Перайсьці да зьместу

Звычайная вавёрка

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
(Перанакіравана з «Вавёрка звычайная»)
Звычайная вавёрка
2006 год
Клясыфікацыя
НадцарстваЭўкарыёты
ЦарстваЖывёлы
ПадцарстваСапраўдныя шматвузавыя
РазьдзелДвухбакова-сымэтрычныя
ПадразьдзелДругаснаротыя
ТыпХордавыя
ПадтыпХрыбетныя
НадклясаЧатырохногія
КлясаСысуны
ПадклясаЗьвяры
ІнфраклясаВышэйшыя зьвяры
АтрадГрызуны
ПадатрадВавёркападобныя
СямействаВавёркавыя
РодВавёркі
Падвід
беларуская звычайная вавёрка, звычайная вавёрка Кесьлера
Бінамінальная намэнклятура
Sciurus vulgaris Карл Лінэй

Звычайная вавёрка — зьвер атраду грызуноў.

Даўжыня цела 20—29 см. Даўжыня хваста 12—22 см. Вага да 420 грамаў. Мае круглаватую галаву, вялікія чорныя вочы і вушы з кутасікамі на канцах. Зімовая поўсьць мяккая і пушыстая, з бакоў і на сьпіне шэрая. Летняя поўсьць рэдкая, чырвона-бурая або рудавата-чырвоная. Жыве ў дуплах і шарападобных гнёздах (гайнах), пабудаваных на дрэвах з галінак і моху. Плоцевая сьпеласьць настае ў 9—12 месяцаў. Першы гон адбываецца ўзімку, 2-і — увесну. Цяжарнасьць доўжыцца да 40 дзён. Штогод дае 1—2 прыплоды (зрэдку 3) па 4—6 (да 12 дзіцянятаў). Корміцца жалудамі, арэхамі, насеньнем хвоі і елкі, грыбамі, ягадамі, часам вусякамі і яйкамі птушак. На зіму запасае ежу. У галодныя гады жывіцца пупышкамі хвойных дрэваў і перасяляецца ў пошуку корму. Зьяўляецца прадметам промыслу і паляваньня. Водзіцца ў Эўразіі[1].

У Беларусі звычайная вавёрка сустракаецца паўсюдна. Найбольш у сярэдняй паласе. Жыве пераважна ў субарах, яловых і ялова-шыракалістых лясах. На Палесьсі часта сустракалася ў дубова-грабовых лясах і дубровах, радзей у алешніках і чыстых хваёвых лясах. На поўначы Беларусі сустракаўся падвід беларуская звычайная вавёрка, на поўдні — звычайная вавёрка Кесьлера. Пераважная большасьць звычайных вавёрак Беларусі — бурахвосткі, ёсьць чырванахвосткі, часам шэрахвосткі і цемнахвосткі. У Берасьцейскай і Гомельскай абласьцях 1-ы гон у лютым, 2-і — у красавіку-траўні. На поўначы Беларусі гон пачынаецца пазьней. За 1931—1975 гады ў Беларусі нарыхтавалі 4,16 млн шкурак звычайнай вавёркі: у сярэднім па 207 300 за год у 1931—1939 гадах, 96 600 у 1945—1969 гадах, 49 200 у 1970—1975 гадах. У 1976—1980 гадах нарыхтоўвалі па 50—70 тыс. штогод. У 1983 годзе сярэднегадавая колькасьць у лясах Беларусі складала 150—350 тысячаў асобін[1]. У 2013 годзе паляваньне на звычайную вавёрку дазвалялася зь лістапада па студзень. У сьветлы час содняў дапускалася паляваньне з сабакамі і выкарыстаньнем наразной паляўнічай зброі калібру 5,6 мм з дульнай энэргіяй кулі да 1500 джоўляў або гладкарульнай паляўнічай зброі з патронамі са шротам. Таксама дазвалялася выкарыстаньне пастак і капканаў № 0—3[2].

  1. ^ а б Алег Фядосаў. Вавёрка звычайная // Энцыкляпэдыя прыроды Беларусі ў 5 тамах / гал.рэд. Іван Шамякін. — Менск: Беларуская савецкая энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 1983. — Т. 1. Ааліты — Гасьцінец. — С. 391. — 575 с. — 10 000 ас.
  2. ^ Пачалося паляваньне на вавёрак // Зьвязда : газэта. — 6 лістапада 2013. — № 210 (27575). — С. 2. — ISSN 1990-763x.