Трнава

	Трнава
	Trnava
	; Вежа ў гістарычным цэнтры Трнавы
Герб Трнава	Сьцяг Трнава
Першыя згадкі:	1211
Краіна:	Славаччына
Край:	Трнаўскі край
Мэр:	Уладзімер Бутка
Плошча:	71,5 км²
Вышыня:	146 м н. у. м.
Насельніцтва (2021); • колькасьць:; • шчыльнасьць:	; 63,194; 883/км²
Часавы пас:; • летні час:	UTC+1 ; UTC+2
Тэлефонны код:	0 33
Паштовы індэкс:	917 00
Аўтамабільны код:	TT
Геаграфічныя каардынаты:	48°22′ пн. ш. 17°35′ у. д. / 48.367° пн. ш. 17.583° у. д.Каардынаты: 48°22′ пн. ш. 17°35′ у. д. / 48.367° пн. ш. 17.583° у. д.
	Трнава на мапе Славаччыны Трнава
	Галерэя здымкаў у Wikimedia Commons
	https://www.trnava.sk

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Трнава (неадназначнасьць).

Трна́ва (па-славацку: Trnava, па-нямецку: Tyrnau, па-вугорску: Nagyszombat) — горад у заходняй Славаччыне, разьмешчаны на рацэ Трнаўка ля паўднёвых схілаў Малых Карпатаў. Трнава — рэзыдэнцыя арцыбіскупа, і таму яе часта называюць славацкім Рымам. Насельніцтва каля 63 тыс. чалавек. Трнава — цэнтар аднайменнага краю.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Першы раз невялікае земляробчае паселішча Трнава згадваецца ў 1211 годзе ў лісьце эстэргомскага арцыбіскупа. Трнава першая на тэрыторыі Славаччыны атрымала магдэбурскае права, у 1238 яго дараваў вугорскі князь Бэла IV. У XIII ст. у Трнаве была пабудаваная даволі сучасная і вялікая цьвердзь. Пра важнасьць Трнавы сьведчыць той факт, што менавіта там вугорскія каралі сустракаліся з каралямі іншых краінаў. Значнасьць Трнавы яшчэ болей замацавалася ў XVI ст., калі Эстэргомскае арцыбіскупства, ратуючыся ад туркаў, пераехала сюды. Такім чынам Браціслава стала адміністрацыйнай сталіцай Вугоршчыны, а Трнава — рэлігійнай. У 1635 годзе кардынал Пэтэр Пазмань заснаваў Трнаўскі ўнівэрсытэт (першы ў Вугоршчыне), які ў 1777 годзе паводле загаду імпэратрыцы Марыі Тэрэзіі пераехаў у Буду і гэтак стаў Будапэшцкім унівэрсытэтам.

У 1787 славацкі філёляг і каталіцкі сьвятар Антон Бэрналак кадыфікаваў першы варыянт літаратурнай славацкай мовы, заснаваны на трнаўска-падгорскім дыялекце, на якім размаўлялі ў Трнаве.

Пасьля стварэньня Чэхаславаччыны ў 1918 Трнава стала адным з прамысловых цэнтраў Славаччыны і застаецца ім і зараз.

Гарады-пабрацімы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]