Брацлаў

	Брацлаў
	укр. Брацлав
Герб Брацлава
Першыя згадкі:	1362
Магдэбурскае права:	1564
Краіна:	Украіна
Вобласьць:	Віньніцкая
Раён:	Няміраўскі
Плошча:	19,2 км²
Вышыня:	201 м н. у. м.
Насельніцтва (2005)
колькасьць:	6033 чал.
шчыльнасьць:	314,22 чал./км²
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Тэлефонны код:	+380 4331
Паштовы індэкс:	22870
КОАТУУ:	0523055300
Нумарны знак:	AB, КВ / 02
Геаграфічныя каардынаты:	48°48′53″ пн. ш. 28°56′41″ у. д. / 48.81472° пн. ш. 28.94472° у. д.Каардынаты: 48°48′53″ пн. ш. 28°56′41″ у. д. / 48.81472° пн. ш. 28.94472° у. д.
	Брацлаў на мапе Ўкраіны Брацлаў
	Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Ня варта блытаць з Браславам.

Брацлаў (па-ўкраінску: Брацлав) — колішняе места, цяпер мястэчка ў Няміраўскім раёне Віньніцкай вобласьці Ўкраіны, на рацэ Паўднёвым Бугу. Адміністрацыйны цэнтар Брацлаўскай сельскай рады. Плошча 19,2 км². Насельніцтва на 2005 год — 6033 чал.

Знаходзіцца за 18 км ад Віньніцы, за 15 км ад чыгуначнай станцыі Кароліна, на аўтадарозе Віньніца — Ямпаль.

Брацлаўская фартэцыя цягам доўгага часу зьяўлялася важным фарпостам у барацьбе за ўсходняе Падольле. За часамі Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай места было сталіцай Брацлаўскага ваяводзтва.

Гісторыя

1362: першыя згадкі пра Бряславль — замак Вялікага Княства Літоўскага.
XV—XVI стагодзьдзі: неаднаразова цярпеў ад татарскіх набегаў.
1545: у Брацлаве было два вадзяныя млыны, мясцовыя фэўдалы атрымалі ад вялікага князя права ствараць у месьце юрыдыкі і прызначаць уласнага войта.
1552: у месьце было 770 будынкаў.^[1]
1564: атрымаў Магдэбурскае права, меў мескі герб «у чырвоным полі срэбны крыж, у цэнтры якога блакітны шчыт з маладзіком».^[1]
1565/1566: цэнтар Брацлаўскага ваяводзтва ВКЛ.
1569: згодна з умовамі Люблінскай уніі ўвайшоў у склад Каралеўства Польскага.
XVI стагодзьдзе: праз Брацлаў праходзіў саляны шлях, які вёў з Кацюбеева да Луцку.
XVII стагодзьдзе: Брацлаўскія замкавыя ўмацаваньні прыйшлі ў заняпад.
1648—1712: цэнтар Брацлаўскага полку.
1672—1699: знаходзіўся пад турэцкай акупацыяй.
1793: у выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі.
XIX стагодзьдзе: расейскі цар Мікалай II выдаў распараджэньне пра адбудову Брацлаўскага замку, аднак праект не ажыцьцявілі.
1941—1944: знаходзіўся пад нямецкай акупацыяй.

Насельніцтва

1896 год — 6277 чал., у т. л. праваслаўных 41,5 %, раскольнікаў 12 %, каталікоў 7 %, лютэранаў 0,3 % і юдаістаў 39,2 %, паводле стану: шляхты 3,3 %, купцоў 0,9 %, мяшчанаў 87,5 %, сялянаў 0,7 %, грамадзянаў 0,8 %, вайскоўцаў 5,6 % і замежнікаў 0,6 %.^[2]
1968 год — 4,5 тыс. чал.^[3]
2005 год — 6033 чал.

Славутасьці

Брацлаўскі замак стаяў на высокім мысе паміж Паўднёвым Бугам і Пуцаўкай. Даўжыня сьценаў складала 36 сажняў, шырыня 28 сажняў.^[1] У наш час ад колішняй вялікалітоўскай фартэцыі нічога не захавалася.

Сярод местачковых помнікаў архітэктуры — фрагмэнты забудовы канца XIX — пачатку XX стагодзьдзяў.

Глядзіце таксама

Брацлаўскае ваяводзтва

Крыніцы

^ ^а ^б ^в Валерый Грынявецкі. Брацлаў // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 347
^ Брацлав // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб, 1890—1907.
^ Брацлав // Большая советская энциклопедия, 3-е изд.: в 30 т. / Гл. ред. А.М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1969—1978.

Літаратура

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
Bracław // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom I: Aa — Dereneczna. — Warszawa, 1880. S. 345—348
Брацлав // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб, 1890—1907.

Вонкавыя спасылкі

Брацлаў — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Неафіцыйны сайт

[evkl-1] а ^б ^в Валерый Грынявецкі. Брацлаў // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 347

[2] Брацлав // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб, 1890—1907.

[3] Брацлав // Большая советская энциклопедия, 3-е изд.: в 30 т. / Гл. ред. А.М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1969—1978.

[1]

[2]

[3]