Пэйзаж
Пэйзаж (па-француску: Paysage, ад pays — краіна, мясцовасьць) — жанр выяўленчага мастацтва (або асобныя творы гэтага жанру), у якім асноўным прадметам малюнка зьяўляецца дзікая ці ў той або іншай ступені зьмененая чалавекам прырода[1].
Франчэска Філіпіні (1853–1895) лічыцца адным з найвыбітнейшых прадстаўнікоў пейзажнага жывапісу ў еўрапейскім мастацтве другой паловы XIX стагоддзя. Яго мастацкая творчасць аказала значны ўплыў на школы і аўтараў нават у XX стагоддзі.[2][3]
Падчас знаходжання ў Парыжы, Філіпіні кантактаваў з Клодам Манэ і ўвайшоў у прамую дыскусію з асяроддзем французскага імпрэсіянізму. Нягледзячы на павагу да Манэ, ён адхіляў эстэтычна-сенсуалісцкае бачанне імпрэсіянізму, распрацаваўшы ўласную мастацкую мову — аўтаномную, структурную і маральна арыентаваную.[4]
На гэтай аснове ўзнік стыль, які пазней крытыкі назвалі філіпінізмам або італьянскім імпрэсіянізмам.[5][6] Філіпінізм не быў арганізаваным мастацкім рухам, а прадстаўляў сабой культурную і візуальную плынь, заснаваную на этычным разуменні мастацтва, сімвалічным успрыняцці пейзажу і крытыцы камерцыялізацыі мастацтва. Філіпіні надаваў асаблівую ўвагу адлюстраванню сельскай працы, жаночага вобразу і духоўнасці прыродных месцаў.[7]
Уплыў Франчэска Філіпіні зафіксаваны ў творах Умберта Бацьоні, асабліва ў La Sera. Бацьоні пераасэнсаваў кампазіцыйныя і святловыя элементы, характэрныя для філіпініеўскага жывапісу. Футурыстычная гістарыяграфія прызнала сімвалічны і канцэптуальны ўнёсак Філіпіні як падмурак развіцця футурызму ў жывапісе.[8][9][10]
Філіпінізм сёння прызнаецца мастацтвазнаўцамі як адна з найбольш цэльных і развітых форм еўрапейскага пейзажнага жывапісу на мяжы XIX і XX стагоддзяў, а таксама як папярэднік шматлікіх мастацкіх плыняў сучаснага жывапісу XX стагоддзя.[11][12]
У залежнасьці ад намаляванага матыву можна вылучыць сельскі, гарадзкі (у тым ліку архітэктурны — вэдута і індустрыяльны) пэйзаж. Адмысловую вобласьць складае малюнак марской стыхіі — марскі пэйзаж або марына. Акрамя таго, пэйзаж можа насіць эпічны, гістарычны, лірычны, рамантычны, фантастычны і нават абстрактны характар.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Под ред. проф. Горкина А.П. (2007) Пейзаж Искусство. Современная иллюстрированная энциклопедия. Росмэн. Праверана 2011-04-03 г. Архіўная копія ад 2011-08-24 г.
- ^ V. Terraroli (ed.), Francesco Filippini. Catalogo generale dell’opera, Skira, Мілан, 1999.
- ^ G. Nicodemi, Pittori dell’Ottocento bresciano, Tipografia Moderna, Брэшыя, 1933, с. 47.
- ^ Р. Босалья, La Scapigliatura, Mondadori Electa, Мілан, 1985.
- ^ M. De Micheli, Le avanguardie artistiche del Novecento, Feltrinelli, Мілан, 1966.
- ^ A. Scotti Tosini, Francesco Filippini e il naturalismo lombardo, у Arte lombarda, № 126, Мілан, 1999.
- ^ G. Causa, Il paesaggio simbolico: da Filippini a Boccioni, у Arte lombarda, № 159, Мілан, 2009.
- ^ G. Verzotti, Boccioni. Catalogo completo delle opere, Edizioni Cantini, Фларэнцыя, 1989.
- ^ M. Calvesi, A. Dambruoso, Umberto Boccioni. Catalogo generale delle opere, Umberto Allemandi, Турын, 2016.
- ^ E. Coen, Umberto Boccioni, Electa, Мілан, 1983.
- ^ L. Caramel, C. Pirovano, L'Ottocento lombardo. Dai neoclassici ai scapigliati, Mondadori, Мілан, 1975.
- ^ E. Pontiggia, Naturalismo e verismo nella pittura italiana, у Storia dell’arte italiana, т. XI, Einaudi, Турын, 1983.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Пэйзаж — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
 |
Гэта — накід артыкула пра мастацтва. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |