Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі (Празарокі)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі
Краіна	Беларусь
Вёска	Празарокі
Каардынаты	55°17′48″ пн. ш. 28°13′09″ у. д.
Канфэсія	Каталіцкая царква і каталіцтва
Эпархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	нэараманскі стыль
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі на мапе Беларусі Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі
Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі на Вікісховішчы

Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі — помнік архітэктуры канца XIX — пачатку XX стагодзьдзя ў Празароках. Знаходзіцца ў паўночнай частцы колішняга мястэчка пад адрасам вуліца Вакзальная, 13. Дзее. Твор архітэктуры нэараманскага стылю. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Касьцёл, да 1939 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Першы драўляны касьцёл у Празароках збудавалі ў 1698 годзе з фундацыі полацкага падкаморыя Ю. Шчыта. Пры ім дзеяў кляштар францішканаў.

У пачатку XVIII ст. кляштарны комплекс згарэў. У 1721 годзе на яго месцы смаленскі падхаружы Павал Корсак фундаваў новыя касьцёл і кляштар

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Празарокі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. Аднак па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1832 годзе расейскія ўлады ліквідавалі кляштар.

Чарговы пажар 14 жніўня 1892 году зьнішчыў драўляны касьцёл. У лістападзе таго ж году парафіяне атрымалі дазвол віленскага губэрнатара на аднаўленьне плябаніі і будаваньне часовага малітоўнага памяшканьня, а ў 1896 годзе — на будаваньне новага касьцёла. Мураваны касьцёл збудавалі ў 1899—1907 гадох.

Найноўшы час

У 1950 годзе савецкія ўлады зачынілі касьцёл. 29 чэрвеня 1989 году будынак касьцёла вярнулі каталікам.

Архітэктура

Помнік архітэктуры нэараманскага стылю. Гэта 3-нэфавая базыліка зь 5-граннай апсыдай і 3-граннымі нізкімі закрысьціямі зь яе бакоў. Будынак накрываецца 2-схільным дахам з вальмамі над алтарнай часткай. Вось сымэтрыі 2-вежавага фасаду вылучаецца ўваходным праёмам і акном-трыфорыюмам над ім. Карнізныя пасы падзяляюць роўніцы фасаду і вежаў на ярусы. Бакавыя роўнічныя фасады рытмічна падзяляюцца двума ярусамі аркавых аконных праёмаў. Цокаль мае бутавую муроўку.

У інтэр’еры роўная столь аздабляецца размалёўкай ілюзорнымі кесонамі. Над уваходам месьцяцца хоры.

Галерэя

• Сучасныя здымкі
• 
  Агульны выгляд
• 
  Галоўны фасад
• 
  Бакавы фасад
• 
  Фрагмэнт

Літаратура

• Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  213Г000407

• Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі ў Празароках, Radzima.org