Трнава
Трнава | |||||
Trnava | |||||
![]() Вежа ў гістарычным цэнтры Трнавы | |||||
| |||||
Першыя згадкі: | 1211 | ||||
Краіна: | Славаччына | ||||
Край: | Трнаўскі край | ||||
Мэр: | Уладзімер Бутка | ||||
Плошча: | 71,5 км² | ||||
Вышыня: | 146 м н. у. м. | ||||
Насельніцтва (2021) • колькасьць: • шчыльнасьць: |
63,194 883/км² | ||||
Часавы пас: • летні час: |
UTC+1 UTC+2 | ||||
Тэлефонны код: | 0 33 | ||||
Паштовы індэкс: | 917 00 | ||||
Аўтамабільны код: | TT | ||||
Геаграфічныя каардынаты: | 48°22′ пн. ш. 17°35′ у. д. / 48.367° пн. ш. 17.583° у. д.Каардынаты: 48°22′ пн. ш. 17°35′ у. д. / 48.367° пн. ш. 17.583° у. д. | ||||
Трнава на мапе Славаччыны ![]() ![]() Трнава | |||||
![]() | |||||
https://www.trnava.sk |
Трна́ва (па-славацку: Trnava, па-нямецку: Tyrnau, па-вугорску: Nagyszombat) — горад у заходняй Славаччыне, разьмешчаны на рацэ Трнаўка ля паўднёвых схілаў Малых Карпатаў. Трнава — рэзыдэнцыя арцыбіскупа, і таму яе часта называюць славацкім Рымам. Насельніцтва каля 63 тыс. чалавек. Трнава — цэнтар аднайменнага краю.
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Першы раз невялікае земляробчае паселішча Трнава згадваецца ў 1211 годзе ў лісьце эстэргомскага арцыбіскупа. Трнава першая на тэрыторыі Славаччыны атрымала магдэбурскае права, у 1238 яго дараваў вугорскі князь Бэла IV. У XIII ст. у Трнаве была пабудаваная даволі сучасная і вялікая цьвердзь. Пра важнасьць Трнавы сьведчыць той факт, што менавіта там вугорскія каралі сустракаліся з каралямі іншых краінаў. Значнасьць Трнавы яшчэ болей замацавалася ў XVI ст., калі Эстэргомскае арцыбіскупства, ратуючыся ад туркаў, пераехала сюды. Такім чынам Браціслава стала адміністрацыйнай сталіцай Вугоршчыны, а Трнава — рэлігійнай. У 1635 годзе кардынал Пэтэр Пазмань заснаваў Трнаўскі ўнівэрсытэт (першы ў Вугоршчыне), які ў 1777 годзе паводле загаду імпэратрыцы Марыі Тэрэзіі пераехаў у Буду і гэтак стаў Будапэшцкім унівэрсытэтам.
У 1787 славацкі філёляг і каталіцкі сьвятар Антон Бэрналак кадыфікаваў першы варыянт літаратурнай славацкай мовы, заснаваны на трнаўска-падгорскім дыялекце, на якім размаўлялі ў Трнаве.
Пасьля стварэньня Чэхаславаччыны ў 1918 Трнава стала адным з прамысловых цэнтраў Славаччыны і застаецца ім і зараз.