Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў (Ворша)

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў
Касьцёл Сьвятога Антонія і кляштар францішканаў
Краіна	Беларусь
Места	Ворша
Каардынаты	54°30′16.83″ пн. ш. 30°24′50.39″ у. д.
Архітэктурны стыль	барока
Заснавальнік	Войцех Станіслаў Катоўскі[d]
Дата заснаваньня	XVII ст.
Статус	Ахоўная зона
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў
Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў на Вікісховішчы

Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Воршы. Знаходзіцца на Зааршыньні, пад адрасам Дамініканская вуліца, 4. Касьцёл і кляштар дзеялі да 1863 году. Твор архітэктуры барока. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Комплекс Аршанскага францішканскага кляштару складаўся з касьцёла і кляштарнага корпуса. У 1970-я гады савецкія ўлады зруйнавалі касьцёл (захаваліся падмуркі). З савецкіх часоў кляштарны корпус знаходзіцца ў занядбаным стане.

Гісторыя

У панараме места, 1840 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Кляштар францішканаў у Воршы фундаваў у 1680 годзе стольнік рэчыцкі Войцех Станіслаў Катоўскі. Першыя кляштарныя пабудовы, відаць, былі драўлянымі. Мураваны касьцёл пад тытулам Нараджэньня Найсьвяцейшай Панны Марыі зь вежай-званіцай асьвяцілі 10 жніўня 1768 году. Тады ж збудавалі жылы корпус.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па першым падзеле Рэчы Паспалітай (1772 год), калі Ворша апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл і кляштар працягвалі дзеяць. У пачатку XIX ст. касьцёл пацярпеў ад пажару, па адбудове яго пераасьвяцілі пад тытулам Сьвятога Антонія.

Па здушэньні нацыяльнальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) у 1863 годзе расейскія ўлады гвалтоўна ліквідавалі кляштар. Пазьней у кляштарных будынкаў разьмяшчаліся інвалідная каманда, арыштанцкі дом.

Найноўшы час

У 1920—1930-я гады ў будынках кляштару знаходзілася рамесная вучэльня.

У 1970-я гады савецкія ўлады зруйнавалі касьцёл дзеля пашырэньня праезнай часткі. У наш час будынак кляштару занядбаны.

Архітэктура

Касьцёл

Касьцёл — базыліка з 2-яруснай вежай-званіцай, якая мела шатровае пакрыцьцё. Бакавыя фасады рытмічна падзяляліся высокімі аркавымі аконнымі праёмамі. Будынак арыентаваўся алтаром на поўдзень, галоўным фасадам зьвяртаўся да вуліцы і да ракі, разьмяшчаўся зь невялікім водступам ад лініі забудовы.

Інтэр’ер аздаблялі 7 алтароў, сярод якіх Нараджэньня Панны Марыі, Езуса Хрыста, Апекі Найсьвяцейшай Божай Маці, Сьвятога Францішка, Сьвятога Антонія, Сьвятога Язэпа.

Кляштар

Кляштарны корпус — 2-павярховы прастакутны ў пляне будынак. Стаяў ззаду касьцёла, трохі ўгору рэльефам мясцовасьці.

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  Ю. Дзержаноўскі, 1913 г.
• 
  да 1918 г.
• 
  да 1930 г.
• 
  1939 г.

• 
  1939 г.
• 
  1939 г.
• 
  1939 г.
• 
  1939 г.

• 
  да 1941 г.
• 
  1941 г.
• 
  1941 г.
• 
  1941 г.

• 
  1941 г.
• 
  жнівень 1941 г.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.

• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1942 г.

• 
• 
  1943 г.
• 
  па 1944 г.
• 
  па 1944 г.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
• Слюнькова И. Н. Монастыри восточной и западной традиций: Наследие архитектуры Беларуси / Рос. акад. архитектуры и строит. наук. — М.: Прогресс-Традиция, 2002. — 600 с.: ил. ISBN 5-89826-093-5.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  212Г000889

• Касьцёл Сьвятога Антонія Падуанскага і кляштар францішканаў у Воршы, Radzima.org