У 136 годзе да н. э. тэрыторыя сучаснай Галісіі была заваяваная рымлянамі, аднак, дзякуючы таму, што ў гэтай частцы Гішпаніі яны мелі найменшы ўплыў, кельты не страцілі сваёй культуры. Пры імпэратары Аўгусьце Галісія склала эпархію Калецыя, затым, разам з Астурыяй вобласьць склала эпархію Астурыя і Галецыя, пры Дыяклецыяне была ўтворана правінцыя Галецыя.
Пасьля падзелу Рымскай імпэрыі, тэрыторыя Галісіі была ў 410 годзе заваявана свэвамі, стаўшы асноўным ядром іхнай дзяржавы. У 585 годзе Свэўскае каралеўства было заваявана каралём вэстготаў Леовігільдам.
У 711 годзе Пірэнэйскі паўвостраў захапілі арабы, аднак Галісія практычна не была закранутая гэтым заваяваньнем. У гарах Галісіі схаваліся шматлікія ўцекачы з поўдня, і тут паступова сфармаваліся графства на чале зь мясцовай шляхтай. Пасьля перамогі над арабамі ў 718 годзе годзе каралі Астурыі захапілі Галісію.
У 1065—1072 гадох Галісія была незалежным каралеўствам, «сталіцай» якога быў прывілеяваны горад Туй. У 1072 годзе Галісія была далучана да Кастыліі, але да канца XV стагодзьдзя ейная залежнасьць была амаль намінальнай: Галісія кіравалася сваімі сэньёрамі, як самастойнымі ўладарамі. XV стагодзьдзе адзначана узмацненьнем ўмяшаньня Кастыліі ў справы Галісіі, дзе неаднаразова ўспыхвалі народныя паўстаньні. Рэпрэсіі караля супраць галісійская шляхты (1475—1480) і пазбаўленьне ейнага права пасылаць свайго прадстаўніка ў картэсы супакоіла краіну й канчаткова пазбавілі Галісію самастойнасьці й ператварылі яе ў адну з правінцыяў гішпанскай манархіі.
Пасьля абвяшчэньня Гішпанскай рэспублікі (1931) рэспубліканцы Галісіі выпрацавалі праект галісійскай аўтаноміі, які быў ухвалены праведзеным у Галісіі рэфэрэндумам 28 чэрвеня 1936 году. Аднак стварэньню аўтаноміі Галісіі перашкодзіў фашысцкі мяцеж, які пачаўся 17—18 ліпеня 1936 году. 28 красавіка 1981 году Галісія атрымала статус аўтаномнай супольнасьці ў складзе Гішпаніі.
Эканоміка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]З галін прамысловасьці ў Галісіі найбольш разьвітыя харчовая (асабліва рыбакансэрвовая), суднабудаваньне і хімічная (нафтаперапрацоўка). Галоўныя прамысловыя цэнтры Галісіі — Віга й Ля-Каруньня. У эканоміцы Галісіі асноўнае значэньне мае аграрны сэктар. У сельскай гаспадарцы і рыбалоўстве занята больш за 50% насельніцтва раёна. Галоўная галіна сельскай гаспадаркі — мяса-малочная, жывёлагадоўля, вінаробства, плянтацыі з садавінай.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Галісія — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- ^ https://www.boe.es/eli/es-ga/l/1984/05/29/5
- ^ archINFORM (ням.) — 1994.