Марыя Жыдовіч

Марыя Жыдовіч
	Марыя Жыдовіч; лац. Maryja Žydovič
Дата нараджэньня	19 кастрычніка 1906
Месца нараджэньня	Дукора, Ігуменскі павет, Менская губэрня, Расейская імпэрыя;
Дата сьмерці	12 лістапада 1977 (71 год)
Месца вучобы	МДПІ (1938); Дукорская сярэдняя школа[d]; Магілёўскае Беларускае дзяржаўнае педагагічнае вучылішча фізічнага выхавання[d] (1930); Уральскі дзяржаўны ўнівэрсытэт імя А. М. Горкага[d];
Занятак	навукоўца, мовазнаўка
Навуковая сфэра	мовазнаўства, дыялекталёгія
Месца працы	БДУ;
Вядомая як	дасьледніца гаворак Цэнтральнай Беларусі
Навуковая ступень	Доктарка філялягічных навук (1958)
Узнагароды

Марыя Андрэеўна Жыдовіч (19 кастрычніка 1906, Дукора, Ігуменскі павет, Менская губэрня, цяпер Пухавіцкі раён, Менская вобласьць, Беларусь — 12 лістапада 1977, Менск, Беларусь) — беларуская мовазнаўца. Доктарка філялягічных навук (1958), прафэсарка (1960)^[1]. Заслужаная дзяячка навукі БССР (1971)^[2].

Жыцьцяпіс

Скончыла Менскі пэдагагічны тэхнікум (1930). Працавала пэдагогіцай у Бярозаўскай сярэдняй школе Хоцімскага раёну. У 1934 годзе паступіла на філялягічны факультэт Менскага пэдагагічнага інстытуту, затым скончыла асьпірантуру Ўральскага ўнівэрсытэту^[3]. У 1943 годзе прызначаная выкладніцай беларускай мовы БДУ, які працаваў на станцыі Сходня пад Масквой. З 1944 года дацэнтка катэдры беларускай мовы БДУ, у 1951—1953 гадах — дэканка філялягічнага факультэту БДУ^[4].

Памерла 12 лістапада 1977 году ў Менску. Пахаваная на Паўночных могілках^[5].

Дзейнасьць

У 1957 годзе выдала падручнік «Курс сучаснай беларускай мовы: Марфалёгія». У 1958 годзе абараніла доктарскую дысэртацыю «Іменнае скланеньне ў беларускай мове: Назоўнік. Ч. 1. Адзіночны лік»^[6].

У 1958 годзе стала першай у Беларусі жанчынай-доктаркай філялягічных навук^[7].

Дасьледавала гаворкі Цэнтральнай Беларусі^[8].

Публікацыі

• Праграма па вывучэнню беларускіх гаворак і збіранню звестак для складання дыялекталагічнага атласа беларускай мовы / Акадэмія навук Беларускай ССР, Інстытут мовы, літаратуры і мастацтва; [пад рэд. М. Жыдовіч], 1950.

• Курс сучаснай беларускай мовы: Марфалогія, Менск, 1957.

• Бібліяграфічны ўказальнік літаратуры па беларускаму мовазнаўству / Беларус. дзярж. ун-т імя У. Леніна, Ін-т мовазнаўства АН БССР; Склад. М. А. Жыдовіч і інш., 1960.

• Назоўнік у беларускай мове: [у 2 ч.] / М. А. Жыдовіч.

• Матэрыялы для слоўніка мінска-маладзечанскіх гаворак / Міністэрства вышэйшай, сярэдняй спецыяльнай і прафесіянальнай адукацыі БССР, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт імя У. І. Леніна; [укладальнікі: М. А. Жыдовіч і інш.]; пад рэдакцыяй М. А. Жыдовіч, 1970.

• Матэрыялы для слоўніка мінска-маладзечанскіх гаворак / Міністэрства вышэйшай, сярэдняй спецыяльнай і прафесіянальнай адукацыі БССР, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт імя У. І. Леніна; [укладальнікі: М. А. Жыдовіч і інш.]; пад рэдакцыяй М. А. Жыдовіч, 1974.

• Матэрыялы для слоўніка мінска-маладзечанскіх гаворак / [укладальнікі: М. А. Жыдовіч і інш.]; пад рэдакцыяй М. А. Жыдовіч, 1977.

Крыніцы

^ Жыдовіч Марыя Андрэеўна // Прафесары і дактары навук Беларускага дзяржаўнага універсітэта, 1921—2001. — Минск, 2001. — С. 98—99.
^ Беларуская энцыклапедыя. Т. 6. — Мн., 1998. — С. 463.
^ Жыдовіч Марыя Андрэеўна / Н. С. Мажэйка // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: у 5 т. — Мінск, 1985. — Т. 2. — С. 454.
^ Прыгодзіч М. Р. Яна была першай // Беларускае слова на скрыжалях гісторыі: матэр. навук. чытанняў, прысвеч. 100-годдзю з дня нарадж. праф. М. А. Жыдовіч (Мінск, 19.10.2006). — Мінск, 2007. — С. 3-6.
^ Жыдовіч Марыя Андрэеўна // Прафесары і дактары навук Беларускага дзяржаўнага універсітэта, 1921—2001. — Менск, 2001. — С. 98—99.
^ Беларуская энцыклапедыя. Т. 6. — Мн., 1998. — С. 463.
^ Прыгодзіч М. Р. Яна была першай // Беларускае слова на скрыжалях гісторыі: матэр. навук. чытанняў, прысвеч. 100-годдзю з дня нарадж. праф. М. А. Жыдовіч (Мінск, 19.10.2006). — Мінск, 2007. — С. 3-6.
^ Жыдовіч Марыя Андрэеўна / Н. С. Мажэйка // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: у 5 т. — Мінск, 1985. — Т. 2. — С. 454.

[1] Жыдовіч Марыя Андрэеўна // Прафесары і дактары навук Беларускага дзяржаўнага універсітэта, 1921—2001. — Минск, 2001. — С. 98—99.

[2] Беларуская энцыклапедыя. Т. 6. — Мн., 1998. — С. 463.

[3] Жыдовіч Марыя Андрэеўна / Н. С. Мажэйка // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: у 5 т. — Мінск, 1985. — Т. 2. — С. 454.

[4] Прыгодзіч М. Р. Яна была першай // Беларускае слова на скрыжалях гісторыі: матэр. навук. чытанняў, прысвеч. 100-годдзю з дня нарадж. праф. М. А. Жыдовіч (Мінск, 19.10.2006). — Мінск, 2007. — С. 3-6.

[5] Жыдовіч Марыя Андрэеўна // Прафесары і дактары навук Беларускага дзяржаўнага універсітэта, 1921—2001. — Менск, 2001. — С. 98—99.

[6] Беларуская энцыклапедыя. Т. 6. — Мн., 1998. — С. 463.

[7] Прыгодзіч М. Р. Яна была першай // Беларускае слова на скрыжалях гісторыі: матэр. навук. чытанняў, прысвеч. 100-годдзю з дня нарадж. праф. М. А. Жыдовіч (Мінск, 19.10.2006). — Мінск, 2007. — С. 3-6.

[8] Жыдовіч Марыя Андрэеўна / Н. С. Мажэйка // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: у 5 т. — Мінск, 1985. — Т. 2. — С. 454.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]