Мастацкая выдумка
Вы́думка — від мастацкага твору, пераважна наратыўнага, які прадстаўляе альбо выдуманыя пэрсанажы, падзеі, мясьціны, альбо ў выдуманых абставінах. У вузкім сэнсе «выдумка» азначае пісьмовую прозу — раманы, навэлі, апавяданьні; у шырэйшым — ахоплівае таксама ілюстраваныя наратывы любых формаў: тэатральныя прадстаўленьні, фільмы, тэлеперадачы, радыёпастановы, коміксы, ролевыя і відэагульні.
Гістарычна мастацкая выдумка ўзьнікла як спосаб перадачы мітаў, легендаў і народных казак, якія служылі дзеля тлумачэння складаных зьяваў прыроды і сацыяльных стасункаў. У Старажытнай Грэцыі, напрыклад, міты пра багоў і героеў былі спосабам асэнсаваньня сьвету і адначасна натхненьнем дзеля разьвіцьця літаратуры і драмы. З разьвіцьцём культуры і навукі мастацкая выдумка ўсё больш улучала ў сябе элемэнты інтэлектуальных экспэрымэнтаў, што асабліва яскрава выявілася ў эпоху Асьветніцтва і пазьней у эпоху рамантызму.
У сучасным сьвеце мастацкая выдумка выконвае мноства функцыяў. Яна служыць сродкам эмацыйнага ўзьдзеяньня, інструмэнтам дзеля вывучэньня этычных і філязофскіх праблемаў, а таксама прасторай для самарэалізацыі аўтараў. Праз фантазію і ўяўленьне аўтары дасьледуюць пытаньні маралі, тэхналягічнага прагрэсу, сацыяльных канфліктаў і чалавечай прыроды. Асобныя жанры, напрыклад, навуковая фантастыка і фэнтэзі, даюць магчымасьць уявіць альтэрнатыўныя сьветы і мадэлі ўладкаваньня грамадзтва.
Мастацкая выдумка фармуе ўяўленьні пра сьвет, вучыць асэнсоўваць уласны досьвед. Праз мастацкую выдумку грамадзтва ня толькі перажывае эстэтычнае задавальненьне, але і набывае здольнасьць разважаць аб складаных аспэктах жыцьця, шукаючы адказы на галоўныя пытаньні існаваньня. На мастацкую выдумку нельга спасылацца ў пытаньнях гісторыі, фактаў і верагоднасьці.
| Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |