Генрык Вэйсэнгоф

Генрык Вэйсэнгоф
	Генрык Вэйсэнгоф
Дата нараджэньня	26 ліпеня 1859
Месца нараджэньня	Пакрыяўніс[d], Ковенскі павет[d], Ковенская губэрня, Расейская імпэрыя;
Дата сьмерці	23 ліпеня 1922[…] (62 гады)
Месца сьмерці	Варшава, Польская Рэспубліка;
Месца пахаваньня	Павонзкаўскія могілкі[d];
Месца вучобы	Імпэратарская акадэмія мастацтваў[d];
Занятак	маляр, genre painter, пейзажыст
Жанры	пэйзаж
Подпіс
	Генрык Вэйсэнгоф у Вікісховішчы

Генрык Вэйсэнгоф (па-польску: Henryk Bonawentura Kazimierz Weyssenhoff, па-летувіску: Henrikas Veisenhofas; 26 ліпеня 1859, Пакрэўна, Ковенскі павет — 23 ліпеня 1922, Варшава) — польскі, летувіскі й беларускі мастак, жывапісец.

Біяграфія

Нашчадак старажытнага шляхецкага роду нямецкага паходжаньня гербу Лебедзь, які пасяліўся ў XVІІ стагодзьдзі ў Лівоніі. Бацька Генрыка — Уладзіслаў Вэйсэнгоф, вядомы пісьменьнік, удзельнік паўстаньня 1863 года, быў сасланы ў Сыбір. Неўзабаве маці Генрыха, Юзэфа з Быкоўскіх, зь дзецьмі паехала ўсьлед за мужам у высылку. Дзяцінства Генрык Вэйсэнгоф правёў на Урале.

Першыя лекцыі выяўленчага мастацтва Вэйсэнгоф атрымаў у высыльнага жывапісца Люцыяна Крашэўскага (брата вядомага пісьменьніка Юзэфа Крашэўскага). У 1874 годзе бацька Вэйсэнгофа быў амніставаны, з забаронай на пражываньне ў родных месцах. Сям’я пасялілася ў Варшаве.

З 1874 году ён пачаў навучацца ў клясе маляваньня ў прафэсара жывапісу Войцеха Герсана^[7]. На творчасьць маладога мастака зьвярнуў увагу жывапісец Генрык Семірадзкі, які дапамог Вэйсэнгофу паступіць у 1880 годзе ў Пецярбурскую імпэратарскую акадэмію мастацтваў. Да 1885 году вучыўся ў Пецярбурскай акадэміі^[7]. У гэты час за кампазыцыю «Транспарт параненых» яму быў прысвоены сярэбраны мэдаль і званьне мастака. У 1889 годзе выехаў у Мюнхэн^[7], дзе стажаваўся пад кіраўніцтвам Альфрэда Кавальскага-Веруша(pl).

У 1903—1904 гадах жыў у Парыжы, пасьля чаго пасяліўся ў фамільным маёнтку(be) бацькоў у вёсцы Русаковічы Ігуменскага павету (цяпер Пухавіцкі раён Менскай вобласьці Беларусі).

У час Першай сусьветнай вайны мастак вымушаны быў пераехаць у Варшаву, дзе й памёр у 1922 годзе.

Творчасьць

Творчасьць зьвязана з мастацкім жыцьцём Беларусі й Польшчы^[7].

Аўтар рэалістычных пэйзажаў^[7], якія характарызуюцца лірычным настроем. Ён таксама выступаў, як графік і скульптар.

Заўзяты паляўнічы, Генрых Вэйсэнгоф неаднаразова адлюстроўваў на сваіх палотнах лясных зьвяроў і птушак на ўлоньні дзікай прыроды. У сядзібе ў Русаковічах трымаў свойскіх медзьведзянят, якіх таксама адлюстроўваў у сваіх працах.

Ім была створана сэрыя ілюстрацый да твораў стрыечнага брата Юзэфа Вэйсэнгофа: зборніка вершаў «Эротыка» (1911) і раману «Собаль і панна(pl)» (1913).

Карціны Вэйсэнгофа карысталіся посьпехам у крытыкаў і гледачоў, неаднаразова былі адзначаны мэдалямі на выстаўках, у прыватнасьці, сярэбраным мэдалём на выстаўцы ў Парыжы ў 1900 годзе.

Генрык Вэйсэнгоф быў сябрам варшаўскага аб’яднаньня мастакоў «Pro Arte(pl)».

Зрабіў эскізы дыплёму сельскагаспадарчай і прамысловай выстаўкі ў Менску ў 1901 годзе.

Выстаўкі

Удзельнік мастацкіх выстаў у Пецярбургу (1888, «Транспарт параненых», «Беларускія могілкі. Русаковічы»), Бэрліне (1891, «Могілкі»), Львове (1891, «Куток у Польным»), Парыжы (1901, «Сьнег»), Менску (1916, «Прадчуваньне», «Змаганьне», «Хмара», «Цішыня», «Беларускія паляўнічыя», «Паляўнічыя з сабакамі»).

Галерэя

«Поле макаў», каля 1900 г. Нацыянальны музэй у Варшаве
«Таямнічая песьня», каля 1920 г. Нацыянальны музэй у Варшаве
«Шляхецкая сцэна. Гісторыя кінжала. Гісторыя ятагана», 1891. Нацыянальны музэй у Варшаве
«Прадчуваньне», 1893
«Сьнег» альбо «Літоўскія ройсты пад сьнегам», «Стогі», 1894
«Лось на балоце», 1903
«Застылыя барвы», 1919
«Вадзяныя ліліі», 1903-1905
«Вясна», 1910-1911
«Зімовы пэйзаж». Нацыянальны музэй у Варшаве
«Беларускія могілкі ў Русаковічах», 1889. Нацыянальны музэй у Познані
«Літоўскі двор», каля 1908. На карціне паказана сядзіба ў Русаковічах і свойскія медзведзяняты Генрыка Вэйсэнгофа. Карціна страчана
Ілюстрацыя да твору «Собаль і панна» Юзэфа Вэйсэнгофа
Ілюстрацыя да твору «Собаль і панна» Юзэфа Вэйсэнгофа
Ілюстрацыя да твору «Собаль і панна» Юзэфа Вэйсэнгофа
Ілюстрацыя да твору «Собаль і панна», на ілюстрацыі Генрык Вэйсэнгоф і Юзэф Вэйсэнгоф

Літаратура

Aneta Pawłowska — Henryk Weyssenhoff (1859—1922). Zapomniany bard Białorusi, Wydawnictwo DiG, 2006

Крыніцы

^ RKDartists (нід.)
^ Henri or Henryk Weyssenhoff // Benezit Dictionary of Artists (анг.) — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
^ Henryk Weyssenhoff (анг.)
^ Henryk Weyssenhoff (фр.)
^ Henryk Weyssenhoff // RKDartists (нід.)
^ http://www.sejm-wielki.pl/b/sw.4363
^ ^а ^б ^в ^г ^д Вейссенгоф Генрих Владиславович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 108. — 737 с.

[_0959b9d24a8ed407-1] RKDartists (нід.)

[_968592b31c18edb4-2] Henri or Henryk Weyssenhoff // Benezit Dictionary of Artists (анг.) — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_7cdc8bac4de951e3-3] Henryk Weyssenhoff (анг.)

[_6f775b98a25a0ebc-4] Henryk Weyssenhoff (фр.)

[_d396516991f9d349-5] Henryk Weyssenhoff // RKDartists (нід.)

[_cbf80a436c88a24b-6] ttp://www.sejm-wielki.pl/b/sw.4363

[”БС”-7] а ^б ^в ^г ^д Вейссенгоф Генрих Владиславович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 108. — 737 с.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Нарматыўны кантроль
Міжнародныя	FAST МІСН 2 VIAF 2 WorldCat 2
Нацыянальныя	Нямеччына ЗША Польшча
Артысты	Музэй д’Арсэ Артысты RKD 2 ULAN
Іншыя	IdRef