Гарадзішча Замэчак (Заслаўе)

Замэчак, крыж у гонар тысячагодзьдзя прыняцьця хрысьціянства на Беларусі, ззаду бачны абарончы вал

Гарадзішча Замэчак у Заслаўі — помнік археалёгіі Х—ХІ стагодзьдзяў; месца, дзе жыла Рагнеда з сынам Ізяславам.

Гісторыя

Гарадзішча было ўзьведзена ў адзін прыём у Х—ХІ стст. і зьяўляецца самым старажытным помнікам Заслаўя, і месцам першага пражываньня яго насельнікаў.

Менавіта тут у свой час пасялілася Рагнеда са сваім сынам Ізяславам. Магчыма, на самім гарадзішчы знаходзіўся манастыр, дзе пражыла апошнія гады Рагнеда ў якасьці манахіні, аднак вядомыя летапісныя крыніцы ня ўтрымліваюць зьвестак наконт дакладнай назвы гэтага манастыру, што не дазваляе сьцьвярджаць пра ягоную лякалізацыю. Існуе легенда, што тут яна была і пахавана, аднак археалягічныя дасьледваньні не пацьвярджаюць гэты факт.

Археалягічныя дадзеныя паказваюць, што ў ХІІ ст. гарадзішча ўжо пакінулі насельнікі.

У пачатку ў цэнтры Замэчка ў 1990-х быў пабудаваны помнік «Тысячагодзьдзе праваслаўнай царквы на Беларусі».

Апісаньне

Гарадзішча месьціцца на ўзгорку над абалонай ракі Чарніцы й з трох бакоў абмежавана далінаю рэчкі й дрыгвой. Пляцоўка Замэчка амаль круглая па форме з дыямэтрам 70—74 мэтраў, па пэрымэтры абведзеная валам і ровам. Вал ня меў унутраных драўляных канструкцыяў, пры гэтым дасягае ў вышыні ад падножжа рова 6,5 мэтру, на версе меў абарончую сьцяну, а на схіле валу драўляны паркан у выглядзе нахіленых бярвеньняў. Паводле археалягічных досьледаў выявілася, што вялікую частку жыхароў Замэчка складалі ваяры, што дало падставы лічыць гарадзішча збудаваньнем з выразнымі мілітарнымі функцыямі.

Літаратура

• Заяц, Ю. А. Заславль Х—XVIII веков. Минск, 1987.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  613В000337

Гарадзішча Замэчак (Заслаўе) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Гарадзішча «Замэчак» на radzima.org