Царква Ўшэсьця Гасподняга (Мазалава)

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Ўшэсьця Гасподняга
Ушэсьценская царква, праект А. Мельнікава
Краіна	Беларусь
Вёска	Мазалава
Каардынаты	53°58′44″ пн. ш. 31°34′20″ у. д.
Канфэсія	праваслаўе і Беларускі экзахат
Эпархія	Магілёўская япархія
Архітэктурны стыль	клясыцыстычная архітэктура[d]
Аўтар праекту	Аўраам Мельнікаў[d]
Дата заснаваньня	1799
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Царква Ўшэсьця Гасподняга на мапе Беларусі Царква Ўшэсьця Гасподняга
Царква Ўшэсьця Гасподняга на Вікісховішчы

Царква Ўшэсьця Гасподняга — помнік архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдьзяў у Мазалаве. Знаходзіцца заходняй ускраіне вёскі. Дзее. Твор архітэктуры клясыцызму, мастацкае аблічча якога пацярпела ад надбудовы купалоў-цыбулінаў. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Царква па маскоўскай перабудове

Мураваную царкву пры Мазалаўскім манастыры збудавалі ў 1799 годзе на сродкі графіні Чарнышовай. У 1827—1832 гадох яе перабудавалі паводле праекту архітэктара Аўрама Мельнікава.

За савецкім часам манастыр зачынілі. У 1991 годзе адзіны захаваны ад манастыра будынак Ушэсьценскай царквы перадалі прыходу Беларускага экзархату Маскоўскага патрыярхату. У 2007 годзе царкву ўнесьлі ў сьпіс гістарычна-культурных каштоўнасьцяў. У 2010-я гады ў выніку рэканструкцыі над дахам будынка паставілі вялікі купал-цыбуліну.

Архітэктура

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта крыжова-купальная базыліка з паўцыркульнай апсыдай. Галоўнай вэртыкальнай дамінантай будынка ёсьць 2-ярусная (цыліндар на чацьверыку) вежа-званіца з купалам. Праз кароткую трапезную яна злучаецца з асноўным квадратным у пляне аб’ёмам, завершаным цыліндрычным сьветлавым барабанам з сфэрычным купалам. Кампазыцыя асноўнага аб’ёму 2-ярусная: высокія прастакутныя аконныя праёмы 1-га яруса вылучаюцца на руставаным фоне фасадаў, 2-га — амаль квадратныя. Раней галоўны і бакавыя ўваходы вылучаліся 4-калённымі клясычнымі портыкамі янічнага ордэра. Фасады падзяляюцца пілястрамі і прафіляваным карнізам, выкарыстоўвалася скульптура.

Усярэдзіне падзялаецца 4 слупамі на 3 нэфы, перакрытыя крыжовымі скляпеньнямі на падпружных арках. Пры ўваходзе хоры. Захоўваўся абраз «Маці Божая», прывезены з Чарнігаўшчыны і падараваны графіняй Чарнышовай.

Літаратура

• Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.— 653 с.: іл. ISBN 978-985-11-0389-4.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  513Г000515

Царква Ўшэсьця Гасподняга (Мазалава) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў