943: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма апісаньня зьменаў
Радок 1: Радок 1:
== Падзеі ==
{{Навігацыя для году|943}}
<толькі ўключыць>
{{Год у іншых календарох|943}}


=== Па месцы ===

==== Візантыйская імперыя ====

* Вясна &#x2013; У саюзе з [[Кіеўскай|Русьсю]] венгерскае войска здзяйсняе набегі на [[Мэзію]] і [[Фракію (тэма)|Фракію]]. Імператар [[Раман I Лекапенос|Раман I]] купляе мір і згаджаецца плаціць штогадовую [[даніну]] (грошы на абарону) [[Венгерскаму княству|венграм]].<ref>Браян Тод Кэры (2012) . ''Дарога ў Манцыкерт – Біянцыйская і ісламская вайна (527–1071)'', с. 81. {{ISBN|978-184884-215-1}}.</ref> Яго межы цяпер «абароненыя» на [[Балканы|Балканскім паўвостраве]], Раман пасылае [[Візантыйская імперыя|Візантыйскі]] экспедыцыйны корпус (80 000 чалавек) на чале з генералам [[Джонам Куркуасам]] (яго галоўнакамандуючым) для ўварвання ў паўночную [[Месапатамію]] (сучасны [[Ірак]]).

==== Еўропа ====

* [[Каспійскія паходы русаў#Рэйд 943 г.|Каспійскія паходы русаў]]: Русь пад кіраўніцтвам [[Варагі|варажскага]] князя [[Ігара Кіеўскага|Ігара I Кіеўскага]] плыве ўверх [[Кура (Каспійскае мора)|рака Кура]], глыбока ў [[Каўказ]], і разбіць войскі [[Дынастыі Саларыдаў|Саларыдаў]] кіраўніка [[Марзубана ібн Мухамеда]]. Яны захопліваюць горад-крэпасць [[Барда, Азербайджан|Барда]] (сучасны [[Азербайджан]]).
* [[Бітва пры Вельсе]]: сумеснае войска [[Герцагства Баварыя|Баварыя]]–[[Карантанцы|Карантанія]] на чале з [[Бертольдам, герцагам Баварыі|Бертольдам]] (герцагам Баварыі) перамагае венграў каля [[Вельса]] ([[Верхняя Аўстрыя]]), на якіх напалі на пераправе праз [[Энс (рака)|Энс]] у [[Энс (горад)|Энсбург]].<ref>Чарльз Р. Боўлус. «Бітва пры Лехфілдзе і яе наступствы, жнівень 955 г.: канец эпохі перасяленняў на лацінскім Захадзе». Эшгейт (2006), с. 145.</ref>

==== Англія ====

* Кароль [[Эдмунд I]] спусташае [[Каралеўства Стратклайд|Стратклайд]] і перамагае шатландскага караля [[Канстанціна II Шатландскага|Канстанціна II]], які валадарыў як кароль [[Каралеўства Альба|Альба]] з [[900]]. Канстанцін, кіраўнік «піктаў і шатландцаў», адракаецца ад прастола, каб уступіць у [[манастыр]] і перадае кантроль над сваім каралеўствам свайму стрыечнаму брату [[Малькальму I Шатландскаму|Малькальму I]].<ref>Вулф, «Піктленд да Альба'', с. 175; Андэрсан, «Раннія крыніцы», стар. 444-448; Браўн, «Канстанцін&nbsp;II».''</ref>
* [[Траецкі мост (Кроўленд)|Траецкі мост]] у [[Кроўленд]], [[Лінкольншыр]] апісаны ў «Хартыі Эдрэда».<ref name="wheeler">Цытуецца ў {{cite book|first=W.H.|last=Wheeler|title=Гісторыя балот Паўднёвага Лінкальншыра|edition=2|year=1896|publisher=J.M.Newcomb|location=Boston|page=313}}</ref>

</onlyinclude>

== Нараджэнне ==

* [[Даян Цзіньсюань]], кітайскі [[Дзэн|дзэн-будыст]] манах (пам. [[1027]])
* [[Эдгар Мірны|Эдгар I]] ('''Мірны'''), кароль [[Англійскага каралеўства|Англіі]] (прыкладная дата)
* [[Эма Парыжская, герцагіня Нармандыі|Эма Парыжская]], жонка герцагіні [[Герцагства Нармандыі|Нармандыі]] (пам. [[968]])
* [[Ібн Зура]], абасідскі [[Фізіка ў сярэднявечным ісламскім свеце|лекар]] і філосаф (пам. [[1008]])
* [[Мацільда Французская|Мацільда]], каралева-консорт [[Бургундыі]] (прыкладная дата)

== Смерці ==

* [[23 лютага]]
** [[Давід I Кларджэці|Давід I]], князь [[Княства Тао-Кларджэці|Тао-Кларджэці]] ([[Грузія (краіна)|Грузія]])
** [[Герберт II, граф Вермандуа|Герберт II]], франкскі [[Шляхта|дваранін]]
* [[26 лютага]] &#x2013; [[Muirchertach mac Néill]], кароль [[Northern Uí Néill|Ailech]] ([[Ірландыя]])
* [[16 сакавіка]] &#x2013; [[Пі Гуанье]], канцлер [[Уюэ]] (нар. [[877]])
* [[30 сакавіка]] &#x2013; [[Лі Бянь]], імператар [[Паўднёвага Тан]] (нар. [[889]])
* [[6 красавіка]]
** [[Лю Чуран]], кітайскі генерал (нар. [[881]])
** [[Наср II]], эмір Саманідаў (нар. [[906]])
* [[10 красавіка]] &#x2013; [[Ландульф I Беневента|Ландульф I]], князь [[Герцагства Беневента|Беневента]] і [[Княства Капуа|Капуа]] ([[Італія]])
* [[15 красавіка]] &#x2013; [[Лю Бінь (Паўднёвая Хань)|Лю Бінь]], імператар [[Паўднёвая Хань]] (нар. [[920]])
* [[18 красавіка]] &#x2013; [[Фудзівара но Ацутада]], японскі дваранін (нар. 906)
* [[4 ліпеня]] &#x2013; [[Тэджо з Гарё|Ван Кон]], заснавальнік [[Гарэ]] ([[Карэя]]) (нар. 877)
* [[26 ліпеня]] &#x2013; [[Прынц Мотаёсі|Мотаёсі]], японскі дваранін і [[Японскі паэт|паэт]] (нар. [[890]])
* [[8 лістапада]] &#x2013; [[Імператрыца Лю (жонка Лі Маачжэня)|Лю]], імператрыца [[Ці (дзяржава Лі Маачжэнь)|Ці]] ([[Дзесяць Каралеўстваў]]) (нар. 877)
* [[Цао Чжунда]], чыноўнік і канцлер Уюэ (нар. [[882]])
* [[Гагік I Васпураканскі]], армянскі цар (або [[936]])
* [[Лю Хунгаа]], канцлер Паўднёвай Хань (нар. [[923]])
* [[Сінан ібн Сабіт]], персідскі лекар (нар. [[880]])
* [[Urchadh mac Murchadh]], кароль [[Maigh Seóla]] (Ірландыя)
* [[Сюй Цзе (Паўднёвы Тан)|Сюй Цзе]], кітайскі афіцэр і канцлер (нар. [[868]])
* [[Чжан Юсянь]], лідэр кітайскіх паўстанцаў (прыкладная дата)
{{Навігацыя для году|943}}
== Падзеі ==
== Падзеі ==
* [[Малькальм І Шатландзкі]] стаў каралём
* [[Малькальм І Шатландзкі]] стаў каралём

Вэрсія ад 02:25, 28 сакавіка 2024

Падзеі

<толькі ўключыць>

Па месцы

Візантыйская імперыя

Еўропа

Англія


Нараджэнне

Смерці

Гады
940 · 941 · 942 — 943 — 944 · 945 · 946
Дзесяцігодзьдзі
920‑я · 930‑я — 940‑я — 950‑я · 960‑я
Стагодзьдзі
IX ст. — X стагодзьдзе — XI ст.

Падзеі

Нараджэньні

Сьмерці

  1. ^ Браян Тод Кэры (2012) . Дарога ў Манцыкерт – Біянцыйская і ісламская вайна (527–1071), с. 81. ISBN 978-184884-215-1.
  2. ^ Чарльз Р. Боўлус. «Бітва пры Лехфілдзе і яе наступствы, жнівень 955 г.: канец эпохі перасяленняў на лацінскім Захадзе». Эшгейт (2006), с. 145.
  3. ^ Вулф, «Піктленд да Альба, с. 175; Андэрсан, «Раннія крыніцы», стар. 444-448; Браўн, «Канстанцін II».
  4. ^ Цытуецца ў  Wheeler, W.H. Гісторыя балот Паўднёвага Лінкальншыра. — 2. — Boston: J.M.Newcomb, 1896. — P. 313.