Аляксандар Вайтовіч

	Аляксандар Вайтовіч
	па-беларуску: Аляксандр Паўлавіч Вайтовіч
	; Аляксандар Паўлавіч Вайтовіч, 2005
Старшыня Савету Рэспублікі Нацыянальнага сходу РБ
	19 сьнежня 2000 — 28 ліпеня 2003
Прэзыдэнт:	Аляксандар Лукашэнка
Папярэднік:	Павал Шыпук
Наступнік:	Генадзь Навіцкі
Прэзыдэнт Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі
	травень 1997 — студзень 2001
Прэзыдэнт:	Аляксандар Лукашэнка
Папярэднік:	Леанід Сушчэня
Наступнік:	Міхаіл Мясьніковіч
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	5 студзеня 1938 (86 гадоў); ; в. Рачкевічы, Капыльскі раён, Менская вобласьць, БССР
Дзеці:	сын
Адукацыя:	Фізычны факультэт БДУ;

Алякса́ндар Па́ўлавіч Вайто́віч (5 студзеня 1938, в. Рачкевічы, Капыльскі раён, Менская вобласьць) — беларускі акадэмік, фізык, палітык.

Прэзыдэнт Нацыянальнай акадэміі навук (НАН) Рэспублікі Беларусь (1997—2001), Старшыня Рады Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь (19.12.2000 — 28.07.2003 г.), Старшыня Міжпарлямэнцкай Асамблеі ЭўрАзЭС (2001—2002), намесьнік Старшыні Міжпарлямэнцкай Асамблеі СНД (2001—2002), удзельнік прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі 2006 году, лідэр Міжнароднага грамадзкага руху «Супрацоўніцтва і прагрэс» (з студзеня 2007 году), старшыня рэспубліканскага грамадзкага аб’яднаньня (РГА) «Прававая ініцыятыва» (з лютага 2007 году); доктар фізыка-матэматычных навук (1979), прафэсар (1985), чалец-карэспандэнт (1986), акадэмік (1996) НАН Беларусі, сапраўдны чалец Эўрапейскай акадэміі навук, мастацтваў і славеснасьці (1995).

Біяграфія

Аляксандар Вайтовіч нарадзіўся 5 студзеня 1938 году ў вёсцы Рачкевічы Капыльскага раёну Менскай вобласьці. Скончыў фізычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту (1960). Затым 32 гады працаваў у Інстытуце фізыкі Акадэміі навук, мінуў шлях ад малодшага навуковага супрацоўніка да намесьніка дырэктара па навуковай працы. Затым быў дырэктарам Інстытуту малекулярнай і атамнай фізыкі Акадэміі навук Беларусі. У 1968 годзе абараніў кандыдацкую дысэртацыю «Газавы аптычны квантавы генэратар з сэлектыўнымі стратамі» і стаў кандыдатам фізыка-матэматычных навук. У 1979 годзе стаў доктарам фізыка-матэматычных навук (дысэртацыя «Магнітааптычныя эфэкты ў газавых лазерах»).

У траўні 1997 году таемным галасаваньнем быў абраны прэзыдэнтам Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі.

У сьнежні 2000 году па прапанове прэзыдэнта Беларусі А. Г. Лукашэнкі абраны Старшынём Рады Рэспублікі Нацыянальнага сходу Беларусі II скліканьня.

28 ліпеня 2003 году Аляксандар Лукашэнка адклікаў Аляксандра Вайтовіча з паста сьпікера верхняй палаты парлямэнта, пасьля чаго той перайшоў у апазыцыю і пачаў заяўляць аб дыктатуры, нелегітымнасьці прэзыдэнта і да т. п.

Зь лістапада 2003 па цяперашні час зьяўляецца загадчыкам лябараторыі Інстытуту малекулярнай і атамнай фізыкі НАН Беларусі. Удзельнічаў у выбарах прэзыдэнта Беларусі 2006 году, аднак сышоў з выбарчай гонкі, ня здолеўшы сабраць неабходныя для рэгістрацыі 100 тысячаў подпісаў, пры гэтым заклікаў іншых апазыцыйных кандыдатаў рушыць усьлед яго прыкладу. Прымаў удзел у акцыях пратэсту на Кастрычніцкай плошчы.

У верасьні 2006 году зьвярнуўся з адчыненым лістом да прэм’ер-міністра Сідорскага з просьбай прыняць на сябе паўнамоцтвы прэзыдэнта «з-за нелегітымнасьці Аляксандра Лукашэнкі».

Арганізаваў і ўзначаліў шэраг невялікіх арганізацый: «За справядлівыя выбары» (2004), Міжнародны грамадзкі рух «Супрацоўніцтва і Прагрэс» (2007).

Мае дзяржаўныя ўзнагароды:

Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь (1996),
Ордэн «Знак Пашаны» (1981),
Ордэн Францішка Скарыны (1998),

Працы: 25 вынаходзтваў, больш 200 навуковых прац, у тым ліку:

Магнітаоптыка газавых лазераў. Мн., 1984;
Лазеры з анізатропнымі рэзанатарамі. Мн., 1990 (сумесна з У. Н. Севярыковым).

Жанаты, мае сына.

Вынятка

…Праблема складаецца ў тым, што гэта ўсё былыя плюс пэнсыянеры, якія вельмі пасьпяхова гадамі сядзелі ля кармушкі Лукашэнкі. Вайтовічы, Краўчанкі гэтыя, Казуліны і іншыя, яны ж рохкалі пры кармушцы Лукашэнкі, адужэлі, усталі на ногі, пракраліся або занялі проста здрадлівую пазыцыю…

Аляксандар Лукашэнка, 20 чэрвеня 2004 году

…Адносна Вашых абразьлівых і лжывых заяў на мой адрас адкажу коратка: не, няма і няма. Не «рохкаў пры кармушцы Лукашэнка» і не карыстаўся ёю, «адужэў і ўстаў на ногі» без усякай Вашай дапамогі (яшчэ ў той час, калі Вас за межамі арганізацый, дзе Вы працавалі, ніхто ня ведаў), не «краў», не «займаў здрадлівай пазыцыі», не «уставаў у апазыцыю», не рабіў «дурасьць за дурасьцю». За ўсе грошы, якія я атрымліваў, працуючы ў акадэміі і ў Радзе Рэспублікі, распісваўся, так што лёгка падлічыць, колькі меў гэтых грошай; у акадэміі атрымліваў больш, чым працуючы ў Радзе Рэспублікі!..

Аляксандар Вайтовіч, 28 верасьня 2004 году [1]

Папярэднік Леанід Сушчэня	Прэзыдэнт Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі травень 1997 – студзень 2001	Наступнік Міхаіл Мясьніковіч
Папярэднік Павал Шыпук	Старшыня Савету Рэспублікі Нацыянальнага сходу РБ 19 сьнежня 2000 – 28 ліпеня 2003	Наступнік Генадзь Навіцкі

Публікацыі

Вонкавыя спасылкі